του Απόστολου Σαραντίδη

«Ούτε γάτα ούτε ζημιά» είναι ο τίτλος της αξέχαστης κωμωδίας της δεκαετίας του ’50 του Αλέκου Σακελάριου με τον ανεπανάληπτο Βασίλη Λογοθετίδη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, συνεπικουρούμενο από τον έτερο ταλαντούχο ηθοποιό στον ρόλο του σταθμάρχη, Μίμη Φωτόπουλο. Τη στιγμή που ο άπιστος σύζυγος χάνει μαζί με τη φιλενάδα του το τραίνο, ο διάλογος είναι χαρακτηριστικός:

• Ευχαριστούμε! Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Αχ, Παναγιά μου, τι ήταν αυτό το πράμα! Και τι είπαμε πως είναι εδώ πέρα;
• Θυμαριά!
• Και τι είναι αυτή η Θυμαριά;
• Ένα χωριουδάκι.
• Χωριουδάκι, ε;
• Χωριουδάκι αλλά κόμβος!
• Ορίστε;
• Κόμβος, λέω!
• Α, είναι κόμβος! Αμ πε μου το ντε να ησυχάσω!

Είναι κάποια πράγματα στη ζωή, στις προσωπικές καταστάσεις και στις σχέσεις μεταξύ ευρύτερων ομάδων ή σχηματισμών, που ενώ φαίνονται ασήμαντα και επουσιώδη, αντιθέτως κρύβουν μια δυναμική και έναν στόχο απαρατήρητο. Μένει μόνο να έρθει η κατάλληλη στιγμή και να δοθεί η ευκαιρία για να ξετυλιχτούν και να ξεπροβάλουν από την αφάνεια και τότε όσοι βλέπουν επικεντρώνονται εκεί. Τα φώτα της δημοσιότητος πέφτουν επάνω και το κυριότερο, μπορούν να αλλάξουν ιστορικά μαζί με τους δεσμούς που θα δημιουργήσουν, σε ελάχιστο χρόνο πορείες αιώνων. Για παράδειγμα, ένα ιστορικό κομβικό σημείο που άλλαξε άρδην τη ροή της Ιστορίας ήταν το διάταγμα της ανεξιθρησκίας των Μεδιολάνων το 313 μ.Χ. που έβαλε τέλος σε τρεις αιώνες ανελέητο διωγμό των χριστιανών ανατέλλοντας τον χρυσό εκκλησιαστικό 4^ο αιώνα των μεγάλων Πατέρων. Άλλο, το άσημο Βυζάντιο. Από κώμη, αυτοκρατορική πρωτεύουσα. Νέα Ρώμη των 11 χριστιανικών αιώνων. Και τα δύο με την προσωπική σφραγίδα ενός Μεγάλου Κωνσταντίνου. Δίχως την ανθρώπινη εν Χριστώ παρουσία οι διακλαδώσεις αυτές δεν λειτουργούν.

Ερχόμενοι εις το σήμερα και παρακολουθώντας τις δραματικές εκκλησιαστικές εξελίξεις για τις οποίες η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχει καταλάβει απολύτως τίποτα, βλέπουμε αντίθετα με τις προβλέψεις, το κέντρο βάρος της επισκοπικής αντίστασης να μετατοπίζεται σε ένα μικρό νησί, μια από τις μικρότερες Μητροπόλεις της ελλαδικής εκκλησίας, εκεί κάτω στα βαθιά νερά της Μεσογείου μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου, στο ταραγμένο πέλαγος με τους πολλούς αέρηδες, στα ωραία Κύθηρα. Πραγματικά στην ώρα τους. Γνωστά σε πολλούς από το μηχανάκι των Αντικυθήρων, το γνωστό άγαλμα, το ταξίδι αλλά και το στρωτό κλίμα, κάτι που τα είχε κάνει τον προπερασμένο αιώνα πόλο έλξης των Γάλλων του Ναπολέοντα.

Δεν λέμε μεγάλα λόγια αλλά όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι το θαρραλέο ορθόδοξο φρόνημα του επισκόπου τους δίνει άλλη διάσταση στο ουκρανικό πρόβλημα και μετατοπίζει το αγωνιστικό βάρος από τους μεγάλους λιμένες που θα προσδοκούσαμε πολλά, στο λιμανάκι της ελπίδας.

Το πρόβλημα είναι σε εξέλιξη και δύσκολα η λύση θα δοθεί. Οι λόγοι πολλοί και αναλύονται από πολλούς και σύντομα θα βγούνε συμπεράσματα και θα δοθούνε κατευθύνσεις. Αυτό που έχουμε όμως να πούμε ρίχνοντας ματιές στον κόμβο που πάει να δημιουργηθεί αν τελικά δεν υπάρξουν κι εδώ δυσάρεστες εκπλήξεις, είναι ότι Δεσπότες δεν υπάρχουν πέρα από τον Δεσπότη Χριστό και σε Αυτόν ανήκει ο τίτλος. Μόνο επίσκοποι άγρυπνοι. Πού να τους βρεις βέβαια! Κι αν αιρετίζουν ή είναι αιρετικοί ο κίνδυνος μεγάλος για τα προβατάκια του Θεού.

Παράδεισος για λαϊκούς, Παράδεισος και για ιερωμένους. Κόλαση για λαϊκούς, κόλαση και για ιερωμένους. Οι ρασοφόροι δεν είναι άλλου τύπου άνθρωποι. Ούτε πιο ανώτεροι ούτε πιο κατώτεροι. Μέσα σωτηρίας και φορείς Θείας Χάριτος είναι. Προνόμια και πρωτεία ας ψάξουν οι μωροφιλόδοξοι να τα βρούνε αλλού, σε άλλα κέντρα ανατολικά και δυτικά. Όσο για το σχήμα που πρέπει να τιμάται και τα μεγαλόσχημα κέντρα που δήθεν κάνουν τη διαφορά, η διαφορά που πραγματικά είναι σε θέση να κάνει την πραγματική διαφορά μπορεί να βρίσκεται απλά σε κόμβους τύπου Θυμαριάς ή Κυθήρων και οι δεσμοί με την αλλαγή φάσης που επιφέρουν να είναι καταλυτικοί.

Τα σχήματα και οι ζωγραφιές ας μην παραπλανούν. Έχουμε να κάνουμε δυστυχώς με παναίρεση και σχίσμα. Μείγμα θανατηφόρο. Δεν τα θέλουμε τα κούφια σχήματα. Ειδωλολατρία είναι. Για όποιον καταλαβαίνει! Τα σχήματα τα φέρουν άνθρωποι και τους κόμβους πάλι άνθρωποι τους διαμορφώνουν. Χρειάζεται βέβαια και η στρατηγική. Σκέτο σχήμα ποτέ δεν τιμάται διότι μοιάζει σαν κύμβαλο αλαλάζον. Όσο ανάστημα κι αν έχει. Κανένα ανάστημα δεν μπορεί να σταθεί μέσα στον χρόνο τον ορθόδοξο αν δεν ορθοτομεί. Παλιά αν τα έκανε καλά, καλά για τότε. Κι άλλοι ήσαν αναστήματα αλλά κάποτε. Τώρα; Φτηνές δικαιολογίες. Κι ο Ιούδας ανάστημα ήταν και θαύματα έκανε. Τυχαία δεν εκλέχτηκε. Και θα κρίνουμε και θα μιλάμε και λόγο θα έχουμε και όπου διακρίνουμε το ορθόδοξο κέντρο, εκεί έχουμε υποχρέωση και καθήκον να βρισκόμαστε. Η Ιστορία αν μη τι άλλο μας δικαιώνει. Αρκεί να διακρίνουμε το κεντρικό σημείο και την ουσία. Το μέγεθος από μόνο του, πάντοτε έχει την ικανότητα να ξεγελά και να πλανά.