Αρθρογράφοι: Μαρία Κοσμίδου, Σοφίας Μακεδονοπούλου

Απαντήσεις και λύσεις στα θέματα της εφηβείας μέσα από τα λόγια του π. Νικολάου Μανώλη…

Στην πραγματικότητα η εφηβεία είναι μία ανακατάταξη. Οι μεταβολές σε σχέση με το σώμα συμπαρασύρουν και μεταβολές σε σχέση με τους άλλους και τον κόσμο στο σύνολό του. Πρωτίστως όμως οδηγούν τον έφηβο στη δημιουργία ταυτότητας, για να σταθεί σύντομα στον κόσμο των ενηλίκων.

Αναμφισβήτητα, η διεργασία του “ποιείν εαυτόν” έχει μεγάλη ένταση. Προϋποθέτει την “αποψευδαισθητοποίηση” από την αρχική υπόσχεση των ενηλίκων. Δεν είναι όλα εφικτά, δεν είναι κανείς παντοδύναμος και δεν προστατεύεται αιώνια. Ταυτόχρονα όμως το σώμα του εφήβου, που αλλάζει, του λέει ότι “μπορεί” ίσως να κάνει πραγματικότητα ό,τι θελήσει.

Περάσματα στην πράξη

Γι’ αυτό και στην εφηβεία είναι συχνά τα “περάσματα στην πράξη”, από τις πόρτες που κλείνουν βίαια ως τη χρήση του αλκοόλ και των ναρκωτικών. Οι έφηβοι που “πράττουν” αντί να σκέφτονται, είτε προσπαθούν να κατευνάσουν το υπερβολικό άγχος τους για όλα αυτά που συμβαίνουν μέσα τους, είτε όταν χτυπούν για παράδειγμα τις πόρτες, για να μη χτυπήσουν τη μητέρα τους, μεταθέτουν – με επιτυχία – το θυμό τους!

Οι έφηβοι δε μιλάνε. Όχι γιατί δεν έχουν τίποτα να πουν, αλλά γιατί όλα μέσα τους είναι συγκεχυμένα και βιώνουν μία αδιόρατη αίσθηση κινδύνου. Όπως οι αστακοί, που όταν αλλάζουν εξωτερικό περίβλημα, χάνουν κατ’ αρχήν το παλιό και μένουν χωρίς καμία άμυνα όσο χρόνο χρειάζεται να φτιάξουν ένα καινούριο, έτσι και οι έφηβοι σε όλο αυτό το διάστημα κινδυνεύουν πολύ.

Γιατί συμβαίνουν;

Βρίσκονται γεμάτοι ανασφάλεια μπροστά σε αλλαγές, όπως για παράδειγμα η αλλαγή της φωνής στ’ αγόρια, που καλούνται να πενθήσουν το “παλιό” με το οποίο αναγνώριζαν τον εαυτό τους, χωρίς να ξέρουν πώς θα είναι το “καινούριο”.

Έχουν διλήμματα στο ηθικό πεδίο, αμφισβητούν αρχές και αξίες στην προσπάθεια να επαναπροσδιορίσουν τους γονείς τους, για να καταφέρουν αργότερα να τους “αποχωριστούν”, να μπουν δηλαδή σε μία νέα ενήλικη σχέση μαζί τους.

Ζητούν το ενδιαφέρον των ενηλίκων γι’ αυτή την απίστευτη εξέλιξη που συντελείται μέσα τους, όταν όμως το ενδιαφέρον αυτό εκδηλώνεται, νιώθουν συχνά ακινητοποιημένοι. ( Μας το εξηγεί ο π.Νικόλαος παρακάτω).

Ένας “άλλος” ενήλικας, που θα παίξει το ρόλο του “τρίτου γονέα”, ο οποίος θα ακούσει τον έφηβο χωρίς την συναισθηματική εμπλοκή και την αγωνία του γονιού, είναι πολύ χρήσιμος σε ορισμένες περιπτώσεις. Ειδικά μάλιστα, όταν έχει αρχίσει να φαίνεται πως ο έφηβος δεν καταφέρνει να ενσωματώσει με ευκολία τις αλλαγές. “Κρύβει” την νεοευρεθείσα σεξουαλικότητά του πίσω από παραπανίσια κιλά, εμφανίζει διάφορα ψυχοσωματικά συμπτώματα (π.χ. αλλεργίες), αποσύρεται ψυχικά από τις σχέσεις του με τους άλλους. (2)

Για μας αυτό το πρόσωπο είναι ο πνευματικός, γιατί βοηθάει ανεπαίσθητα το παιδί με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, μέσα από το ιερό μυστήριο της ιερής εξομολόγησης των διαφόρων πράξεων και μιας αέναης σχέσης. Δι ευχών του απλανή πνευματικού οδηγού ο έφηβος έχει αενάως στην καρδιά του τον Χριστό και πορεύεται εις οδόν ειρήνης κάνοντας “ο,τι θέλει”. Δηλαδή η χάρις του Θεού σπάει τα δεσμά που αισθάνεται ο έφηβος οτι φέρει και που τον έκαναν να αντιδρά, να επαναστατεί και να περνάει σε πράξεις που βάζουν σε κίνδυνο την σωματική και ψυχική του υγεία.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ

Λέγει ο π.Νικόλαος: “Οι έφηβοι άλλους γονείς ήξεραν σαν παιδιά και άλλους γονείς έχουν τώρα μπροστά τους στην εφηβεία. Αποδομείται ο γονιός. Δεν είναι πια αυτός ο παντοδύναμος που αντιμετωπίζει τα πάντα. Πολλές φορές απογοητεύεται ο γονιός από τον εαυτό του. Το βλέπουν αυτό οι έφηβοι. Και αν οι γονείς δεν έχουν την ωριμότητα που θα έπρεπε να έχουν, τότε οι έφηβοι απογοητεύονται. Έχουν διλήμματα οι έφηβοι. Αμφισβητούν αρχές και αξίες. Ζητούν βοήθεια από τους γονείς. Αν οι γονείς δεν έχουν συναισθηματική ακοή, να πιάσουν το πρόβλημα και να σταθούν αρωγοί, να πουν τουλάχιστον “σε καταλαβαίνω, κι εγώ το πέρασα αυτό”, να προτείνουν κάποιες λύσεις και διεξόδους, τότε το παιδί μένει ακινητοποιημένο.

Τότε, ένας άλλος ενήλικας, που θα παίξει το ρόλο του τρίτου γονέα, θα ακούσει τον έφηβο και είναι πολύ χρήσιμος σε ορισμένες περιπτώσεις. Για εμάς αυτός είναι ο ρόλος του πνευματικού. Είμαι σαφής πάνω σε αυτό. Έρχεται να συμπληρώσει, να επουλώσει. Ακόμα και να είναι τέλειος γονιός, δεν μπορεί το παιδί να τα πει όλα στο γονιό. Μπορεί να είναι πολύ καλοί άνθρωποι οι γονείς, αλλά το σεξουαλικό για παράδειγμα δεν το πιάνουν καθόλου. Το αφήνουν σαν ταμπού. Και όλο το σεξουαλικό θέμα το μαθαίνουν τα παιδιά από τους φίλους, από το διαδίκτυο, από ταινίες αλλά όχι από τους γονείς.

Ή στο άλλο άκρο, αν ο γονιός είναι ελεύθερος σε αυτό το θέμα, παροτρύνει το νεαρό έφηβο να έχει πολλές εφήμερες σχέσεις. Και τότε έχουμε άλλα τραγικά θέματα, εκτρώσεις σε πολύ μικρή ηλικία κλπ. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει φοβερό χάσμα μέσα στο σπίτι. Έχουμε δει περιπτώσεις να είναι έγκυος η κοπέλα και μέσα στο ίδιο το σπίτι η μάνα να μη γνωρίζει για την εγκυμοσύνη. Υπάρχουν πάρα πολλά θέματα που οι γονείς δεν μπορούν να τα καταλάβουν.” (1)

Ένα από αυτά τα θέματα που οι γονείς αδυνατούν να καταλάβουν είναι ότι οι έφηβοι πρέπει να τα γκρεμίσουν όλα και να τα ξαναχτίσουν από την αρχή. Γι΄αυτό το θέμα όμως θα μιλήσουμε στο επόμενο άρθρο μας.

1. π.Νικόλαος Μανώλης Ο Χριστός και η Παναγία στη ζωή των εφήβων
2. Ερευνητική εργασία Σχολείο:ΓΕ.Λ. Μετσόβου Τάξη: Α Τμήμα: Α2 Σχολικό Έτος: 2016-2017

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧI