Της Ολυμπίας
αποκλειστικά για την katanixi.gr

«Ἑνωνόμαστε λοιπόν μέ τόν Θεό διά τῶν ἄκτιστων θείων ἐνεργειῶν Του κι’ ὄχι διά τῆς φύσεώς Του» (Ἱερομονάχου π. Γεωργίου Καψάνη Γρηγοριάτου)

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Θ΄ Μέρος

Ὁ μακαριστός π. Γεώργιος Καψάνης μᾶς λέγει ὅτι μέσα ἀπό τήν ζῶσα Ὀρθόδοξη πίστη, ὅπως καί μέσα ἀπό τήν βιωματική «Θεία Χάρη» τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, ἡ θέωσις εἶναι πάντοτε δυνατή διά τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ:
“Στήν Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά πετύχει τήν θέωση, ἐπειδή ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἄ κ τ ι σ τ ο ς. (10)

Ὁ Θεός δέν εἶναι μόνο οὐσία, ὅπως νομίζουν οἱ Δυτικοί, ἀλλά εἶναι καί ἐνέργεια.

Ἐάν ὁ Θεός ἦταν μόνο οὐσία, δέν θά μπορούσαμε νά ἑνωθοῦμε, νά κοινωνήσουμε μαζί Του.

Διότι ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι φοβερή καί ἀπρόσιτη στόν ἄνθρωπο, κατά τό «οὐ γάρ μή ἰδῆ ἄνθρωπος τό πρόσωπόν μου καί ζήσεται» (Ἐξ. λγ´, 20).

Ἄς ἀναφέρουμε ἕνα κάπως σχετικό παράδειγμα ἀπό τά ἀνθρώπινα:

– Ἄν πιάσουμε ἕνα ἡλεκτρικό καλώδιο γυμνό, θά πεθάνουμε.

Ὅταν ὅμως ἑνώσουμε μία λάμπα στό καλώδιο, φωτιζόμαστε.

Τήν ἐνέργεια τοῦ ἡλεκτρικοῦ ρεύματος τήν βλέπουμε, τήν χαιρόμαστε, μᾶς βοηθεῖ.

Τήν οὐσία του δέν μποροῦμε νά τήν πιάσουμε.

Κάτι παρόμοιο, ἄς μᾶς ἐπιτραπεῖ νά ποῦμε, συμβαίνει καί μέ τήν ἄκτιστο ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ.

– Ἐάν θά μπορούσαμε νά ἑνωθοῦμε μέ τήν οὐσία τοῦ Θεοῦ, θά γινόμασταν καί ἐμεῖς κατ᾿ οὐσίαν θεοί.

Δηλαδή, ὅλα καί ὅλοι θά γινόντουσαν θεοί, θά ὑπῆρχε μία σύγχυσις, καί τίποτε δέν θά ἦταν οὐσιαστικά θεός.

Ὅτι πιστεύουν μέ λίγα λόγια στίς ἀνατολικές θρησκεῖες:

– Ὅπως στόν Ἰνδουισμό, ὅπου ὁ θεός δέν εἶναι προσωπική ὕπαρξις, ἀλλά συγκεχυμένη δύναμις σκορπισμένη σ᾿ ὅλον τόν κόσμο, καί στούς ἀνθρώπους καί στά ζῶα καί στά πράγματα (Πανθεϊσμός).

Ἐάν πάλι ὁ Θεός εἶχε μόνο τήν ἀμέθεκτη θεία οὐσία χωρίς τίς ἐνέργειές Του, θά παρέμενε ἕνας θεός αὐτάρκης, κλεισμένος στόν ἑαυτό του, ἀκοινώνητος στά πλάσματά του.

Ὁ Θεός, κατά τήν ὀρθόδοξο θεολογική θεώρηση εἶναι Μονάς ἐν Τριάδι καί Τριάς ἐν Μονάδι.

– Ὅπως λέγουν χαρακτηριστικά ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής καί ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καί ἄλλοι Ἅγιοι Πατέρες, ὅτι ὁ Θεός ἐμφορεῖται ἀπό μία ἁγία ἀγάπη, ἕνα ἅγιο ἔρωτα γιά τά πλάσματά Του.

Ἀπό αὐτήν τήν ἄπειρη καί ἐκστατική ἀγάπη Του ἐξέρχεται ἀπό τόν Ἑαυτό του καί ζητεῖ νά ἑνωθεῖ μαζί τους.

Τοῦτο ἐκφράζεται καί πραγματοποιεῖται μέ τήν ἐνέργειά Του, ἤ καλύτερα μέ τίς ἐνέργειές Του.

Μέ τίς ἄκτιστες αὐτές ἐνέργειές Του ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο καί συνεχίζει νά τόν συντηρεῖ.

Δίδει οὐσία καί ὑπόσταση στόν κόσμο μας μέ τίς οὐσιοποιητικές ἐνέργειές Του.

Εἶναι παρών στήν φύση καί συντηρεῖ τό σύμπαν μέ τίς συντηρητικές ἐνέργειές Του.

Φωτίζει τόν ἄνθρωπο μέ τίς φωτιστικές του ἐνέργειες.

Τόν ἁγιάζει μέ τίς ἁγιαστικές ἐνέργειες.

Τόν θεώνει, τέλος μέ τίς θεοτικές ἐνέργειές Του.

Ἄρα μέ τίς ἄκτιστες ἐνέργειές Του ὁ ἅγιος Θεός μπαίνει στήν φύση, στόν κόσμο, στήν ἱστορία, στή ζωή τῶν ἀνθρώπων.

Οἱ ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ εἶναι θεῖες ἐνέργειες:

– Εἶναι κι αὐτές Θεός χωρίς νά εἶναι ἡ οὐσία Του.

– Εἶναι Θεός καί γι᾿ αὐτό θεώνουν τόν ἄνθρωπο.

Ἐάν οἱ ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ δέν ἦσαν θεῖες, ἄκτιστες ἐνέργειες, τότε δέν θά ἦσαν Θεός, δέν θά μποροῦσαν νά μᾶς θεώσουν, νά μᾶς ἑνώσουν μέ τόν Θεό. Θά ὑπῆρχε μία ἀγεφύρωτη ἀπόσταση μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων.

Μέ τό νά ἔχει ὅμως ὁ Θεός θεῖες ἐνέργειες καί μέ τί ἐνέργειες αὐτές νά ἑνώνεται μαζί μας, μποροῦμε νά κοινωνοῦμε μαζί Του.

Καί νά ἑνωνόμαστε μέ τήν Χάρι του, χωρίς νά ταυτιζόμαστε μέ τόν Θεό, ὅπως θά γινόταν ἄν ἑνωνόμασταν μέ τήν οὐσία Του.

Ἑνωνόμαστε λοιπόν μέ τόν Θεό διά τῶν ἄκτιστων θείων ἐνεργειῶν Του κι ὄχι διά τῆς φύσεώς Του.

Αὐτό εἶναι τό Μυστήριο τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί ζωῆς μας.
Αὐτό δέν μποροῦν νά τό δεχθοῦν οἱ Δυτικοί αἱρετικοί.

Ἐπειδή εἶναι ὀρθολογιστές, δέν κάνουν διάκριση μεταξύ οὐσίας καί ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ, καί λέγουν ὅτι ὁ Θεός εἶναι μόνο οὐσία.

Γι᾿ αὐτό καί δέν μποροῦν νά ὁμιλοῦν περί θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου.

– Διότι πῶς θά θεωθεῖ κατ᾿ αὐτούς ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ δέν δέχονται ἄκτιστες ἀλλά κτιστές τίς Θεῖες ἐνέργειες;

– Καί πῶς μπορεῖ κάτι κτιστό, δηλαδή ἔξω ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό, νά θεώσει τόν κτιστό ἄνθρωπο;

Γιά νά μή πέσουν στόν πανθεϊσμό δέν ὁμιλοῦν καθόλου γιά θέωση.

Καί ποίος τότε ἀπομένει κατ᾿ αὐτούς ὡς σκοπός τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου;

– Ἁπλῶς μιά ἠθική καλυτέρευσις.

Ἀφοῦ δηλαδή ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά θεωθεῖ μέ τήν θεία Χάρι, τίς θεῖες ἐνέργειες, τί σκοπό ἔχει ἡ ζωή του;

– Ἁπλῶς νά γίνη ἠθικά καλύτερος.

Ἀλλά ἡ ἠθική τελειοποίηση εἶναι πολύ λίγο γιά τόν ἄνθρωπο.

Δέν μᾶς ἀρκεῖ νά γίνουμε ἁπλῶς καλύτεροι ἀπό πρίν, νά κάνουμε ἠθικές πράξεις.

Ἐμεῖς ὡς τελικό στόχο μας ἔχουμε νά ἑνωθοῦμε μέ τόν ἅγιο Θεό.

– Αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς δημιουργίας τοῦ σύμπαντος.

– Αὐτό θέλουμε.

– Αὐτή εἶναι ἡ χαρά μας, ἡ εὐτυχία μας, ἡ ὁλοκλήρωσή μας”.

Νά ἑνωθοῦμε μέ τόν Ἅγιο Τριαδικό Θεό διά τῶν ἄκτιστων θείων ἐνεργειῶν Του!

Ἀμήν, γένοιτο!

Συνεχίζεται…

• 10. Ἡ θέωσις, ὡς σκοπός τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ἀρχιμ. Γεωργίου Καψάνη Καθηγουμένου Ἱ. Μ. Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγ. Ὄρους.Ἔκδοσις Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου, Ἅγιον Ὄρος. https://www.imaik.gr/?p=6627

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Η βιωματική «Θεία Χάρις» (Μέρος, Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄, Ζ΄, Η΄)