Της Ολυμπίας
αποκλειστικά για την katanixi.gr

«Τά πονηρά πνεύματα δέν γνωρίζουν τή φύση τῆς ψυχῆς μας, οὔτε μποροῦν νά εἰσχωρήσουν μέσα της» (Ἅγιος Κασσιανός ὁ Ρωμαῖος)

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Η΄ Μέρος

Ὁ ἄν­θρω­πος μέσα στόν Παράδεισο ἦταν πλασμένος ἀπό τόν Θεό γιά νά στρέφεται συνεχῶς πρός Αὐτόν. Καί ἐνῶ αὐτή ἦταν ἡ φυσική κίνηση τοῦ ἀνθρώπου, μετά ὅ­μως ἀπό τήν παρακοή καί τήν πτώση τῶν Πρωτοπλάστων, αὐτή ἡ φυσική κίνηση διαταράχτηκε, ὅπως ἐπίσης καί αὐτή ἡ «κατά Θεόν» πορεία τῶν ψυχικῶν του δυνάμεων.

Ἔτσι, ἐδῶ ἐσκοτίσθη ὁ νοῦς, ἀμαυρώθηκε, διεκόπη ἡ νοερά ἐνέργειά του καί ταυτίστηκε μέ τή λογική, ἐνῶ ὑποδουλώθηκε στά πάθη καί τό περιβάλλον του.

Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος, ὡς συνέπεια τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, γιά τόν ὁποίο ὁ πε­πτω­κώς ἄν­θρω­πος πλέον δέ γνωρίζει τί εἶ­ναι ὁ «νοῦς», ἀλλά γνωρίζει μό­νο τί εἶ­ναι ἡ λο­γι­κή. 

Μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα ἐξαλείφεται τό προπατορικό ἁμάρτημα καί ἐξέρχεται ὁ διάβολος ἀπό τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καί ἐνοικίζεται σέ αὐτήν ἡ Θεία χάρις, τότε ἔρχεται σέ αὐτήν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. 

Καί τότε ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου πού πρίν ἀπό τό Ἅγιο Βάπτισμα, ἦταν ἀδρανής, γίνεται πάλι ἁπλός, καθαρός, ἀκέραιος, ὅλος φωτεινός καί ἀστράφτοντας ἀπό τό ὑπερφυσικό φῶς τῆς Θείας Χάριτος.

Ἡ προαίρεση τοῦ ἀνθρώπου, λόγω τοῦ αὐτεξουσίου ἔχει τήν δυνατότητα νά κινηθεῖ καί πρός τό κακό. 

Ἀπό τήν στιγμή πού θά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τά πονηρά ἔργα τῆς ἁμαρτίας, συνήθως κατά τήν ὑπόδειξη αὐτῶν τῶν πονηρῶν πνευμάτων, ἀπενεργοποιεῖται ἡ ἐντός τῆς καρδιᾶς του «Βαπτισματική χάρις» τοῦ Θεοῦ, χωρίς ὅμως αὐτή νά χάνεται. 

Καί γι’ αὐτό ἀπαιτεῖται ἡ διαρκής ἐγρήγορση μαζί μέ τόν συνεχή ἀγώνα γιά τήν ἀγαπητική τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καί τήν μετοχή μας στά  Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, προκειμένου νά τηρήσουμε τόν νοῦ μας καθαρό ἀπό τό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας. 

Καθώς μέ τόν «νοῦ» γνωρίζουμε τόν Θεό καί ὄχι μέ τήν λογική, γι’ αὐτό εἶναι ἀναγκαία ἡ κάθαρση, ἡ θεραπεία τοῦ νοῦ ἀπό τά πάθη καί ἡ ἀναστροφή τοῦ νοῦ ἀπό τήν ἀποστασία, διά τῆς μετανοίας μέ τήν ἐπαναφορά του πρός τόν Θεό.

Ὅλη ἡ ἀσκητική μέ τήν ἡσυχαστική παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας ἀποβλέπει στήν ἀπελευθέρωση τοῦ νοῦ ἀπό τήν λογική, ἀπό τά πάθη καί ἀπό τίς συν­θῆ­κες ἑνός ἁμαρτωλοῦ πε­ρι­βάλ­λον­τος. «Μέγιστον ἐν ἀνθρώπου φύσει τό κατ’ εἰκόνα καί ἡ τοῦ νοῦ δύναμις», μᾶς λέγει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος.

Ἐνῶ αὐτή ἡ ὄντως ἐλευθερία τοῦ «ἡγεμονικοῦ νοῦ» πραγματώνεται μέσα ἀπό τό φωτισμό τοῦ νοῦ, καί μέ τήν τελεία ἀποκατάσταση τῆς καρδιακῆς ἐνέργειας τοῦ νοῦ, ἡ ὁποία ἑδραιώνεται μέ τήν ἀδιάλειπτη καί «ἀένναη μνήμη τοῦ Θεοῦ ἐν τῇ καρδίᾳ».

Ὁ Ὅσιος Κασσιανός ὁ Ρωμαῖος, ἀναφέρει γιά τήν γνώση, ἀλλά καί γιά τήν πρόγνωση τῶν πονηρῶν πνευμάτων, τά ἑξῆς:

Γνώση – πρόγνωση

Τά πονηρά πνεύματα δέν γνωρίζουν τή φύση τῆς ψυχῆς μας, οὔτε μποροῦν νά εἰσχωρήσουν μέσα της. (8)

Μποροῦν, ὅμως, νά διακρίνουν ποιά εἶναι ἡ κατάστασή της ἀπό τά ἔργα μας, τά λόγια μας, τίς ἐνέργειές μας, τίς κλίσεις μας. 

Τίς σκέψεις, πού δέν ἔχουν βγεῖ ποτέ ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς μας, εἶναι ἀδύνατο νά τίς ἀντιληφθοῦν. 

Ἀκόμα καί τούς πονηρούς λογισμούς, πού οἱ ἴδιοι μᾶς ὑποβάλλουν, δέν γνωρίζουν ἄν τούς ἀποδεχθήκαμε ἤ ὄχι. 

Μποροῦν μόνο νά τό συμπεράνουν, παρατηρώντας προσεκτικά ὁρισμένες ἐξωτερικές ἐκδηλώσεις ἤ σωματικές κινήσεις μας. 

Μᾶς προσβάλλουν, γιά παράδειγμα, μέ λογισμούς θυμοῦ καί ὀργῆς. 

Ἄν ἡ προσβολή τους πλήξει τήν καρδιά μας, τό διακρίνουν ἀπό μιά σιωπηλή ταραχή, ἀπό ἕναν ἀγανακτισμένο ἀναστεναγμό, ἀπό τήν σύσπαση, τή χλωμάδα ἤ τό κοκκίνισμα τοῦ προσώπου μας. 

Αὐτά εἶναι τά μέσα, μέ τά ὁποῖα ἡ λεπτή νοημοσύνη τους διακρίνει ποιός ἄνθρωπος ἔχει παραδοθεῖ σ’ ἕνα πάθος καί σέ ποιό ἀκριβῶς πάθος. 

Καί δέν εἶναι παράδοξο αὐτό, ἐφόσον τήν ἴδια δυνατότητα μπορεῖ νά ἔχει κι’ ἕνας ἔξυπνος ἄνθρωπος. 

Βλέποντας, δηλαδή, τήν ἐξωτερική ἐμφάνιση ἤ συμπεριφορά κάποιου συνανθρώπου του, μπορεῖ νά συμπεράνει μέ ἀκρίβεια τήν ἐσωτερική του κατάσταση! 

– Πόσο, λοιπόν, περισσότερο θά μποροῦν νά τό κάνουν αὐτό οἱ δαίμονες, οἱ ὁποῖοι ὡς πνεύματα εἶναι πολύ πιό εὐαίσθητοι, καί πολύ πιό ὀξυδερκεῖς ἀπό τούς ἀνθρώπους;”.

Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς προειδοποίησε, νά μήν δώσουμε προσοχή σέ ἀλλότριες, καί ψεύτικες φωνές πού θά μᾶς προτρέπουν νά ἀποκοποῦμε ἀπό τήν Ἐκκλησία, διότι αὐτές θά πλανήσουν πολλούς. Κυρίως ἐκείνους πού θά ἔχουν τό βλέμμα προσηλωμένο μόνο στίς βιοτικές μέριμνες τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου τούτου, καί ἐκείνους πού θά ἀδιαφοροῦν καί θά ἐκπέσουν ἀπό τήν ἀλήθεια τῆς Ὀρθόδοξης πίστης.

Ἐκεῖνοι ὅμως, πού «τά ἄνω φρονοῦν, μή τά ἐπί τῆς γῆς», ἐνῶ ταυτόχρονα διατηροῦν ταπεινό λογισμό μαζί μέ τήν ἀνόθευτη Ὀρθόδοξη πίστη δέν θά πλανηθοῦν, ἀλλά θά ἀναμένουν μέ ὑπομονή καί τό ἀληθινό σημεῖο τῆς Παρουσίας τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. 

– «Εἰ οὖν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ, τά ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ Χριστός ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος· τά ἄνω φρονεῖτε, μή τά ἐπί τῆς γῆς» (Κολ. 3, 1-2). 

Ἀμήν, γένοιτο!

• Συνεχίζεται…
• 8. Ἀπό τό τεύχος «Τά πονηρά πνεύματα» – Ἀββᾶ Κασσιανοῦ, τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου. https://www.imparaklitou.gr καί https://alopsis.gr

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra