Της Ολυμπίας
αποκλειστικά για την katanixi.gr

«Σφραγίδα ἄσπαστη, πάλι, εἶναι ἡ ἀποδοχή τῶν ἐνεργειῶν τῆς πλάνης ὡς ἐνεργειῶν θείων καί εὐλογημένων» (Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Δ΄ Μέρος

Οὐσιαστικά ἡ ἁμαρτία μαζί μέ τά πάθη εἶναι αὐτή ἡ ὁποία ἀπενεργοποιεῖ τήν Βαπτισματική Θεία Χάρη. Ὅμως μέ τήν εἰλικρινή μετάνοια καί μέ τήν καθαρή ἐξομολόγηση ὁ ἄνθρωπος ἐξαλείφει τήν ἁμαρτία καί ἀπαλάσσεται ἀπό τά πάθη.

Πράγματι τότε καί μόνον διά αὐτῆς τῆς Θείας Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μπορεῖ νά «ἀποβάλλει» τό ἐσωτερικό τῆς καρδιᾶς τοῦ ἀνθρώπου τούτη τήν δυσωδία κάθε ἁμαρτωλοῦ πάθους τῆςκακίας τοῦ μάταιου κόσμου.

Καί νά δημιουργήσει ὁ ἄνθρωπος καθαρό χῶρο μέσα στήν ψυχή του γιά τόν Θεό καί τόν πλησίον του μέσα ἀπό κάθε ἀρετή, γιά νά ὁδηγηθεῖ ὁ ἴδιος πρός τήν ἁγιότητα.

Ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, σέ αὐτό τό ἀπόσπασμα τῆς ὁμιλίας του μᾶς λέγει πώς ἡ ἀληθινή μετάνοια μέ τήν ἐξομολόγηση βρίσκει ἀνάλογη παρρησία καί οἰκειότητα πρός τόν Θεό, ὡς ἑξῆς:

“Γι’ αὐτό λοιπόν, ὄντας φιλάνθρωπος ὁ Θεός καί οἰκτίρμων καί ἐπιθυμώντας τή σωτηρία μας, ἔθεσε σαφῶς ἀνάμεσα σ’ ἐμᾶς καί σ’ ἐκεῖνον τήν ἐξομολόγηση καί τή μετάνοια. (9)

Ἔδωσε ἐξουσία στόν καθένα πού θέλει ν’ ἀνακληθεῖ ἀπό τήν πτώση καί δι’ αὐτῆς νά εἰσέλθει στήν προηγούμενη οἰκειότητα καί δόξα καί παρρησία ἀπέναντι στό Θεό.

Καί ὄχι μόνον αὐτό, ἀλλά καί νά γίνει πάλι κληρονόμος ὅλων ἐκείνων τῶν ἀναφερθέντων ἀγαθῶν, ἐν θελήσει νά ἐπιδείξει θερμή μετάνοια, ἤ καί μεγαλυτέρων ἀγαθῶν.

Καί κατά τήν ἀναλογία τῆς μετανοίας κάθε ἄνθρωπος βρίσκει ἀνάλογη τήν πρός τόν Θεό παρρησία καί οἰκειότητα καί μάλιστα γνωστῶς καί καταφανῶς, ὅπως ἕνας φίλος πρός φίλο, καί συνομιλεῖ μαζί Του πρόσωπο πρός πρόσωπο καί τόν βλέπει καθαρά μέ νοερούς ὀφθαλμούς”.

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ, μᾶς ἀναφέρει γιά τό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καί τῆς πλάνης, διότι αὐτό προκαλεῖ τήν τύφλωση τοῦ πνεύματος τοῦ ἀνθρώπου καί λέγει ἀκόμη, ὡς ἑξῆς:

“Ἐξέτασε μέ ἐ π ι μ έ λ ε ι α τά ἐνδύματά σου. (10)

– Μ ή β ι ά ζ ε σ α ι νά πᾶς στόν γάμο τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ φορώντας σάν ἀσύνετος βρωμερά παλιοκούρελα, μολονότι εἶσαι καλεσμένος σ᾿ αὐτόν τόν γάμο ὅπως κάθε Χριστιανός.

Ὁ Βασιλιάς τοῦ οὐρανοῦ ἔχει ὑπηρέτες, πού θά σοῦ δ έ σ ο υ ν τά πόδια καί τά χέρια καί θά σέ πετάξουν ἔξω, στό σκοτάδι, μακριά ἀπό τόν Θεό.

Οἱ δαίμονες εἶναι οἱ ὑπηρέτες στούς ὁποίους θά παραδοθεῖ ὁ ἀδιάντροπος ἀναζητητής τῆς ἀγάπης καί ἄλλων ὑψηλῶν πνευματικῶν καταστάσεων, πού δέν καθαρίστηκε μέ τή μετάνοια, ἀλλά φούσκωσε ἀπό οἴηση καί ὑψηλοφροσύνη.

Σκοτάδι εἶναι ἡ τύφλωση τοῦ πνεύματος τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν ἐμπάθεια καί τή σαρκικότητα.

Ὅποιος βρίσκεται σέ αὐτή τήν κατάσταση, ἔχει χάσει τήν πνευματική του ἐλευθερία, εἶναι δοῦλος τῆς ἁμαρτίας καί τῶν πονηρῶν πνευμάτων.

Τό δέσιμο τῶν ποδιῶν καί τῶν χεριῶν σημαίνει τήν ἀπώλεια τῆς ἱκανότητας γιά θεάρεστη ζωή καί πνευματική προκοπή.

Ἀπ᾿ αὐτή τήν τραγική κατάσταση ἀπελευθερώνεται ὁ ἄνθρωπος, ἄν, ἀφοῦ παραδεχθεῖ καί ἀπορρίψει τήν πλάνη του, μπεῖ στό σωτήριο στάδιο τῆς μετάνοιας.

Δύσκολη εἶναι ἡ ἔξοδος ἀπό τήν π λ ά ν η.

Φρουρά στέκεται στήν πόρτα, πόρτα ἀσφαλισμένη μέ μεγάλη κλειδαριά κι’ ἀμπάρες, πόρτα σφραγισμένη μέ τή σφραγίδα τήν ἄσπαστη τοῦ ἅδη.

Κλειδαριά κι’ ἀμπάρες εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια, πού βρίσκεται βαθιά κρυμμένη στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου.

Ἡ κενοδοξία, πού ἀποτελεῖ τό κίνητρο κάθε δραστηριότητάς του.

Ἡ ὑποκρισία καί ἡ πονηριά, μέ τίς ὁποῖες κατορθώνει νά βάλει τή μάσκα τῶν καλῶν προθέσεων, τῆς ταπεινοφροσύνης καί τῆς ἁγιότητας, σκεπάζοντας τήν ὑπερηφάνεια καί τήν κενοδοξία του.

Σφραγίδα ἄσπαστη, πάλι, εἶναι ἡ ἀποδοχή τῶν ἐνεργειῶν τῆς πλάνης ὡς ἐνεργειῶν θείων καί εὐλογημένων”.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, σέ αὐτή τήν ὁμιλία του γιά τήν Ἁγία ἡμέρα τῶν Θεοφανείων λέγει τά ἑξῆς:

“Εὐλόγως καί συνεπῶς λοιπόν, ὅταν ἀνέβηκε ἀπό τό ὕδωρ, ἀμέσως: (11)

– «Τοῦ ἀνοίχθηκαν οἱ οὐρανοί».

Δέν εἶπε ὁ οὐρανός, ἀλλά «τοῦ ἀνοίχθηκαν οἱ οὐρανοί», δηλαδή ὅλοι, ὅλα τά ἐπάνω, γιά νά μή νομίσης, βλέποντας τά ἄνω κι’ ἐπάνω ἀπό ἐμᾶς ἐπικείμενα, ὅτι ὑπάρχει κάτι πού εἶναι ὑπερκείμενο καί ἀνώτερο.

Πρέπει λοιπόν νά ἐννοήσης καί ἐπιγνώσης ὅτι ὑπάρχει μία μόνο φύσις καί δεσποτεία πού ἀπό τήν ὑπέρ τόν οὐρανό γύρω ἀπειρία φθάνει μέχρι καί τῶν μέσων τοῦ σύμπαντος καί τῶν ἰδικῶν μας ὁρίων.

Δηλαδή γεμίζει τά πάντα καί δέν ἀφήνει τίποτε ἔξω ἀπό ἑαυτήν καί συγκρατεῖ καί περιέχει τά πάντα σωτηρίως καί ὑπερεκτείνεται πέρα ἀπό τά πάντα, ἀναγνωρίζεται ὅμως ἀπορρήτως σέ τρεῖς συναφεῖς χαρακτῆρες.

– «Τοῦ ἀνοίχθηκαν λοιπόν οἱ οὐρανοί», γιά νά δειχθῆ φανερώτατα ὅτι αὐτός εἶναι πού καί πρό τῶν οὐρανῶν ὑπάρχει, μᾶλλον δέ πού εἶναι καί πρίν ἀπό ὅλα τά ὄντα καί εἶναι πρός τόν Θεό, καί εἶναι Θεός.

Καί εἶναι Θεοῦ Λόγος καί Υἱός καί οὔτε τόν Πατέρα ἔχει προγενέστερό Του καί ἔχει μαζί μέ τόν Πατέρα ὄνομα τό ἐπάνω ἀπό κάθε ὄνομα καί ἀπό κάθε λόγο.

Διότι, ὅταν ὅλα τά φαινόμενα μεταξύ αὐτοῦ καί τοῦ Πατρός στόν οὐρανό, ἐγκόσμια καί ὑπερκόσμια, ἐσχίσθηκαν καί ἦσαν πεταμένα τά πρῶτα δίπλα στά ἄλλα, μόνο αὐτός παρουσιαζόταν συνημμένος μαζί μέ τόν Πατέρα καί τό Πνεῦμα, ἀφοῦ καί πρίν ἀπό τή σύστασι τῶν ὄντων ὑπῆρχε μαζί μέ αὐτούς.

– «Τοῦ ἀνοίχθηκαν οἱ οὐρανοί», ὅπως δέ λέγει ὁ Μάρκος, ἐσχίσθηκαν.

Διότι λέγει, «ἀνεβαίνοντας ἀπό τό ὕδωρ, εἶδε τούς οὐρανούς νά σχίζωνται».

– Πῶς λοιπόν ὁ μέν ἕνας εἶπε, ἀνοίχθηκαν, ὁ δέ ἄλλος, ἐσχίσθηκαν;

Γιά νά μή διαφύγη τήν προσοχή τῶν συνετῶν ἀκροατῶν ὅτι ἡ ἔννοια τοῦ μυστηρίου εἶναι διπλή.

Πραγματικά μέ τήν ἔκφρασι ὅτι ἀνοίχθηκαν μᾶς ἔδειξε ὅτι οἱ οὐρανοί ἦσαν κλειστοί προηγουμένως λόγω τῆς ἁμαρτίας καί τῆς παρακοῆς μας πρός τό Θεό.

Διότι ἔχει γραφῆ ὅτι ὁ οὐρανός ἀποκλείσθηκε γιά τόν Ἀδάμ, ὅταν παρήκουσε στό Θεό καί ἄκουσε ἀπό αὐτόν ὅτι «γῆ εἶσαι καί στή γῆ θά μεταβῆς».

Εὐλόγως λοιπόν ἀνοίχθηκαν οἱ οὐρανοί στόν Χριστό, πού παρουσιάσθηκε σέ ὅλα ὑπήκοος καί, ὅπως ὁ ἴδιος εἶπε στόν Ἰωάννη, ἐξεπλήρωσε ὅλη τή δικαιοσύνη καί προσφάτως διά τοῦ βαπτίσματος.

Ἐπειδή δέ, ὅπως λέγει ὁ ἴδιος ὁ Πρόδρομος τοῦ Κυρίου, «δέν δίδει μέ μέτρο τό Πνεῦμα ὁ Θεός, ἀλλά ὁ Πατήρ ἀγαπᾶ τόν Υἱό καί δίδει τά πάντα στό χέρι Του, φαίνεται ὅτι ὁ Χριστός κατά σάρκα ἔλαβε ὅλη τήν ἀμέτρητη καί ἄπειρη δύναμι καί ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος.

Οἱ οὐρανοί ἔδειξαν ἐμπράκτως ὅτι ὅλη αὐτή ἡ δύναμις καί ἐνέργεια τοῦ Θείου Πνεύματος εἶναι ἀχώρητος σέ ὅλα τά κτιστά.

Γι’ αὐτό καί ὅταν τούτη ἡ δύναμις φαινόταν καί ἦταν σάν νά διάβαινε πρός τήν θεοϋπόστατη ἐκείνη σάρκα, αὐτοί μή χωρώντας ἐσχίσθηκαν”.

Ἀδέλφια μου, ἄς ψάλλουμε πάλι μαζί, αὐτές τίς θαυμάσιες καταβασίες τῆς Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Ἁγίων Θεοφανείων «Βυθοῦ ἀνεκάλυψε πυθμένα…», πού προέρχονται ἀπό τόν «πεζό Κανόνα» τοῦ ὑμνογράφου Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ, Ἐπισκόπου Μαϊουμά, καί οἱ ὁποίες ψάλλονται ἀπό τήν 1η Ἰανουαρίου μέχρι καί τήν παραμονήτῆς ἑορτῆς τῶν Φώτων 5 Ἰανουαρίου.

Τήν 6η Ἰανουαρίου ἡμέρα τῆς ἑορτῆς εἰς τά Ἅγια Θεοφάνεια τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ –ὅπως καί κατά τήν ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς– οἱ καταβασίες εἶναι πάντοτε διπλές: Αὐτές δηλαδή τοῦ πεζοῦ κανόνος καί οἱ ἰαμβικές «Στείβει θαλάσσης, κυματούμενον σάλον…», ἀπό τόν «ἰαμβικό Κανόνα» τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ. Μέχρι καί τήν παραμονή τῆς ἀπόδοσης τῆς ἑορτῆς τῶν Φώτων ψάλλονται μόνο οἱ ἰαμβικές καταβασίες.

Ὠδή ε΄. Ἦχος β΄. (Πεζή)

Ἰησοῦς ὁ ζωῆς ἀρχηγός,

λῦσαι τό κατάκριμα ἤκει,

Ἀδάμ τοῦ π ρ ω τ ο π λ ά σ τ ο υ,

καθαρσίων δέ, ὡς Θεός μή δεόμενος,

τῷ πεσόντι καθαίρεται ἐν τῷ Ἰορδάνῃ,

ἐν ᾧ τήν ἔχθραν κτείνας, ὑπερέχουσαν,

πάντα νοῦν εἰρήνην χαρίζεται.

Ἰαμβική. Ἦχος ὁ αὐτός

Ἐχθροῦ ζοφώδους καί βεβορβορωμένου,

Ἰόν καθάρσει Πνεύματος λελουμένοι,

Νέαν προσωρμίσθημεν ἀπλανῆ τρίβον,

Ἄγουσαν ἀπρόσιτον εἰς θυμηδίαν,

Μόνοις προσιτήν οἷς Θεός κατηλλάγη

Ἀθρῶν ὁ Πλάστης ἐν ζόφῳ τῶν πταισμάτων,

Σειραῖς ἀφύκτοις, ὅν διαρθροῖ δακτύλοις,

Ἵστησιν ἀμφ᾿ ὤμοισιν ἐξάρας ἄνω,

Νῦν ἐν πολυῤῥύτοισι δίναις ἐκπλύνων,

Αἴσχους παλαιοῦ τῆς Ἀδάμ καχεξίας.

Μετ᾿ εὐσεβείας προσδράμωμεν εὐτόνως,

Πηγαῖς ἀχράντοις ῥεύσεως σωτηρίου,

Λόγον κατοπτεύοντες ἐξ ἀκηράτου,

Ἄντλημα προσφέροντα δίψης ἐνθέου,

Κόσμου προσηνῶς ἐξακεύμενον νόσον.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος α΄.

«Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε, ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις· τοῦ γάρ Γεννήτορος ἡ φωνή προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱόν ὀνομάζουσα· καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς, ἐβεβαίου τοῦ λόγου τό ἀσφαλές. Ὁ ἐπιφανείς Χριστέ ὁ Θεός, καί τόν κόσμον φωτίσας δόξα σοι».

Δόξα σοι ὁ Θεός, Κύριε δόξα σοι!

Συνεχίζεται…

• 9. Ἠθικός Λόγος ΙΒ΄. Ἁγίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου. Πῶς ἀποβάλλουμε τό χοϊκό ἄνθρωπο καί ἐνδυόμαστε τόν Χριστό, καθιστάμενοι συγγενεῖς καί ἀδελφοί Του. https://agioreitika.net
• 10. «Ἡ θέα τοῦ Χριστοῦ». Ἀπό τό βιβλίο «Ἀσκητικές ἐμπειρίες» Τόμος Α΄, Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ. Ἱερά Μονή Παρακλήτου. https://www.hristospanagia.gr
• 11. «Ἡ Ἁγία ἡμέρα τῶν Φώτων». Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ. https://www.imaik.gr

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Εις τα Άγια Θεοφάνεια του Χριστού (Α΄ Μέρος, Β΄, Γ΄)