Δήμος Σερκελίδης, γραμματέας του συλλόγου Άγιος Ιωσὴφ ο Ησυχαστής
αποκλειστικά για katanixi.gr

Νίκες Ελλήνων στο Θέρισο, στα Βρυσάκια Ευβοίας, στην Πάτρα, στο Πέτα – Νίκη του Ομέρ μπέη στην Κύμη – Κατάπνιξη επανάστασης στα Άγραφα – Ο ελληνικός στόλος στην Σάμο για αποκατάσταση των πυρπολικών…

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

15 Ιουλίου

Κρήτη

Μάχη του Θέρισου

Μετά από 10 ημέρες αργής πορείας η στρατιά του Λατίφ πασά των Χανίων (4 Ιουλίου 1821), μια δύναμη 5000 καλά οπλισμένων και εφοδιασμένων ανδρών, έφτασε στο Θέρισο. Εκεί τον περίμεναν ο Βασίλης Χάλης και ο Ανδρέας Φασουλής με 300 άνδρες, και τον ανάγκασαν να ανακόψει την πορεία του. Η μάχη άρχισε ανάμεσα στην εμπροσθοφυλακή των Τούρκων και τους Έλληνες, σε βοήθεια των οποίων έφτασαν ο Ιωάννης Χάλης με Κεραμειανούς και άλλους. Όταν ενεπλάκη το κύριο σώμα των Τούρκων, οι επαναστάτες αναγκάστηκαν να υποχωρούν τακτικά από θέση σε θέση για να μην περικυκλωθούν. Χάρη στην ψυχραιμία και την αποφασιστικότητά τους γλίτωσαν τα χειρότερα. Έπειτα από ένα αγωνιώδες τρίωρο, έφτασε ο Δασκαλάκης με λίγους άντρες. ο οποίος εμψύχωσε τους Έλληνες μαχητές με έναν ομηρικό λόγο πάνω στην ακμή της μάχης και τους ανήγγειλε ότι σε λίγο καταφθάνουν και νέες ενισχύσεις.

Αυτό αρκούσε σε εκείνους τους αθάνατους να παρατείνουν την αντίστασή τους μέχρι το μεσημέρι, οπότε, επιτέλους, έφτασαν πυροβολώντας από απόσταση ογδόντα γιγαντόσωμοι Λακκιώτες με αρχηγούς τους Πρίμηδες και τους Σαρρήδες. Ο ένας από τους αρχηγούς τους, ο Σαρρηδαντώνης, περίφημος για την ορμητικότητα του φώναξε “Νίκη ή θάνατος” και όρμησε πρώτος. Οι Λακκιώτες, αφού έβγαλαν τα καλύμματα από τα κεφάλια τους, με την χειρονομία τους που έδειχνε οργή και απόφαση θανάτου, ακολούθησαν με την ίδια ορμή. Ήταν ογδόντα τέσσερις Αίαντες μαινόμενοι κατά των Τούρκων. Οι εχθροί καταπτοήθηκαν από την ξαφνική επίθεση. Οι υπόλοιποι ηρωικοί Κρήτες, που κράτησαν το βάρος της ημέρας, πήραν θάρρος και έκαναν αντεπίθεση. Η παρολίγον νίκη των Τούρκων σε λίγες στιγμές τράπηκε σε συντριπτική ήττα και σφαγή. Άρχισαν να φεύγουν έντρομοι. Ο Λατίφ που βρισκόταν στο κέντρο της παράταξης μόλις που πρόλαβε να επιστρέψει στα Χανιά. Πεντακόσιοι Τούρκοι έπεσαν νεκροί στη μάχη. Οι Έλληνες είχαν 28 νεκρούς και 50 τραυματίες. Οι Τούρκοι θα είχαν ακόμα περισσότερους νεκρούς, αν δεν έριχναν τα χρυσοπλούμιστα όπλα τους, που σταματούσαν οι Έλληνες να τα πάρουν. Φορτώματα ολόκληρα πολεμοφοδίων, όπλα, αποσκευές πολεμικές και πολλά ζώα έπεσαν στα χέρια των νικητών, χρήσιμα για τον εξοπλισμό τόσων επαναστατών. Ακόμα και οι γυναίκες του Θερίσου διέπρεψαν μεταφέροντας από την μία θέση στην άλλη πυριτόβολα, νερό και σταφύλια στους στρατιώτες. 10 ημέρες μετά την νίκη στο Γάλλο εναντίον των Τούρκων του Ρεθύμνου, ο Βασίλης Χάλης, ο Φασουλής, ο Δασκαλάκης, ο Σαρρηδαντώνης και οι αθάνατοι άντρες τους κατατρόπωσαν τους Τούρκους των Χανιών. Όμως ακόμα η επανάσταση στην Κρήτη είναι επί ξηρού ακμής. Άλλη μία τουρκική στρατιά από το Ηράκλειο βρίσκεται καθ’ οδόν προς τα Σφακιά.

Οι Τούρκοι του Ηρακλείου με αρχηγό τον Καούνη συνέχισαν την πορεία τους προς τα ορεινότερα με προορισμό τα Σφακιά. Οι Έλληνες δεν φάνηκαν πουθενά να τους παρεμποδίσουν. Στον Αμυγδαλόπορο ένα μικρό σώμα του Πωλογεωργάκη πρόβαλε μικρή αντίσταση αλλά προ του όγκου του εχθρού αποσύρθηκε μετά από ακροβολισμούς. Οι Τούρκοι μπήκαν στον Καλλικράτη όπου διανυκτέρευσαν.

Εύβοια

Οι κάτοικοι της Κύμης, πριν από λίγες μέρες, ηλεκτρισμένοι από τα νέα που φτάναν αραιά στον τόπο τους για την επανάσταση της βόρειας Εύβοιας, εξεγέρθηκαν και σκότωσαν λίγους τούρκους. Ο Ομέρ μπέης από την Χαλκίδα εκστράτευσε αμέσως κατά της Κύμης. Κοντά στα Λέπουρα έγινε μάχη ανάμεσα στους Κυμαίους και τον Ομέρ μπέη στην οποία νίκησαν οι Τούρκοι. Ο αρχηγός Παππάς φονεύθηκε στη μάχη και οι επαναστάτες διασκορπίστηκαν Ο Ομέρ μπέη εισήλθε στην Κύμη, την λεηλάτησε, την κατέκαυσε και επέστρεψε στο στρατόπεδό του στο Όριο.

Μάχη στα Βρυσάκια

Ο Ομέρ Βρυώνης στην Θήβα αποφάσισε, μέχρι να φτάσουν οι ενισχύσεις του Μπευράν πασά από την Θεσσαλονίκη (15 Ιουνίου 1821), να βοηθήσει τον Ομέρ μπέη της Καρύστου να καταπνίξει την επανάσταση στην Εύβοια. Εύβοια και Στερεά είναι συγκοινωνούντα δοχεία και θα ήταν επιπόλαιο να κατευθυνθεί προς νότο πριν εξασφαλίσει τα νώτα του. Ο Κιοσέ Μεχμέτ έμεινε με το μεγαλύτερο μέρος του στρατού στην Βοιωτία για να διασκορπίσει τυχόν συγκέντρωση των Ελλήνων και να διατηρεί ανοιχτές τις οδούς επικοινωνίας και ανεφοδιασμού. Μόλις έφτασε στη Χαλκίδα ο Ομέρ Βρυώνης, οι ντόπιοι τον ενημέρωσαν ότι οι Έλληνες είχαν το στρατόπεδό τους στα Βρυσάκια αλλά δεν ήταν παρά κάτι κλέφτες που έχουν στρατολογήσει και λίγους χωρικούς. Ο Βρυώνης, που είχε πείρα από το πάθημα της Γραβιάς, πήρε για καλό και για κακό και δύο κανόνια μαζί του και κίνησε αμέσως εναντίον των Ελλήνων στα Βρυσάκια. Ο Αγγελής Γοβγίνας, βλέποντας από μακριά τους Τούρκους να πλησιάζουν, έδωσε εντολή στους άντρες του να ταμπουρωθούν καλά αλλά να μην βαρέσει κανείς.

Οι Τούρκοι πλησίασαν νομίζοντας ότι οι αποσβολωμένοι Έλληνες θα παραδοθούν, μόλις όμως έφτασαν σε απόσταση αναπνοής με κατάπληξη δέχτηκαν την ομοβροντία των αντιπάλων τους. Ο Ομέρ με βρισιές έστειλε τους εμβρόντητους άντρες του εναντίον των Ελλήνων, που όμως έμειναν ασάλευτοι στις θέσεις τους. Ο αρχηγός , ο Αγγελής Γοβγίνας, ήταν και ο ήρωας της μάχης, καθώς έτρεχε στην πρώτη γραμμή από θέση σε θέση και εμψύχωνε και καθοδηγούσε τους άντρες του. Ανάμεσά τους ξεχώρισε ένας άγνωστος που φορούσε ρούχα τσομπάνου, ο Νικόλαος Κριεζώτη. Οι Τούρκοι υποχώρησαν μετά από 7 ώρες σκληρή μάχη και η υποχώρηση σύντομα μετατράπηκε σε φυγή. Από τους Έλληνες δεν σκοτώθηκε κανείς, ενώ οι Τούρκοι είχαν 70 νεκρούς και 150 τραυματίες. Ο Ομέρ Βρυώνης μόλις γύρισε στη Χαλκίδα ειδοποίησε τον Ομέρ μπέη στο Όριο να σπεύσει να τον συναντήσει. Οι δύο αρχηγοί αποφάσισαν να ενεργήσουν νέα επίθεση και ξεκίνησαν άμεση στρατολογία από πόρτα σε πόρτα μέσα στη Χαλκίδα.

Άρτα, μάχη στο Πέτα

Οι Τούρκοι της Άρτας εκστράτευσαν εναντίον της θέσης, στην οποία είχε οχυρωθεί ο Γώγος Μπακόλας, στο χωριό Πέτα (10 έως 12 Ιουλίου 1821) . Ο Γώγος με τους λίγους άντρες του, γύρω στους 250, αντιμετώπισε τους πολλαπλάσιους Τούρκους με επιτυχία και, αφού τους έκοψε την ορμή, βγήκε με το σπαθί στο χέρι και οδήγησε τους Έλληνες σε περήφανη νίκη. Αυτή η επιτυχία, που προστέθηκε στις προηγούμενες της Λάγκάδας και του Κομποτίου, ήταν ένα θαύμα ηρωισμού και στρατηγικής του γηραιού πολέμαρχου. Η φήμη του αρχηγού μεγαλύνθηκε και έγινε θρύλος. Οι Έλληνες μετά τη μάχη του Πέτα έλεγαν “όπου Γώγος εκεί και η νίκη”.

Πάτρα

Στην Πάτρα ο Γιουσούφ πασάς, αν μη τι άλλο, υπήρξε πάντοτε δραστήριος και ενεργητικός αξιωματικός. Η συγκέντρωση των Ελληνικών δυνάμεων στο Σαραβάλι, την Μονή Ομπλού και το Πριναρόκαστρο προμήνυε νέα πολιορκία των Πατρών και ο Γιουσούφ προτίμησε να κινηθεί πρώτος. Σήμερα ξεκίνησε με όλες του τις δυνάμεις και στρατοπέδευσε δίπλα στον ποταμό Λεύκα, κοντά στο Σαραβάλι, όπου τοποθέτησε τα κανόνια του. Αμέσως άρχισε μάχη. Ένα μέρος των Λαλαίων εστάλη στον Ριγανόκαμπο για να εμποδίσει τους Έλληνες στο Πριναρόκαστρο να σπεύσουν σε βοήθεια. Οι Πατρινοί στο Σαραβάλι που δέχτηκαν την μεγαλύτερη πίεση άντεξαν μέχρι που ο Γιουσούφ κλονίστηκε και έδωσε το σημείο της υποχώρησης. Οι Τούρκοι καταδιώχθηκαν μέχρι τον ληνό του Νικόλαου Λόντου και επέστρεψαν στην Πάτρα. Οι Τούρκοι είχαν 58 νεκρούς και τραυματίες, ενώ οι Έλληνες δύο νεκρούς και 8 τραυματίες. Στη μάχη διακρίθηκε ο Βασίλης Πετμεζάς.

Θεσσαλία

Από την Λάρισα ο Δράμαλης δεν ήταν δυνατό να ανεχθεί την επίθεση των Ελλήνων στην οχυρή Ρεντίνα των Αγράφων, τόσο κοντά στην Θεσσαλία (10 έως 12 Ιουλίου 1821). Έστειλε ισχυρή δύναμη προς ενίσχυση του πολιορκούμενου Βελή μπέη, η οποία διασκόρπισε τους Έλληνες και συνέλαβε αρκετούς αιχμαλώτους μεταξύ των οποίων τον οπλαρχηγό Κώστα Βελή. Ο Σταμούλης Γάτσος, αρματωλός των Αγράφων, αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει. Τα Άγραφα υποτάχθηκαν στην τουρκική εξουσία και στην Ρεντίνα εγκαταστάθηκε ισχυρή τουρκική δύναμη. Ο Δράμαλης ανήγγειλε την επιτυχία του στην Κωνσταντινούπολη αποστέλλοντας σιδηροδέσμιο τον άτυχο Κώστα Βελή, ο οποίος θανατώθηκε μετά από φρικτά βασανιστήρια.

Κασσάνδρα

Φτάνουν στην Κασσάνδρα ενισχύσεις από τον Όλυμπο 400 παλικάρια με τον Διαμαντή Νικολάου.

Σάμος

Ο Ελληνικός στόλος συγκεντρώθηκε στην Σάμο, όπου προσπαθεί να επισκευάσει τα τόσο πολύτιμα πυρπολικά και να αναπληρώσει τις απώλειες των τεσσάρων, που κάηκαν άσκοπα στην ναυμαχία της Κώ πριν από λίγες μέρες.

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Προηγούμενη ανάρτηση της σειράς “Χρονολόγιο της Ελληνικής Επανάστασης”
– Επόμενη ανάρτηση της σειράς “Χρονολόγιο της Ελληνικής Επανάστασης”