Αρθρογράφοι: Μαρία Κοσμίδου, Μακεδονοπούλου Σοφία
αποκλειστικά για την katanixi.gr

Ανύψωση, εξευγενισμός και αποπνευμάτωση της συζυγικής αγάπης… δια του ανδρός

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Ο Ιερός Νεκτάριος, ο Άγιος και θαυματουργός Πενταπόλεως γράφει τα εξής: (1)

“Περί του τις η αληθής ερμηνεία

Αφού ο Απόστολος Παύλος εγνώρισε τοις Εφεσίοις τον μυστικόν χαρακτήρα του γάμου και εδίδαξεν αυτούς ότι ο Γάμος είναι μέγα μυστήριον και έδειξε την αναλογίαν του δεσμού του γάμου προς την ένωσιν του Χριστού μετά της Εκκλησίας, και έταξε τον άνδρα, ίνα, κατά την Αγίαν Γραφήν, ήνε κεφαλή της γυναικός, καθ’ ην αναλογίαν ο Χριστός είναι κεφαλήν της Εκκλησίας, και εδίδαξεν ότι ο τε ανήρ και η γυνή επίσης κατά την Αγίαν Γραφήν εισίν εν σώμα και εν πνεύμα ως μέλη του σώματος της Εκκλησίας, ήτις είναι σώμα Χριστού, του αγαπήσαντος ημάς ως οικείαν εαυτού σάρκα, συνιστά καθ’ ένα έκαστον των ανδρών ούτω να αγαπά την εαυτού γυναίκα, ως ο Χριστός ηγάπησε την Εκκλησίαν.”

Ο άντρας κεφαλή της γυναικός

Δηλαδή, ο Απόστολος Παύλος, με την επιστολή που παραθέσαμε στο πρώτο άρθρο, στον Απόστολο του γάμου, μας γνώρισε, μας δίδαξε, όχι μόνο στους Εφεσίους, αλλά σε όλους μας, τον μυστικό χαρακτήρα του γάμου. Και απέδειξε ότι ο γάμος είναι ένα μυστήριο, που ανάλογό του έχει την ένωση Χριστού-Εκκλησίας. Και, μας λέγει εκεί, ότι, όπως ο Χριστός είναι κεφαλή της Εκκλησίας, έτσι και ο άντρας, από την Αγία Γραφή, είναι κεφαλή της γυναικός. 

Είναι πατερική θέση ότι ο άνδρας είναι αυτόφωτος, ενώ η γυναίκα είναι ετερόφωτος. Είναι μια συνισταμένη αυτή της τάξης μέσα στο γάμο. Δηλαδή, ο άντρας φωτίζεται κατευθείαν από τον Χριστό. Η γυναίκα φωτίζεται κατευθείαν από τον άντρα. Είναι μία θέση η οποία είναι αρχή, βάση για την κουβέντα που κάνουμε. Είναι όπως συμβαίνει το φεγγάρι  να παίρνει το φως από τον ήλιο  και να φωτίζεται το βράδυ η γη από το φεγγάρι. Όχι από τον ήλιο. Απ’ το φως του φεγγαριού. Το φως του φεγγαριού που παίρνει η γη, τι φως είναι; Του ήλιου. Αλλά διά του φεγγαριού. Αυτή η σχέση, το διά του ανδρός είναι ό,τι πιο μυστικό, πιο πολύτιμο, πιο υπέροχο υπάρχει μέσα στο γάμο. Και είναι πώς τοποθετούμαστε απέναντι σε αυτή την αρχή του Ευαγγελίου. Πώς τοποθετείται τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα. Πόσο καλά γνωρίζει, δηλαδή, το ρόλο του ο άνδρας, μέσα στη σχέση, και πόσο καλά γνωρίζει και αναγνωρίζει το ρόλο του ανδρός η γυναίκα, και τη θέση της. Όλα γύρω από αυτό έχουν να κάνουν. Γύρω από την αναγνώριση αυτού του γεγονότος. Αυτής της αλήθειας. Ότι, δηλαδή, ο άνδρας ως πρότυπό του έχει τον Χριστό, ο οποίος Χριστός είναι η κεφαλή της Εκκλησίας. Και ότι, ο άντρας, σαν τον Χριστό, που είναι η κεφαλή της Εκκλησίας, είναι η κεφαλή της γυναικός.

Εδώ μπαίνει το στοιχείο της αρχής, το οποίο προκαλεί τις αντιδράσεις, από μια φύση ( φυσική ροπή) που υπάρχει μέσα μας να μη δεχόμαστε αυθεντίες, αρχές, κεφαλές. Και πολλές φορές, σε πολλά σπίτια, τα οποία δεν έχουν καταλάβει το ρόλο τους, υπάρχει μια αντίδραση σ’αυτή την αρχή. Λένε οι φεμινίστριες, για παράδειγμα: γιατί να έχουμε κεφαλή τον άνδρα; Μάλιστα, φτάνουν στο σημείο να λένε: γιατί ο Θεός λέγεται ο Θεός και δεν λέγεται η Θεά; Γιατί λέμε στην Αγία Τριάδα ο Πατήρ, ο Πατήρ, ο Υιός, θα’πρεπε να λέμε η Μήτηρ. Έχω ακούσει τέτοιες θεωρίες φεμινιστριών. 

Εδίδαξε, επίσης, ο Απόστολος Παύλος ότι ο άνδρας και η γυναίκα, κατά την Αγία Γραφή, είναι ένα σώμα και ένα πνεύμα, σαν μέλη του σώματος της Εκκλησίας. Που σημαίνει, είναι σώμα Χριστού, του αγαπήσαντος ημάς, του Χριστού που μας αγάπησε, ως οικείαν Εαυτού σάρκα. 

Ποιά είναι τα καθήκοντα του άντρα 

Σαν πρότυπό μας, λοιπόν, που είναι ο Χριστός, που μας αγάπησε σαν τη σάρκα Του, συνιστά σε κάθε έναν από τους άντρες, ούτω ν’αγαπά την εαυτού γυναίκα, ως ο Χριστός ηγάπησε την Εκκλησίαν. Αν ο άνδρας αναγνωρίσει ότι είναι κεφαλή της γυναικός και το κατανοήσει αυτό, θα πρέπει να κατανοήσει σαν κεφαλή της γυναικός, ποια είναι τα καθήκοντά του. Στη σχέση, λοιπόν, αυτή ο άντρας, σαν κεφαλή της γυναικός, έχει πρότυπο τον Χριστό. Ο Χριστός απέδειξε, διά της ζωής Του, ότι γι’ αυτήν την αγάπη, γι’ αυτήν τη σχέση, γι’ αυτήν την ένωση έχυσε το αίμα Του το άχραντο, το αθώο, αδίκως επί του Σταυρού απλώνοντας τας τιμίους Του παλάμας και υπέστη όλες αυτές τις ατιμίες, που δεν θα έπρεπε. Υπέστη σταυρικό, μαρτυρικό, φρικιαστικό θάνατο, για ποιο λόγο; Ο θάνατος αυτός ήταν για ένα λόγο. Για να σώσει την σχέση Του, για να σώσει την Εκκλησία. Αναλογικά με το μαρτύριο αυτό, με τη θυσία αυτή, βεβαίως θα πρέπει η κεφαλή της γυναικός, που είναι ο άνδρας, να χύσει το αίμα του για τη γυναίκα του. Να θυσιαστεί για τη γυναίκα του.

Μέσα σ’αυτό, σ’αυτή τη λέξη, σ’αυτή την κουβέντα, τι κρύβεται; Τι θυσία χρειάζεται; Θυσία που δεν έχει ως σκοπό να απολαύσει ο ίδιος. Αλλά θυσία που έχει ως σκοπό να σωθεί η γυναίκα του. Θυσιάζεται, λοιπόν, ο άνδρας. Είναι μια παράξενη λέξη η λέξη θυσία για τον άνδρα. Εδώ, όμως, ζητάει από τον άνδρα τη θυσία. Και από τη γυναίκα ζητάει την υποταγή. Η υποταγή που ζητάει από την γυναίκα κι ο φόβος είναι ένα πράγμα. Από τον άνδρα ζητάει πολλά. Αλλά ο άνδρας δεν τα θέλει αυτά τα πολλά. Δε θέλει να παίξει το ρόλο της κεφαλής. Είναι δύσκολος ρόλος. Και μόνο που λέμε ότι ο ρόλος της κεφαλής κρύβει θυσία και θάνατο και μαρτύριο και να χύσει το αίμα του για τη γυναίκα του, όπως έκανε ο Χριστός για την Εκκλησία, τα λέει όλα… Πρέπει, λοιπόν, ο άντρας να κατανοήσει ότι ο ρόλος που του δίνει η Αγία Γραφή, να είναι κεφαλή της γυναικός, είναι ρόλος που τον σώζει ή τον κολάζει. 

Συνεχίζει ο άγιος Νεκτάριος: 

“Τελειοτέραν αγάπην της αγάπης ταύτης ήτο αδύνατον να συστήση ο Απόστολος προς τον άνδρα. Δια της συστάσεως ταύτης ου μόνον ανύψωσεν την αγάπην εις την υψίστην αυτής περιωπήν, αλλά και εξηυγένισε και απεπνευμάτωσε και ηγίασε.”

Πιο τέλεια αγάπη από το να θυσιαστεί, όπως θυσιάστηκε ο Χριστός, είναι αδύνατον να συστήσει ο Απόστολος Παύλος προς τον άνδρα. Με αυτή τη σύσταση “έτσι ν’ αγαπάς τη γυναίκα σου”, δεν ανύψωσε την αγάπη μόνο στη μεγαλύτερη βαθμίδα, στη μεγαλύτερη θέση, αλλά και εξευγένισε και αποπνευμάτωσε και αγίασε. Δηλαδή, την έκανε περισσότερο ευγενική την αγάπη, την απεπνευμάτωσε.

Συνήθως, η πρόθεση από δηλώνει αφαίρεση. Αποπνευματίζω θα λέγαμε πως σημαίνει ότι της έβγαλε το πνεύμα. Αλλά σημαίνει το αντίθετο, την έκανε πιο πνευματική. Είναι όπως το εργάζομαι και απεργάζομαι, που σημαίνει συμπληρώνω στην εργασία και την τελειώνω. Ολοκληρώνω αυτό που είχα αρχίσει. Δηλαδή, ήταν πνευματική η σχέση, την έκανε περισσότερο πνευματική τη σχέση. Επίσης έχει και μία άλλη έννοια, την έννοια της επιστροφής στην προτέρα κατάσταση. Ποια ήταν η προτέρα κατάσταση; Είναι από το δίδωμι-αποδίδωμι. Δίδω-αποδίδω. Επιστρέφω. Ακριβώς, θυμάται εδώ ο Άγιος Νεκτάριος την κατάσταση που υπήρχε στην προπτωτική κατάσταση, πώς ήταν η προπτωτική σχέση στον Παράδεισο. Στον Παράδεισο τι είχαμε; Είχαμε καθαρά μια πνευματική σχέση. Δεν υπήρχε καν η σαρκική υπόνοια. Δεν ήξερε ότι είναι γυμνός ο Αδάμ και η Εύα. Δε γνώριζαν τη γύμνωσή τους. Δεν είχαν τη σεξουαλική ανάγκη, που ήρθε μετά την πτώση. Μέσα στον Παράδεισο δεν υπήρχε η γνώση της σαρκικής ανάγκης, της σεξουαλικής ανάγκης. Παρόλο που ο Θεός μέσα στον Παράδεισο είπε «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε».

Σε μια ομιλία του ο πατήρ Αθανάσιος ο Μυτιληναίος, ο μακαριστός αυτός γέροντας, έλεγε ότι μέχρι τη στιγμή της πτώσης, είχαμε δύο ήδη γνωστούς τρόπους δημιουργίας του ανθρώπου. Από το χώμα, από τη λάσπη, που έκανε τον Αδάμ, κι από την πλευρά του Αδάμ, που έκανε τη γυναίκα. Μετά την πτώση, που είδε ο Αδάμ τη γύμνωσή του, έχουμε και τρίτο τρόπο δημιουργίας του ανθρώπου. 

Ο Θεός μέσα στον Παράδεισο είχε μια χαρακτηριστική και όμορφη σχέση με τον άνθρωπο. Ο Θεός τον άνθρωπο μέσα στον Παράδεισο τον έθεσε να διαχειρίζεται  τον Παράδεισο, να τον διαφεντεύει, να τον εργάζεται. Ο άνθρωπος είχε μια τέλεια αρμονική σχέση με τον Παράδεισο. Ερχόταν τα ζώα κοντά του, τα ονομάτιζε, καλλιεργούσε, ευλογούσε, προσευχόταν, χαιρόταν κι ερχόταν ο Θεός και βάδιζε στον Παράδεισο και συζητούσε με τους Πρωτόπλαστους. Και συζητούσε, όπως ακριβώς ήθελε να συζητήσει και μετά την πτώση. Που η πτώση τι ήταν; Μια στιγμή. Σε μια στιγμή, ο άνθρωπος έχασε την πνευματική σχέση που είχε με τον Θεό. Και τότε αποπνευματίστηκε θα λέγαμε με την κακή έννοια ( στερητικό το -α), έχασε το πνεύμα από τη σχέση που είχε με τον Θεό, όταν παρασύρθηκε από τον πειρασμό και έπεσε στην αμαρτία, στη μόνη απαγόρευση που είχε θέσει ο Θεός μέσα στον Παράδεισο να μην πέσει. Κι ο άνθρωπος έπεσε. Και πέφτοντας, τι ήταν η γνώση που πήρε; Ήταν η γνώση της γύμνωσής του. Ότι είναι γυμνός, από δύο πράγματα. Πρώτον, γυμνός από τη χάρη του Θεού, εκκενώθηκε ο άνθρωπος, άδειασε από τη χάρη του Θεού, απομακρύνθηκε από τον Θεό. Η πτώση έδιωξε τη χάρη. Και δεύτερον, γνώρισε και το σώμα του. Όταν ήρθε ο Θεός και του είπε “γιατί”, αμέσως πήγε και πήρε ένα φύλλο συκής και έκρυψε τη γύμνια του, ενώ πριν δεν του φαινόταν κακό πράγμα η γύμνωσή του. Εκείνη τη στιγμή, όμως, αισθάνθηκε ντροπή και έκρυψε τη γύμνια του.

Έρχεται, λοιπόν, ο Θεός, συνηθισμένο σκηνικό στο δειλινό του Παραδείσου, και κουβέντιασε με τον άνθρωπο. Ποιος είναι Αυτός ο Θεός που κουβέντιασε με τον άνθρωπο; Είναι το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Γραφής. Είναι ο Γιαχβέ, ο Κύριος, ο Ων της Π.Δ., ο οποίος Γιαχβέ της Π.Δ. ενσαρκώθηκε κι έγινε ο Χριστός Ιησούς της Κ.Δ. Ο Χριστός Ιησούς της Κ.Δ. ήταν ο Γιαχβέ, ο συνδημιουργός Γιαχβέ της Π.Δ. Αυτός, λοιπόν, ο Γιαχβέ περπατούσε στον Παράδεισο και είπε εκείνη τη χαρακτηριστική φράση: “Αδάμ πού εί;” 

“Αδάμ”, του λέγει, “πού είσαι”; Και ο Αδάμ κρυβόταν, και λέει “γιατί μου κρύβεσαι”; “Γιατί είμαι γυμνός”. “Ποιος σου είπε ότι είσαι γυμνός”; “Δε φταίω εγώ Κύριε. Η Εύα με έβαλε στον πειρασμό να πέσω”. Πετάγεται η Εύα. “Δε φταίω εγώ Κύριε. Το φίδι”. 

Έτσι, λοιπόν, έφυγε η Χάρις, από την σχέση του Αδάμ και της Εύας, χάσανε το Πνεύμα το Άγιο κι άρχισε να κατηγορεί ο ένας τον άλλον. Αυτοί οι αγαπημένοι, το ζευγάρι που ήταν η σάρκα από τη σάρκα του, το οστό από το οστό του, ξαφνικά έγινε ξένος ο ένας για τον άλλον, βγήκε το “κατηγορώ” και ο ένας κατηγορούσε τον άλλον. 

Όταν, λοιπόν, στην σχέση δεν υπάρχει η χάρις του Θεού, ας μην αναρωτιόμαστε γιατί στα σπίτια μας είμαστε σ΄αυτή την κατάσταση. Είναι ακριβώς η παραδείσια εικόνα μετά την πτώση στα σπίτια μας, πολλές φορές, δυστυχώς. Έρχεται, λοιπόν, εδώ ο Απόστολος Παύλος και λέει «θα στην κάνω πνευματικότερη εγώ αυτή τη σχέση». Θα σου αποδείξω ότι μπορώ να στη συμπληρώσω, να στην κάνω πνευματική. Να γίνει όπως ήταν στον Παράδεισο, και τελειότερη ακόμη. Γιατί στον Παράδεισο ακόμα δεν είχε γίνει η ενσάρκωση του Χριστού. Μετά την ενσάρκωση του Χριστού έχουμε τελείωση της Παλαιάς Διαθήκης, ολοκλήρωση της Παλαιάς Διαθήκης. Όλη η ομορφιά της Παλαιάς Διαθήκης είναι η Καινή Διαθήκη. Όλη η ομορφιά της παλαιάς θρησκείας είναι  η Νέα Εκκλησία. Η Εκκλησία είναι η Νέα Ιερουσαλήμ. Είναι η Καινή Διαθήκη. Αυτό είναι πολύ σπουδαίο. Έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί, θεωρητικά, μέσα στο σπίτι δεν έχουμε την ευλογία του Θεού. Η ιστορία του Αδάμ και της Εύας δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ιστορία καθημερινή στη σχέση μας που έχουμε σαν ζευγάρια. 

Αυτή η σχέση του γάμου, της συζυγίας, που τόσο την ευλογεί ο Θεός, με την χάρη και τα δώρα που μας δίνει και θα δούμε στις συνέχειες των άρθρων μας! Εμείς από το “εγώ” μας την καταστρέφουμε και χάνουμε την χάρη και τα δώρα! Αυτό το καταπληκτικό “Εγώ”, με το οποίο ούτε ο Θεός δεν τα βάζει. Ο Θεός δεν μπορεί να τα βάλει με το “Εγώ”. Όλα μπορεί ο Παντοδύναμος να τα κάνει εκτός από αυτό. Το αυτεξούσιό μας δεν μπορεί να το πειράξει. Όχι δε θέλει, δεν μπορεί να στο πειράξει. Είναι τόσο η αγάπη του Θεού κι ο σεβασμός προς το πλάσμα Του, που την ελευθερία του δεν του τη χαλνάει, δεν τον δεσμεύει, δεν τον φυλακίζει, τον αφήνει ελεύθερο. 

Αυτό, λοιπόν, το καταπληκτικό “εγώ” που κουβαλάμε, μας κάνει・να αδικούμε τους ανθρώπους・να μην αναγνωρίζουμε τη θέση μας στο γάμο・να μη θέλει ο άνθρωπος ( ο άντρας) να δεχτεί τη θυσία που προνοεί ο Θεός γι΄αυτόν και πρέπει να εφαρμόσει στο σπίτι μέσα, να θυσιάσει τον εαυτό του・και κάνει τη γυναίκα να μην αναλαμβάνει το ρόλο της, που είναι να φοβάται τον άνδρα.

(συνέχεια)

• 1. “Η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα-Αγ. Νεκταρίου(Β)’“.

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Τι σημαίνει η δε γυνή ίνα φοβήται τον άντρα