ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΕΚΕΙΝΟΥ ΠΟΥ ΧΡΩΣΤΟΥΣΕ ΤΙΣ ΔΕΚΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΑΛΑΝΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΔΗΝΑΡΙΑ.
Και ότι η μνησικακία είναι το χειρότερο από κάθε αμάρτημα

Παραθέτουμε σε συνέχειες αποσπάσματα από το αρχαίο κείμενο και τη μετάφραση της ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗΝ ΤΟΥ ΤΑ ΜΥΡΙΑ ΤΑΛΑΝΤΑ ΟΦΕΙΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΚΑΤΟΝ ΔΗΝΑΡΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΟΣ. Και ότι παντός αμαρτήματος το μνησικακείν χείρον. (ΟΜΙΛΙΕΣ ΗΘΙΚΕΣ-ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ)

1ο μέρος:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο τόμος αυτός περιέχει 16 ομιλίες και λόγους του Χρυσοστόμου σε θέματα της Καινής Διαθήκης. Οι ομιλίες αυτές, που το περιεχόμενό τους είναι ποικίλο, χωρίζονται σε τρεις ενότητες.

Η πρώτη ενότητα αποτελείται από τις πέντε πρώτες ομιλίες που αναφέρονται σε θέματα και χωρία των Ευαγγελίων, η δεύτερη από τις τέσσερις ομιλίες στις Πράξεις των αποστόλων και η τρίτη αποτελείται από τρεις ομιλίες στον απόστολο Παύλο και τέσσερις σε χωρία επιστολών του.

Πρώτη ομιλία είναι η αναφερόμενη στην παραβολή του κακού δούλου (Ματθ. 18,23-35). Στην ομιλία του αυτή ο Χρυσόστομος εμφανίζεται στο ακροατήριό του ύστερα από μακρά απουσία, που οφειλόταν σε δική του ασθένεια. Στην αρχή προτρέπει τους πιστούς να εμβαθύνουν στα θεία λόγια και εκφράζει την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα της τελευταίας του ομιλίας με θέμα τον όρκο· μιλάει για την υπεροψία της οργής, που τη χαρακτηρίζει «πάθος τυρρανικό», και τη μνησικακία και διηγείται όλη την παραβολή. Στη συνέχεια αναφέρει την αιτία της παραβολής, σημειώνοντας τη μεγάλη φιλανθρωπία του Θεού όχι μόνο για τα έργα μας, αλλά και για τη σκέψη μας. Τονίζει τη δύναμη των παρακλήσεων και της προσευχής, υπενθυμίζει τη χρησιμότητα της διαρκούς ανάμνησης των παραπτωμάτων μας και τελειώνει με αναφορά στη μνησικακία και με προτροπή  για συμφιλίωση με όλους τους εχθρούς μας. Το κείμενο της ομιλίας είναι παρμένο από την έκδοση του B. Montfaucon.

Ας χορτάσουμε ο ένας τον άλλο, αν και η φύση της αγάπης δε γνωρίζει χορτασμό (Ιερός Χρυσόστομος)

ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗΝ ΤΟΥ ΤΑ ΜΥΡΙΑ ΤΑΛΑΝΤΑ ΟΦΕΙΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΚΑΤΟΝ ΔΗΝΑΡΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΟΣ Και ότι παντός αμαρτήματος το μνησικακείν χείρον

Ως εκ μακράς αποδημίας επανελθών προς υμάς, ούτω διάκειμαι σήμερον· τοις γαρ φιλούσιν, όταν μη δύνωνται συγγενέσθε τοις φιλουμένοις, ουδέν όφελος εστι της παρουσίας. Δια τούτο και ημείς ενδημούντες, των αποδημούντων ουδέν άμεινον διάκειμεθα, επειδή τον παρελθόντα χρόνον διαλεχθήναι προς υμάς ουκ ισχύσαμεν·αλλά σύγγνωτε, ουδέ γαρ ραθυμία, αλλά ασθενείας ην η σιγή. Υμείς μεν ουν χαίρετε νυν, επειδή της αρρωστίας απηλλαγημεν· εγώ δε χαίρ, επειδή την υμετέραν απέλαβον αγάπην. Επεί και ηνίκα ησθένουν, της νόσου μοι 10 χαλεπώτερον ην το μη δύνασθαι του αγαπητού τούτου μετέχειν συλλόγου· και νυν επειδή την αρρωστίαν απεθέμην, της υγείας μοι ποθεινότερον γέγονε το μετά αδείας έχειν εντρυφάν υμών τη αγάπη. Ουδέ γαρ ούτω πυρετός φύσει κατακαίειν είωθε τους πυρέττοντας, ως τας ημετέρας ψυχάς το κεχωρίσθαι των φιλουμένων· και καθάπερ εκείνοι φιάλας και ποτήρια και ψυχρά νάματα επιζητούσιν, ούτως ούτοι των ποθουμένων τας όψεις. Ίασι ταύτα καλώς όσοι φιλείν ειώθασι.

Σαν να γύρισα σ’ εσάς από μακρινό ταξίδι, έτσι αισθάνομαι σήμερα. Γιατί σ αυτοὺς που αγαπούν, όταν δεν μπορούν να βρίσκονται μαζί μ  εκείνους που αγαπούν, δεν υπάρχει κανένα όφελος από την παρουσία. Γι αυτὸ ακριβώς και εγώ, παρ όλο που μένω στην πόλη, δεν αισθάνομαι καθόλου καλύτερα από εκείνους που ταξιδεύουν, αφού κατά το χρόνο που πέρασε δεν μπόρεσα να σας μιλήσω. Αλλά συγχωρήστε με, γιατί η σιωπή δεν ήταν αποτέλεσμα αδιαφορίας, αλλά αρρώστιας. Εσείς λοιπόν χαίρεστε τώρα, επειδή απαλλάχθηκα από την αρρώστια, ενώ εγώ χαίρομαι, επειδή απόλαυσα την αγάπη σας. Γιατί, και όταν ήμουν άρρωστος, η αρρώστια μου ήταν η αιτία που δεν μπορούσα να μετέχω στην αγαπημένη αυτή σύναξη· και τώρα, που έγινα καλά, πιο ποθητό από την υγεία μου έχει γίνει το να μπορώ να απολαμβάνω άνετα την αγάπη σας. Γιατί ούτε ο πυρετός του σώματος από τη φύση του κατακαίει συνήθως τόσο  εκείνους που υποφέρουν απ’αυτόν, όσο κατακαίει τις δικές μας ψυχές ο αποχωρισμός από τους αγαπημένους μας. Και όπως ακριβώς εκείνοι επιζητούν φιάλες και ποτήρια και κρύα νερά, έτσι αυτοί επιζητούν τα αγαπητά τους πρόσωπα. Τα ξέρουν αυτά καλά όσοι συνήθισαν ν’ αγαπούν.

Φέρε ουν, επειδή την αρρωστίαν απεθέμεθα, πάλιν αλλήλων εμφορηθώμεν, είγε δυνατόν εμφορηθήναι ποτέ· η γαρ της αγάπης φύσις κόρον ουκ οίδεν, αλλ’ αεί των αγαπωμένων απολαύουσα, προς μείζονα αίρεται φλόγα. Και τούτο ο της αγάπης τρόφιμος Παύλος ειδώς έλεγε· «Μηδενί μηδέν οφείλετε, ει μη το αγαπάν αλλήλους». Τούτο γαρ μόνον το όφλημα αεί μεν καταβάλλεται, ουδέποτε δε αποδίδοται. Ενταύθα το διηνεκώς οφείλειν καλόν και επαινών άξιον.

Εμπρός λοιπόν, αφού απαλλαχθήκαμε από την αρρώστια, ας χορτάσουμε ο ένας τον άλλο, αν δηλαδή είναι δυνατό να χορτάσουμε ποτέ. Γιατί η φύση της αγάπης δε γνωρίζει χορτασμό, αλλά πάντοτε, απολαμβάνοντας εκείνα που αγαπά, υψώνεται σε μεγαλύτερη φλόγα. Και αυτό γνωρίζοντας ο μαθητής της αγάπης Παύλος έλεγε· «σε κανένα δε χρωστάτε τίποτα παρά το να αγαπάτε ο ένας τον άλλο» Γιατί μόνο αυτό το χρέος πάντοτε πληρώνεται και ποτέ δεν εξοφλείται. Εδώ το να χρωστάει κανείς συνέχεια είναι καλό και άξιο για επαίνους.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…

ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ
ΟΜΙΛΙΕΣ-ΗΘΙΚΕΣ-ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑ
Από τον ΣΠΥΡΟ ΜΟΥΣΤΑΚΑ Θεολόγο-Φιλόλογο

ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Επόπτης 
Παναγιώτης Κ. Χρήστου, Καθηγητής Πανεπιστημίου
Επιμελητής
Ελευθέριος Γ. Μαρετάκης, Θεολόγος
ΕΠΕ
ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ  ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1986

ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ katanixi.gr

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧI