Της Ολυμπίας
αποκλειστικά για την katanixi.gr

«Ἀκούσατε, τί λέει ὁ Δεσπότης· «ἐκεῖνος πού μέ ἀγαπᾶ θά τηρήσει τίς ἐντολές μου, κι’ ἐγώ θά τόν ἀγαπήσω καί θά τοῦ ἐμφανισθῶ» (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος)

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Ε΄ Μέρος

Ἡ ἀληθινή μετάνοια μαζί μέ τήν ταπείνωση φέρνει μέσα στήν ἀνθρώπινη ψυχή τόν ἁγιασμό, μέ τή Βαπτισματική Θεία Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Διότι μέ τή μετάνοια ἐξασθενοῦν ὅλα τά πάθη, ἐνῶ ἡ μετανοημένη καρδιά μας συντετριμμένη καί αὐτή, τότε ἀρχίζει νά ἐπιζητᾶμέ θέρμη, καί ἀδιάλειπτα πλέον νά ἐπικαλεῖται τήν Θεία βοήθεια.

Καί τότε ἐπανέρχεται ἡ Βαπτισματική Θεία Χάρη στόν καθαρό τόπο τῆς καρδιᾶς τοῦ ἀνθρώπου.

Μέ τήν εἰλικρινή μετάνοια ἡ ψυχή καθαρίζεται, ἡμερεύει, ἐλαφρώνει ἀπό τό βάρος τῶν ἁμαρτιῶν καί ἡ συνείδηση γίνεται λεπτή, ὥστε νά ἐπιθυμεῖ γιά νά ἑνωθεῖ μέ τόν Θεόν.

Μέσα ἀπό τήν ἀληθινή μετάνοια καί τήν ἄσκηση ἡ ψυχή ἐλευθερώνεται ἀπό ὅλα τά δεσμά τῶν παθῶν καί διά μέσου τῆς ἐξομολόγησης «κόβονται ὅλα τά δικαιώματα τοῦ διαβόλου», ὁ ὁποῖος ἐμποδίζει τή σκέψη καί τήν ἐπιθυμία τοῦ ἀνθρώπου γιά νά δοθεῖ ὁλοκληρωτικά καί νά ἑνωθεῖ μέ τόν Θεόν.

Ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, σέ αὐτό τό ἀπόσπασμα τῆς ὁμιλίας του μᾶς λέγει πώς ὁ Κύριος γίνεται πράγματι ἀψευδής μέ τά χαρίσματα τά ὁποῖα δίνει σέ κάθε ἕνα ἄνθρωπο, ὡς ἑξῆς:

“Ὅσοι λοιπόν μετά τό βάπτισμα δέν ἔχουν μέ κάθε βεβαιότητα αὐτήν τήν οἰκειότητα καί παρρησία καί τήν συμμετοχή τῶν ἀναφερθέντων ἀγαθῶν, οὔτε γνωρίζουν ὅτι ἔχουν ἐνδυθεῖ τόν Χριστό, οὔτε θεωροῦν στό φῶς τοῦ Πνεύματος τό φῶς τῆς Θεότητός Του, ἄς σκύψουν μέσα στήν συνείδησή τους. (12)

Κι’ ἀφοῦ τήν ἐξερευνήσουν μέ προσοχή μεγάλη, θά βροῦν ὅτι ἀθέτησαν ἐντελῶς τίς ὁμολογίες –συνετάξω τῷ Χριστῷ, συνεταξάμην– κατά τό βάπτισμα εἴτε ἐν μέρει εἴτε τελείως.

Καί ἐάν ὄχι αὐτό, θά ἀνακαλύψουν ὅτι παράχωσαν τό τάλαντο τοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς υἱοθεσίας πού τούς δόθηκε καί δέν τό καλλιέργησαν.

Καί γιά αὐτό ἀποστερήθηκαν τήν θέα τοῦ Δεσπότη, ἐπειδή Ἐκεῖνος εἶναι ἀψευδής καί ἀμεταμέλητος στά χαρίσματά Του.

Πράγματι εἶπε:

– «Ἐκεῖνος πού μέ ἀγαπᾶ θά τηρήσει τίς ἐντολές μου καί ἐγώ θά τόν ἀγαπήσω καί θά τοῦ φανερωθῶ».

Ἀκούσατε, τί λέει ὁ Δεσπότης· «ἐκεῖνος πού μέ ἀγαπᾶ θά τηρήσει τίς ἐντολές μου, κι’ ἐγώ θά τόν ἀγαπήσω καί θά τοῦ ἐμφανισθῶ».

– «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δέ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπό τοῦ πατρός μου, καί ἐγώ ἀγαπήσω αὐτόν καί ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν» (Ἰωάν. 14, 21).

Ἐάν λοιπόν ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἀλήθεια, καθώς ὁ ἴδιος εἶπε γιά τόν ἑαυτό Του, «ἐγώ εἶμαι ἡ ἀλήθεια», καί ἡ ἀλήθεια δέν μπορεῖ νά ψεύδεται –διότι «εἶναι ἀδύνατο», λέγει ὁ Ἀπόστολος, «νά ψεύδεται ὁ Θεός»– κανείς ἀπό ἐκείνους πού δέν β λ έ π ο υ ν τόν Κύριο νά μή λέει ὅτι εἶναι αὐτό ἀδύνατο.

– Διότι δέν εἶναι ἀδύνατο, ἀλλά καί πολύ δυνατό, «λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή· οὐδείς ἔρχεται πρός τόν πατέρα εἰ μή δι᾿ ἐμοῦ» (Ἰωάν. 14, 6).

Πράγματι, ἐάν Ἐκεῖνος λέει, «ἐγώ εἶμαι τό φῶς τοῦ κόσμου», ἐκεῖνοι πού δέν τόν βλέπουν εἶναι ἐντελῶς τυφλοί, ἔμειναν ὁπωσδήποτε τυφλοί, ἐπειδή δέν ἀγάπησαν τόν Κύριο καί δέν τήρησαν τίς ἐντολές Του”.

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ, μᾶς ἀναφέρει πάλι ὅτι ὅποιος ἑνώνεται μέ τό πνεῦμα τοῦ ψεύδους, δέν μπορεῖ πραγματικά νά ἀγαπήσει τήν Ἀλήθεια, ὡς ἑξῆς:

– “Μπορεῖ, ἄραγε, ὁ ἄνθρωπος πού βρίσκεται σέ πλάνη, στήν περιοχή τοῦ ψεύδους καί τῆς ἀπάτης, νά γίνει τηρητής τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ ἀλήθεια ἀπό τήν Ἀλήθεια; (13)

Ὅποιος δέχεται τό ψεῦδος, ὅποιος εὐχαριστιέται μέ τό ψεῦδος, ὅποιος ταυτίζεται μέ τό ψεῦδος, ὅποιος ἑνώνεται μέ τό πνεῦμα τοῦ ψεύδους.

– Μπορεῖ νά ἀγαπήσει τήν ἀλήθεια;

– Ὄχι, θά τή μισήσει, θά γίνει φανατικός ἐχθρός καί διώκτης της.

Τί θά κάνετε ἐσεῖς, δύστυχοι ὀνειροπόλοι, πού νομίζατε ὅτι περάσατε ὅλη τήν ἐπίγεια ζωή σας στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ, ὅταν κ ε ρ α υ ν ό π λ η κ τ ο ι θά ἀκούσετε τήν ἀπόφαση τοῦ Σωτήρα:

– «Ποτέ δέν σᾶς ἤξερα· φύγετε μακριά μου, ἐσεῖς πού ἀντιστρατεύεστε τόν Νόμο τοῦ Θεοῦ»;

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, σέ αὐτή τήν ὁμιλία του γιά τήν Ἁγία ἡμέρα τῶν Θεοφανείων λέγει τά ἑξῆς:

“Καλῶς λοιπόν διεκήρυξε αὐτός πού εἶπε πρός τόν Θεό, «οὔτε ὁ οὐρανός δέν εἶναι καθαρός ἐνώπιόν σου», ὡς οὐρανό ἐννoώντας τούς ἀγγέλους, τούς ἀρχαγγέλους, τά πολυόμματα Χερουβίμ, τά ἑξαπτέρυγα Σεραφίμ, ὅλη τήν ἄλλη ὑπερκόσμια φύσι. (14)

Εὐλόγως λοιπόν οὔτε οἱ οὐρανοί, δηλαδή οἱ ἄγγελοι σ’ Αὐτόν, εἶναι καθαροί ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τῶν οὐρανῶν, ἐπειδή, ἄν καί φωτίζεται διαπαντός ἀπό τήν ὑψίστη καί δεσποτική ἱεραρχία, ὑστεροῦν ὡς πρός τήν ὑπερτέλεια καθαρότητα αὐτῆς.

Μόνη δέ ἡ δική μας ἐν Χριστῷ φύσις ὡς θεοϋπόστατη καί ὁμόθεη διαθέτει καθαρότητα ὑπερτελεία καί εἶναι, θά μπορούσαμε νά ποῦμε, χωρητική κάθε λαμπρότητος καί ἀγλαΐας καί δυνάμεως καί ἐνέργειας τοῦ Θείου Πνεύματος.

Ἑπομένως ὄχι μόνο οἱ οὐρανοί ἀνοίχθηκαν, ἀλλά καί οἱ ἴδιοι οἱ Ἄγγελοι ὑποχώρησαν ἐμπρός στήν τοιαύτη κάθοδο τοῦ Θείου Πνεύματος σ’ Αὐτόν.

“Ἄφοῦ β α π τ ί σ θ η κ ε ὁ Ἰησοῦς, ἀνέβηκε ἀμέσως ἀπό τό ὕδωρ· καί ἰδού, τοῦ ἀνοίχθηκαν οἱ οὐρανοί”.

– «Καί βαπτισθείς ὁ Ἰησοῦς ἀνέβη εὐθύς ἀπό τοῦ ὕδατος· καί ἰδού ἀνεῴχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί» (Ματθ. 3, 16).

Ὁ δέ Λουκᾶς λέγει ὅτι εἶχε ἀνοιχθῆ ὁ οὐρανός, ὅταν ἀκόμη προσευχόταν ὁ Χριστός· διότι, λέγει, “ὅταν β α π τ ί σ θ η κ ε καί προσευχόταν ὁ Ἰησοῦς, ἀνοίχθηκε ὁ οὐρανός”.

– «Ἐγένετο δέ ἐν τῷ βαπτισθῆναι ἅπαντα τόν λαόν καί Ἰησοῦ βαπτισθέντος καί προσευχομένου ἀνεῳχθῆναι τόν οὐρανόν» (Λουκ. 3, 21).

Πραγματικά καί βαπτιζόμενος καί κατεβαίνοντας καί ἀνεβαίνοντας ἀπό τό ὕδωρ προσευχόταν, διδάσκοντας ἐμπράκτως ὅτι, ὄχι μόνο ὁ ἱερεύς καί λειτουργός τῶν μυστηρίων πρέπει νά προσεύχεται, ἀλλά καί αὐτός πού δέχεται τό Μυστήριο πρέπει νά κάμη τοῦτο σέ κάθε Θεία τελετή.

Καί ἄν μέν ὁ λειτουργός εἶναι τελειότερος κατά τήν ἀρετή καί ἀναπέμπει ἐκτενέστερη εὐχή, δι’ αὐτοῦ ἀνεβαίνει ἡ χάρις πρός τόν ἀποδέκτη τοῦ Μυστηρίου.

Ἄν δέ ὁ ἀποδέκτης εἶναι ἀξιώτερος καί προσεύχεται ἐκτενέστερα, ὁ θελητής τοῦ ἐλέους –τί ἄφατη χρηστότης κι’ αὐτή!– δέν ἀρνεῖται νά μεταδώση δι’ αὐτοῦ ἀπό τή Χάρι καί στόν λειτουργό.

Ὅπως καί τώρα ἔγινε φανερά στήν περίπτωσι τοῦ Ἰωάννη, πράγμα πού καί αὐτός μαρτυρεῖ ὕστερα δημόσια, λέγοντας, «ὅλοι ἐμεῖς ἐλάβαμε ἀπό τό πλήρωμά Του».

– «Καί ἐστέ ἐν αὐτῷ πεπληρωμένοι, ὅς ἐστιν ἡ κεφαλή πάσης ἀρχῆς καί ἐξουσίας» (Κολ. 2, 10).

– Γιατί ὅμως μόνο στόν Ἰησοῦ ἀνοίχθηκε ὁ οὐρανός, ὅταν προσευχόταν, σέ κανένα δέ ἀπό τούς πρό αὐτοῦ;

– Τί λέγεις;

Αὐτός πού ἀντιλήφθηκε τή θεανδρική οἰκονομία τοῦ ἐνυποστάτου Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ἦταν ἀκόμη ἔμβρυο, καί ὄχι μόνο ἐπήδησε μαζί Του μέ ἀγαλλίασι Θείου Πνεύματος ἀπό τήν μητρική κοιλιά, ἀλλά μετέδιδε Χάρι καί στήν κυοφοροῦσα μητέρα Του.

Αὐτός πού μόλις λύθηκε ἀπό ἐκεῖ ἔλυσε τό πατρικό στόμα πού εἶχε δεθῆ γι’ αὐτόν μέ ἀφωνία κατόπιν προσταγῆς τοῦ Ἀγγέλου, τό θρέμμα τῆς ἐρήμου, ὁ ὑψηλότερος ἀνάμεσα στά γεννήματα τῶν γυναικῶν καί ἀξιώτερος τῶν ἀπό ἀνέκαθεν Προφητῶν.

– Δέν εἶναι ἱκανός νά λύση τόν ἱμάντα τοῦ ὑποδήματος –ὁ,τιδήποτε καί ἄν εἶναι αὐτός ὁ ἱμάς– καί θά ἦταν ἱκανός νά ἀνοίξη τόν οὐρανό, μᾶλλον δέ τά ὑπερουράνια, κάποιος ἀπό τούς ὑστεροῦντας ἀπέναντι στήν ἀξία του;

Γιά νά κατανοήσης δέ τό ὕψος τῆς ὑπεροχῆς, τοῦ τώρα βαπτιζομένου κατά σάρκα ἀπέναντι σέ ὅλους, πρόσεξε κι’ ἐκεῖνο.

– Ὅτι «τοῦ ἀνοίχθηκαν οἱ οὐρανοί», ἔχει γραφῆ, δείχθηκε δέ σ’ ἐμᾶς μέ ἔργα ὅτι ὄχι μόνο οἱ οὐρανοί, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ κόλπος τοῦ Ὑψίστου Πατρός τοῦ ἀνοίχθηκε.

Διότι ἀπό ἐκεῖ ἦλθε τό Πνεῦμα καί ἡ φωνή πού μαρτυροῦσε τήν γνησιότητα τῆς υἱότητος”.

Ἀδέλφια μου, ἄς ψάλλουμε πάλι μαζί, αὐτές τίς θαυμάσιες καταβασίες τῆς Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Ἁγίων Θεοφανείων «Βυθοῦ ἀνεκάλυψε πυθμένα…», πού προέρχονται ἀπό τόν «πεζό Κανόνα» τοῦ ὑμνογράφου Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ, Ἐπισκόπου Μαϊουμά, καί οἱ ὁποίες ψάλλονται ἀπό τήν 1η Ἰανουαρίου μέχρι καί τήν παραμονήτῆς ἑορτῆς τῶν Φώτων 5 Ἰανουαρίου.

Τήν 6η Ἰανουαρίου ἡμέρα τῆς ἑορτῆς εἰς τά Ἅγια Θεοφάνεια τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ –ὅπως καί κατά τήν ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς– οἱ καταβασίες εἶναι πάντοτε διπλές: Αὐτές δηλαδή τοῦ πεζοῦ κανόνος καί οἱ ἰαμβικές «Στείβει θαλάσσης, κυματούμενον σάλον…», ἀπό τόν «ἰαμβικό Κανόνα» τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ. Μέχρι καί τήν παραμονή τῆς ἀπόδοσης τῆς ἑορτῆς τῶν Φώτων ψάλλονται μόνο οἱ ἰαμβικές καταβασίες.

Ὠδή ς΄. Ἦχος β΄. (Πεζή)

Ἡ φωνή τοῦ λόγου,

ὁ λύχνος τοῦ φωτός, ὁ ἑωσφόρος,

ὁ τοῦ Ἡλίου Πρόδρομος, ἐν τῇ ἐρήμῳ.

Μετανοεῖτε, πᾶσι βοᾷ τοῖς λαοῖς,

καί προκαθαίρεσθε· ἰδού γάρ πάρεστι Χριστός,

ἐκ φθορᾶς τόν κόσμον λ υ τ ρ ο ύ μ ε ν ο ς.

Ἰαμβική. Ἦχος ὁ αὐτός

Ἱμερτόν ἐξέφηνε σύν πανολβίῳ,

Ἤχῳ Πατήρ, ὅν γαστρός ἐξηρεύξατο.

Ναί, φησιν, Οὗτος, συμφυής γόνος πέλων,

Φώταυγος ἐξώρουσεν ἀνθρώπων γένους,

Λόγος τέ μου ζῶν, καί βροτός προμηθείᾳ.

Ἐκ ποντίου λέοντος ὁ τριέσπερος,

Ξένως Προφήτης ἐγκάτοις φλοιδούμενος,

Αὖθις προῆλθε, τῆς παλιγγενεσίας,

Σωτηρίαν δράκοντος ἐκ βροτοκτόνου,

Πᾶσι προφαίνων, τῶν χρόνων ἐπ᾿ ἐσχάτων.

Ἀνειμένων Πόλοιο παμφαῶν πτυχῶν,

Μύστης ὁρᾷ πρός Πατρός ἐξικνούμενον,

Μένον τε Πνεῦμα τῷ παναχράντῳ Λόγῳ,

Ἐπελθόν ὡς πέλειαν ἀφράστῳ τρόπῳ,

Δήμοις τε φαίνει, προσδραμεῖν τῷ Δεσπότῃ.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος α΄.

«Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε, ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις· τοῦ γάρ Γεννήτορος ἡ φωνή προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱόν ὀνομάζουσα· καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς, ἐβεβαίου τοῦ λόγου τό ἀσφαλές. Ὁ ἐπιφανείς Χριστέ ὁ Θεός, καί τόν κόσμον φωτίσας δόξα σοι».

Δόξα σοι ὁ Θεός, Κύριε δόξα σοι!

Συνεχίζεται…

• 12. Ἠθικός Λόγος ΙΒ΄. Ἁγίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου. Πῶς ἀποβάλλουμε τό χοϊκό ἄνθρωπο καί ἐνδυόμαστε τόν Χριστό, καθιστάμενοι συγγενεῖς καί ἀδελφοί Του. https://agioreitika.net
• 13. «Ἡ θέα τοῦ Χριστοῦ». Ἀπό τό βιβλίο «Ἀσκητικές ἐμπειρίες» Τόμος Α΄, Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ. Ἱερά Μονή Παρακλήτου. https://www.hristospanagia.gr
• 14. «Ἡ Ἁγία ἡμέρα τῶν Φώτων». Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ. https://www.imaik.gr

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Εις τα Άγια Θεοφάνεια του Χριστού (Α΄ Μέρος, Β΄, Γ΄, Δ΄, ΣΤ΄)