Δήμος Σερκελίδης, γραμματέας του συλλόγου Άγιος Ιωσὴφ ο Ησυχαστής
αποκλειστικά για katanixi.gr

Μάχη στα Δολιανά, Νικηταράς ο τουρκοφάγος, επιχείρηση Ομέρ Βρυώνη στα χωριά της Γκιώνας, νίκη των Ελλήνων στη Μονεμβασιά, σφαγές στη Ρόδο και στη Θεσσαλονίκη…

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

18 Μαΐου

Πριν ακόμα φέξει, 6 χιλιάδες Τούρκοι με επικεφαλής τον Κεχαγιάμπεη βγήκαν από την Τριπολιτσά. Μέσα στο σκοτάδι η φρουρά της Επάνω Χρέπας δεν αντιλήφθηκε την έξοδό τους, ενώ η πρωινή ομίχλη έκανε την στρατιά αόρατη. Οι συνθήκες ήταν ιδανικές για τον Κεχαγιάμπεη που επεδίωκε τον αιφνιδιασμό του ελληνικού στρατοπέδου στα Βέρβενα.

Μετά την αποτυχία του στο Βαλτέτσι ήταν αναγκασμένος να αλλάξει στρατηγική. Η άμεση προσβολή του κέντρου ισχύος των Ελλήνων απέτυχε. Η επόμενη επιλογή είναι η στρατηγική της προσβολής του αδύνατου σημείου της ελληνικής διάταξης και ως τέτοιο επελέγη το ελληνικό στρατόπεδο στα Βέρβενα. Εκεί υπάρχει ισχυρή δύναμη 2000 στρατιωτών, αλλά το στρατόπεδο είναι μακριά από τα υπόλοιπα στρατόπεδα της Πιάνας, του Χρυσοβιτσίου και του Βαλτετσίου. Σκοπός του Κεχαγιάμπεη ήταν να αιφνιδιάσει τους Έλληνες, να απομονώσει το στρατόπεδο των Βερβένων και αφού νικήσει και διασπάσει τον κλοιό της Τριπολιτσάς, να κατευθυνθεί προς την Μεσσηνία αναγκάζοντας τους Έλληνες να λύσουν την πολιορκία της Τριπολιτσάς. Χώρισε το στρατό του σε 3 σώματα, ένα θα έπιανε το χωριό Δολιανά και τα άλλα δύο θα έκαναν κυκλωτική κίνηση κατά του στρατοπέδου των Βερβένων. Ο ικανός Τούρκος στρατηγός τα υπολόγισε όλα σωστά, μόνο που λογάριασε χωρίς τον Νικηταρά

Ενώ πλησίαζε τό πρώτο τουρκικό σώμα στα Δολιανά, ο ανύποπτος Νικηταράς αναχωρούσε δυσαρεστημένος από τους Δολιανίτες που δεν του έδωσαν ένα φόρτωμα κρασί για τους άνδρες του. Ο αδελφός του Νικόλας, μόλις άκουσε τους ντόπιους να τους καλούν σε βοήθεια γιατί έρχονται Τούρκοι, είπε χολωμένος στον Νικήτα “ας φύγουμε και ας μην μείνει ρουθούνι”. Τότε ο αγαθός Νικηταράς του απάντησε “Εγώ πάω στο Ανάπλι γυρεύοντας Περσιάνους και τώρα που τους ηύρα εδώ θα τους αφήσω; Δεν το κάνω”. Γύρισε γρήγορα και οχυρώθηκε σε 12 σπίτια του χωριού. Μαζί του ενώθηκαν και μερικοί ντόπιοι οπλοφόροι με τον Μητρομάρα και μερικοί Αγιοπετρίτες. Σύνολο 300 Έλληνες.Το σώμα του Κεχαγιάμπεη, που μπήκε στα Δολιανά χωρίς να περιμένει αντίσταση, το υποδέχτηκαν οι Έλληνες με πυροβολισμούς. Οι Τούρκοι έφεραν κανόνι να ρίξουν τα σπίτια αλλά ένας Βαρβιτσιώτης πέτυχε τον πυροβολητή και το κανόνι σώπασε. Η μάχη συνεχίστηκε με μανία. Παράλληλα ένα σώμα τούρκων εγκαταστάθηκε ανάμεσα στα Βέρβενα και τα Δολιανά για να συγκρατήσει τυχόν ενίσχυση από το στρατόπεδο των Βερβένων, ενώ άλλο σώμα ιππέων έκανε κυκλωτική κίνηση κατά του ελληνικού στρατοπέδου. Οι 2000 Έλληνες στα Βέρβενα δεν είχαν αντιληφθεί τις κινήσεις των Τούρκων παρά μόνο την επίθεση στα Δολιανά. Οι περισσότεροι επιτέθηκαν στο σώμα που κρατούσε τη θέση ανάμεσα στα δύο χωριά χωρίς επιτυχία. Τότε είδαν στα νώτα τους τους Τούρκους που είχαν ανέβει στα Βέρβενα. Ένας σημαιοφόρος έστησε εκεί μια τουρκική σημαία. Η στιγμή ήταν κρίσιμη γιατί στη θέα της τουρκικής σημαίας το ηθικό των Ελλήνων κινδύνευε να σπάσει. Δύο Μανιάτες πήραν την ευχή του επισκόπου Βρεσθένης και έρποντας ανέβηκαν στα Βέρβενα, σκότωσαν τον σημαιοφόρο και κατέβασαν την σημαία. Σε λίγο έφτασαν και άλλοι Έλληνες. Οι κλεισμένοι στα σπίτια των Βερβένων έκαναν έξοδο και έτρεψαν τους Τούρκους ιππείς σε φυγή, που έσπευσαν να ενωθούν με τον υπόλοιπο τουρκικό στρατό στα Δολιανά. Τότε ο Νικηταράς βλέποντας την σύγχυση των Τούρκων έσυρε το γιαταγάνι του και όρμησε πρώτος από όλους εναντίον των Τούρκων. Με μιας οι Τούρκοι, που έως τότε πολεμούσαν γενναία, κάμφθηκαν. Η υποχώρησή τους γρήγορα μετατράπηκε σε φυγή. Ο Κεχαγιάμπεης σταθηκε ανίκανος να συγκρατήσει τον στρατό του, που έτρεχε να φυλαχτεί στα τείχη της Τριπολιτσάς. Σε λίγο έπεσε η νύχτα και άρχισε να βρέχει. Ο Νικηταράς σαν θηρίο μαινόμενο έτρεχε πίσω από τους Τούρκους και έψαχνε να ξετρυπώσει όσους ξέμειναν πίσω και κρύβονταν στα ρουμάνια. Ήταν ο αρχηγός και ο ήρωας της μάχης. Από σήμερα όλοι οι Έλληνες τον φωνάζουν Τουρκοφάγο και έτσι θα μείνει στην Ελληνική Ιστορία. Και ακόμα δεν έχουν έρθει οι ενδοξότερες ημέρες του. Οι Τούρκοι είχαν 250 νεκρούς. Τώρα πια ο φόβος έχει φύγει από του Έλληνες και φώλιασε στις καρδιές των Τούρκων. Πριν οι Έλληνες φώναζαν “έρχονται οι Τούρκοι” τώρα φωνάζουν “πού είναι οι Τούρκοι”. Πλεον ο Κεχαγιάμπεης εγκατέλειψε κάθε σκέψη για στρατιωτική δράση. Η μόνη του ελπίδα ήταν να έρθουν προς βοήθειά του ο Κιοσέ Μεχμέτ και ο Ομέρ Βρυώνης.

Και ενώ ο Κεχαγιάμπεης έχει εναποθέσει όλες του τις ελπίδες στους πασάδες της Ρούμελης, ο Ομέρ Βρυώνης ακόμα προσπαθεί να συνέλθει από την αναπάντεχη ήττα στο χάνι της Γραβιάς. Επιτέλους, μετά από παραμονή 8 ημερών στη Γραβιά, ξεκίνησε με 3000 στρατιώτες εναντίον των Βλαχοχωρίων της Γκιώνας. Ο Γκούρας, όμως, με ενέδρες επιτέθηκε εναντίον των Τούρκων που αφέθηκαν στη λαφυραγωγία. Ο Βρυώνης αναγκάστηκε να σταματήσει και πάλι. Προκοπή έτσι δεν έχει και αποφάσισε να γυρίσει στη Μπουδουνίτσα να ενωθεί με το σώμα του Κιοσέ Μεχμέτ.

Στη Θεσσαλονίκη ο Γιουσούφ μπέης έμαθε τα χθεσινά γεγονότα του Πολυγύρου, για τη σφαγή της φρουράς και του διοικητή της. Το βράδυ έδωσε εντολή να σφάξουν μπροστά στα μάτια του τους μισούς από τους χριστιανούς ομήρους που κρατούσε στα μπουντρούμια του. Ο τουρκικός όχλος στην πόλη άρχισε να σκοτώνει άοπλους, γυναίκες και παιδιά.

Στο βραχόκαστρο της Μονεμβασιάς οι αποκλεισμένοι Τούρκοι, δυσκολεμένοι από την πείνα, αποφάσισαν να επιχειρήσουν την λύση της πολιορκίας. Το χάραμα μπήκαν σε βάρκες 170 στρατιώτες, οι τολμηρότεροι, και έκαναν απόβαση σε μια απόμερη ακτή στις πλάτες του ελληνικού στρατοπέδου. Τους αντιλήφθηκαν οι Σπετσιώτες ναυτικοί. Μαζί με τους Μανιάτες τους καταδίωξαν και τους συνέλαβαν όλους. Μεταξύ αυτών ήταν και ο προδότης Μερτσάνης που εκτελέστηκε αμέσως. Για τους Τούρκους της Μονεμβασιάς η μόνη ελπίδα σωτηρίας είναι η άφιξη του Τουρκικού στόλου.

Έφτασαν στο Νεόκαστρο δύο σπετσιώτικα πλοία, με τους πλοιάρχους Μπόταση και Ανδρούτσο, και άρχισαν τον θαλάσσιο αποκλεισμό του κάστρου.

Η είδηση της επανάστασης των Ρωμιών έχει φτάσει σε όλη την Τουρκική επικράτεια. Σήμερα ήταν σειρά των Τούρκων της Ρόδου να δείξουν τα αισθήματά τους για τους ραγιάδες. Ξεχύθηκαν αφιονισμένοι στην πόλη της Ρόδου έσφαξαν 4000 από τους 12000 κατοίκους.

Στο Βουκουρέστι ο Κεχαγιάμπεης αποκατέστησε την οθωμανική εξουσία. Συνέλαβε 150 Έλληνες που του υπέδειξαν οι Εβραίοι, με την κατηγορία ότι υποστήριζαν τον Υψηλάντη, και άλλους κρέμασε, άλλους παλούκωσε.

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Προηγούμενη ανάρτηση της σειράς “Χρονολόγιο της Ελληνικής Επανάστασης”
– Επόμενη ανάρτηση της σειράς “Χρονολόγιο της Ελληνικής Επανάσταση