«Πότε θά περάσω κάθε δοκιμασία μέ ἀναπαυμένη καρδιά, γιά νά δώσω χαρά στό Θεό μου;» (Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

Ἐπιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Μέρος 29ον

«Ἀδελφοί μου, ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καί ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος Αὐτοῦ. Ἐνδύσασθε τήν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρός τό δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρός τάς μεθοδείας τοῦ διαβόλου» (Πρός Ἐφεσ. 6, 10-11).

Ἄν δέν πολεμηθεῖ νωρίς τό πάθος τῆς κενοδοξίας, τότε αὐξάνεται καί γεννᾶ τήν ὑπερηφάνεια, ἡ ὁποία εἶναι καί ἡ πρόξενος τῆς αἰώνιας καταδίκης τῆς ψυχῆς. 

Τά κατάλληλα θεραπευτικά μέσα γιά αὐτό τό θανατηφόρο ἰό τῆς ὑπερηφανείας εἶναι ἡ ὑποταγή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ μέ τήν ὑπακοή, ἡ καθημερινή ἀνάγνωση τῶν πνευματικῶν ἀγώνων τῶν Ἁγίων μέσα ἀπό τά Συναξάρια, ἡ ἀτιμωτική καί μερικές φορές σκληρή συμπεριφορά ἐκ μέρους τῶν πνευματικῶν μας ὁδηγῶν, ἡ ταπείνωση μαζί μέ τήν αὐτομεμψία.

Καί ἀκόμα ἡ σκέψη ὅτι τίποτα δέν μποροῦμε νά τό κατορθώσουμε μόνοι μας ἀλλά μόνο μέσα ἀπό τήν Θεία Χάρη καί ὅλα ὅσα ἔχουμε μᾶς δωρήθηκαν ἀπό τόν Θεό. 

Ἄς γνωρίζουμε ὅτι ἡ ὑπερήφανη ψυχή δυστυχῶς ἀποτελεῖ τό πρόσφορο ἔδαφος γιά τούς λογισμούς τῆς βλασφημίας. Ἄν καί ἡ πιό συνηθισμένη αἰτία αὐτῶν τῶν βλασφήμων λογισμῶν εἶναι ὁ φθόνος τῶν δαιμόνων, γι᾿ αὐτό καί συνιστᾶται ἀπό τούς Ἁγίους Πατέρες ἡ περιφρόνησή τους, βοηθεῖ πάντοτε ὅμως πολύ τόν ἀληθινό στρατιώτη τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἀκατακρισία γιά τόν ἐναντίον τους πόλεμο.

Ὁ Ὅσιος Νικόδημος, στό ἔργο του ὁ «Ἀόρατος Πόλεμος», γιά αὐτόν τόν «Ἀόρατον» Πόλεμο τοῦ Κυρίου ἐναντίον τοῦ διαβόλου, γράφει τά ἑξῆς: 

Κεφάλαιο ΛΕ´

Οἱ ἀρετές πρέπει νά ἀποκτῶνται σταδιακά, βαθμηδόν καί πρῶτα πρέπει νά ἀπασχολούμαστε μέ τήν μία καί κατόπιν μέ τήν ἄλλη

“Ἄν καί ὁ ἀληθινός στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ, πού ἀγαπᾷ νά φτάσει στό πλήρωμα τῆς τελειότητας, δέν θά θέσῃ ποτέ στήν πρόοδό του κάποια χρονική προθεσμία, ὅμως πρέπει νά συγκρατῶνται μέ κάποια διάκρισι οἱ ὑπερβολικές ἐκεῖνες θερμότητες τοῦ πνεύματος, οἱ ὁποῖες ἀνάβουν μάλιστα στήν ἀρχή μέ μεγάλη ἐπιθυμία, σβήνουν μετά ἀπό αὐτά καί μᾶς ἀφήνουν στά μισά τοῦ δρόμου. (103)  

Ὁπότε, ὄχι μόνο οἱ ἐξωτερικές καί σωματικές ἀρετές πρέπει νά ἀποκτῶνται σιγά σιγά, σάν μέ βαθμίδες καί σκαλοπάτια, ὅπως εἴπαμε, ἀλλά ἀκόμη καί οἱ ἐσωτερικές καί ψυχικές ἀρετές, κατά αὐτόν τόν τρόπο πρέπει νά ἀποκτῶνται. 

Γιατί, μέ τέτοιο τρόπο, τό λίγο γρήγορα γίνεται πολύ καί παραμένει. 

Ὁπότε, γιά παράδειγμα, γιά νά ἀποκτήσῃς τήν ἐσωτερική ἀρετή τῆς ὑπομονῆς, δέν μπορεῖς ἀμέσως νά χαίρεσαι ἤ νά ἐπιθυμῇς τίς βρισιές καί τά ἄλλα ἀντίθετα, πού θά σοῦ κάνῃ κάποιος, γιατί ἡ χαρά αὐτῶν καί ἡ ἐπιθυμία, εἶναι οἱ ὑψηλότεροι βαθμοί τῆς ὑπομονῆς.

Σ᾿ αὐτούς δέν πρέπει νά ἀνεβαίνῃς ἄν ἴσως δέν περάσῃς πρῶτα ἀπό τούς χαμηλότερους βαθμούς καί τά σκαλοπάτια αὐτῆς τῆς ἀρετῆς. 

Τά σκαλοπάτια αὐτά εἶναι, τό νά καταφρονῇς ἐσύ πρῶτος τόν ἑαυτό σου· τό νά μή συγκατατεθῇς στό νά ἐκδικηθεῖς· τό νά μισῇς τήν ἐκδίκησι καί τά παρόμοια (βλέπε στό ιγ´ κεφάλαιο).

Σέ συμβουλεύω ἀκόμη, νά ἐξασκῆσαι κυρίως ὄχι σέ ὅλες τίς ἀρετές, οὔτε σέ πολλές, ἀλλά πρῶτα σέ μία μόνο καί μετά ἀπό αὐτά στήν ἄλλη. 

Γιατί ἔτσι φυτεύεται ἡ ἐνάρετη συνήθεια στήν ψυχή πιό εὔκολα καί πιό σταθερά· διότι καί μέ τήν ἀδιάκοπη ἐκγύμνασι τῆς μιᾶς ἀρετῆς καί ἡ ἐνθύμησί σου τρέχει εὐκολώτερα σ᾿ αὐτήν καί ὁ νοῦς σου λεπτύνεται πάντα περισσότερο, γιά νά βρίσκῃς νέους τρόπους καί αἰτίες γιά νά τήν ἀποκτήσῃς· καί ἡ θέλησίς σου κλίνει εὐκολώτερα καί μέ μεγαλύτερη διάθεσι σ᾿ αὐτήν. 

Αὐτά βέβαια, δέν θά ἐπακολουθήσουν, ἄν καταπιασθῇς μέ πολλές ἀρετές.

Ἐξ ἄλλου οἱ πράξεις μιᾶς μόνης ἀρετῆς, ὄντας ὅμοιες μεταξύ τους γίνονται μέ τήν ἴδια καί ὅμοια ἐξάσκησι, λιγότερο κοπιαστικές. 

Γιατί ἡ μία καλεῖ καί βοηθεῖ τήν ἄλλη, τήν παρόμοιά της καί ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς ὁμοιότητος, ἐντυπώνονται σέ μᾶς ἀκόμη καλύτερα, μέ τό νά βρίσκουν τόν θρόνο τῆς καρδιᾶς ἤδη ἕτοιμο καί διατεθειμένο στό νά δέχεται ἐκεῖνες τίς νέες πράξεις, πού θά ξανακάνουμε, καθώς δέχτηκε ἀπό πρίν καί τίς ἄλλες τίς ὅμοιές τους.

Αὐτοί οἱ λογαριασμοί, πού εἴπαμε, ἔχουν τόση δύναμι καί ἀλήθεια, πού γνωρίζουμε βέβαια, πώς ὅποιος γυμνάζεται καλά σέ μία ἀρετή, μαθαίνει μαζί μέ τά ἄλλα καί τόν τρόπο, γιά νά γυμνάζεται στήν ἄλλη καί ἔτσι μέ τήν αὔξησι τῆς μιᾶς, αὐξάνουν ὅλες μαζί, γιά τήν ἀδιαχώριστη ἕνωσι, πού ἔχουν ἀναμεταξύ τους, διότι ὅλες οἱ ἀρετές εἶναι ἀκτῖνες, πού προέρχονται ἀπό τό ἕνα καί τό ἴδιο Θεϊκό φῶς.

Κεφάλαιο ΛΣΤ´

Μέ ποιά μέσα ἀποκτοῦνται οἱ ἀρετές καί πῶς πρέπει νά κυβερνούμαστε γιά νά ἐξασκούμαστε κάποιον καιρό σέ μία μόνο

Γιά τήν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν, χρειάζεται νά ὑπάρχη μία ψυχή γενναία καί μεγάλη καί μία θέλησις, ὄχι ἀσθενής καί ἁπαλή, ἀλλά ἀποφαστική καί δυνατή, μέ σίγουρη προϋπόθεσι, ὅτι ἔχουμε νά περάσουμε μέσα ἀπό πολλά ἀντίθετα καί σκληρά.

Καί ἀκόμη, πρέπει νά ἔχουμε καί κλίσι ξεχωριστῆ καί ἀγάπη πρός αὐτές· αὐτήν τήν ὁποία μποροῦμε νά ἀποκτήσουμε, ἄν συλλογιζώμαστε, πόσο οἱ ἀρετές αὐτές ἀρέσουν στό Θεό καί πόσο εἶναι εὐγενεῖς καί ἐξαιρετικές ἀπό μόνες τους καί πόσο μᾶς εἶναι ὠφέλιμες καί ἀναγκαῖες. 

Ἐπειδή, κάθε μας τελειότητα καί προκοπή, ἀπό αὐτές ἔχει καί τήν ἀρχή καί τό τέλος.

Ὁπότε, κάθε πρωί, ἄς παίρνονται δραστικές προθέσεις καί ἀποφάσεις ἀπό μᾶς, γιά νά γυμναζώμαστε σέ ὅσα αἴτια τῆς ἀρετῆς, πιθανῶς, μποροῦν νά συμβοῦν ἐκείνη τήν ἡμέρα.

Τό βράδυ, πρέπει νά ἐξετάζουμε, ἄν τά χρησιμοποιήσαμε καλά. 

Καί τό ἄλλο πρωί, νά ἀνανεώνουμε πάλι τίς ἴδιες ἀποφάσεις καί ἐπιθυμίες πιό ζωντανά καί μάλιστα, γιά νά ἀσκούμαστε στήν ἀπόκτησι τῆς ἀρετῆς ἐκείνης, πού ἔχουμε τότε στά χέρια μας. 

Παρόμοια καί τά παραδείγματα τῶν ἁγίων καί οἱ προσευχές μας καί οἱ μελέτες τῆς ζωῆς καί τοῦ Πάθους τοῦ Χριστοῦ, ὅλα αὐτά, πού εἶναι τόσο ἀναγκαῖα σέ κάθε πνευματική ἄσκησι τῶν ἀρετῶν, ἄς γίνωνται κυρίως γιά ἐκείνη τήν ἀρετή, στήν ὁποία τότε θέλουμε νά γυμναστοῦμε.

Ἀλλά καί ὅσες ἀφορμές καί αἰτίες συναντήσουμε ἐκείνη τήν ἡμέρα, καί ἄν εἶναι διαφορετικές μεταξύ τους, ὅμως ὅλες πρέπει νά τίς μεταχειριζώμαστε, ὅσο τό δυνατόν, στήν ἀπόκτησι τῆς ἀρετῆς ἐκείνης, πού ἐπιθυμοῦμε (βλέπε στό μ´ κεφάλαιο).

Κατά αὐτό τόν τρόπο δέν πρέπει νά φροντίζουμε, στό νά συνηθίσουμε νά κάνουμε τίς ἐνάρετες πράξεις, ἐσωτερικές καί ἐξωτερικές, καί μέ τόση πολλή προθυμία καί εὐκολία, μέ ὅση προθυμία καί εὐκολία κάναμε πρίν καί τίς ἀντίθετες κακίες τους ἤ καλύτερα, μέ ὅση εὐκολία γίνονται καί οἱ φυσικές ἐπιθυμίες τῆς καρδιᾶς μας· μέ ἄλλα λόγια τόση συνήθεια πρέπει νά ἀποκτήσουμε στίς ἀρετές, πού νά μᾶς γίνωνται σάν φυσικές. 

Καί ὅσο μεγαλύτερες δυσκολίες συναντᾶμε σ᾿ αὐτές –ὅπως εἴπαμε παραπάνω– τόσο οἱ δυσκολίες αὐτές, γρηγορώτερα καί βαθύτερα, θά βάλουν καί θά φυτέψουν τήν καλή συνήθεια στήν ψυχή μας.

Τά κατάλληλα ρητά τῆς Θείας Γραφῆς, ὅταν λέγωνται ἀπό μᾶς, μέ τήν φωνή ἤ καί μέ τόν νοῦ, ἔχουν θαυμαστά δύναμι, γιά νά βοηθήσουν στήν ἐκγύμνασι τῆς ζητούμενης ἀρετῆς.

– Γιατί λέγει ὁ Σολομών· “Τί θά τηρήσῃς, τέκνο; Τά λόγια τοῦ Θεοῦ”. «Υἱέ, ἐμῶν νομίμων μή ἐπιλανθάνου, τά δέ ρήματά μου τηρείτω σή καρδία· μῆκος γάρ βίου καί ἔτη ζωῆς καί εἰρήνην προσθήσουσί σοι» (Παροιμίαι 3, 1-2). 

Γι᾿ αὐτό, ἄς ἔχουμε πρόχειρα πολλά ρητά γιά τήν ἀρετή πού ἐξασκούμαστε, τά ὁποῖα ἄς γίνωνται πρᾶξι καί ἄς λέγωνται ὅλη τήν ἡμέρα καί μάλιστα, ὅταν τύχη τό ἀντίθετο πάθος τῆς ἀρετῆς ἐκείνης νά μᾶς πολεμήσει.

Γιά παράδειγμα· ἄν ἀσχολούμαστε μέ τήν ἀπόκτησι τῆς ὑπομονῆς, μποροῦμε νά ποῦμε τά παρακάτω ρητά καί ἄλλα παρόμοια· «μακρόθυμος ἀνήρ πολύς ἐν φρονήσει, ὁ δέ ὀλιγόψυχος ἰσχυρῶς ἄφρων» (Παροιμίαι 14, 29). 

– “Ἡ ὑπομονή τῶν φτωχῶν δέν θά ἐξαφανισθῇ”, «ὅτι οὐκ εἰς τέλος ἐπιλησθήσεται ὁ πτωχός, ἡ ὑπομονή τῶν πενήτων οὐκ ἀπολεῖται εἰς τέλος» (Ψαλμός 9, 19). “Ἀλοίμονο σέ ὅσους ἔχασαν τήν ὑπομονή”, «οὐαί ὑμῖν τοῖς ἀπολωλεκόσι τήν ὑπομονήν· καί τί ποιήσετε ὅταν ἐπισκέπτηται ὁ Κύριος;» (Σειράχ 2, 14). 

– “Ὁ μακρόθυμος εἶναι ἀνώτερος ἀπό τόν ἰσχυρό. Καί ὅποιος συγκρατεῖ τήν ὀργή του, ἀνώτερος ἀπό ἐκεῖνον πού κυριεύει μία πόλι”. «Κρείσσων ἀνήρ μακρόθυμος ἰσχυροῦ, ὁ δέ κρατῶν ὀργῆς κρείσσων καταλαμβανομένου πόλιν» (Παροιμίαι 10, 32). 

– “Μέ τήν ὑπομονή σας θά σώσετε τίς ψυχές σας”, «ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τάς ψυχάς ὑμῶν» (Λουκ. 21, 19). 

– “Μέ τήν ὑπομονή διανύουμε τόν ἀγῶνα πού ἔχουμε μπροστά μας”, «Τοιγαροῦν καί ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καί τήν εὐπερίστατον ἁμαρτίαν, δι᾿ ὑπομονῆς τρέχωμεν τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα» (Ἑβρ. 12, 1). 

– “Νά, καλοτυχίζουμε ὅσους δείχνουν ὑπομονή”, «ἰδού μακαρίζομεν τούς ὑπομένοντας· τήν ὑπομονήν Ἰώβ ἠκούσατε, καί τό τέλος Κυρίου εἴδετε, ὅτι πολύσπλαγχνός ἐστιν ὁ Κύριος καί οἰκτίρμων.» (Ἰάκ. 5, 11). 

– “Μακάριος ὅποιος δέχεται μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες”, «μακάριος ἀνήρ ὅς ὑπομένει πειρασμόν· ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τόν στέφανον τῆς ζωῆς, ὅν ἐπηγγείλατο ὁ Κύριος τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν» (Ἰάκ. 1, 12). 

– “Ἡ ὑπομονή σας πρέπει νά κρατήσῃ ὡς τό τέλος”, «ἡ δέ ὑπομονή ἔργον τέλειον ἐχέτω, ἵνα ἦτε τέλειοι καί ὁλόκληροι, ἐν μηδενί λειπόμενοι.» (Ἰάκ. 1, 4). 

– “Ἔχετε ἀνάγκη ἀπό ὑπομονή”, «ὑπομονῆς γάρ ἔχετε χρείαν, ἵνα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ποιήσαντες κομίσησθε τήν ἐπαγγελίαν» (Ἑβρ. 10, 36). 

– Ὁμοίως μποροῦμε νά ποῦμε καί αὐτές τίς μικρές προσευχές· «Ὦ Θεέ μου, πότε θά ὁπλισθῇ ἡ καρδία μου μέ τό ὄχημα τῆς ὑπομονῆς;» 

– «Πότε θά περάσω κάθε δοκιμασία μέ ἀναπαυμένη καρδιά, γιά νά δώσω χαρά στό Θεό μου;» 

– «Ὦ πολυαγαπητές μου δοκιμασίες, πού μέ κάνατε ὅμοιο μέ τόν Κύριό μου Ἰησοῦ, πού ὑπόφερε γιά μένα; Ὦ Ἰησοῦ, μόνη ζωή τῆς ψυχῆς μου, ἄραγε θά ζήσω ποτέ ἐγώ ἀναπαυμένος μέσα στά χίλια βάσανα γιά τή δική σου δόξα;». 

– «Μακάριος ἐγώ, ἄν καί στό μέσο τῆς φωτιᾶς τῶν θλίψεων ἀνάψω ἀπό ἐπιθυμία, νά ὑποφέρω μεγαλύτερα βάσανα!».

Αὐτές τίς μικρές προσευχές θά χρησιμοποιήσουμε, γιά νά προκόψουμε στίς ἀρετές καί ἄλλες ἀκόμη κατάλληλες γιά κάθε ἀρετή, πού γυμναζόμαστε, ὅσες θά μᾶς ἐμπνεύσῃ τό πνεῦμα τῆς εὐλαβείας. 

Οἱ μικρές αὐτές προσευχές ἀποκαλοῦνται ἀκοντιστικές καί σαϊτευτικές, γιατί εἶναι σάν ἀκόντια, δηλαδή κοντάρια καί βέλη πού κονταρεύουν καί σαϊτεύουν στόν οὐρανό καί ἔχουν μεγάλη δύναμι γιά νά μᾶς ξεσηκώσουν στήν ἀρετή καί νά φθάσουν ὡς τά αὐτιά τοῦ Θεοῦ, ἄν καί συνοδεύωνται ἀπό δυό πράγματα, σάν ἀπό δυό φτερά.

Τό ἕνα εἶναι, ἡ ἀληθινή γνῶσις τῆς χαρᾶς τοῦ Θεοῦ μας, τήν ὁποία αὐτός λαμβάνει γιά τήν ἐκγύμνασι, πού ἐμεῖς κάνουμε στίς ἀρετές, τό ἄλλο εἶναι μία θερμή καί διάπυρη ἐπιθυμία, νά τίς ἀποκτήσουμε, γιά νά ἀρέσουμε στήν Θεία Του μεγαλειότητα (104)”.

Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ἐδῶ μᾶς συμβουλεύει πατρικά, κυρίως μέ τήν ταπείνωση καί πάντοτε μέσα ἀπό τήν πράξη μέ σοφά λόγια, ὡς ἑξῆς: «Καί ἄρχισε τό ἔργο, καί πολέμησε γιά νά νικήσῃς· καί βέβαια ἀπό αὐτά θά ἀποκτήσῃς τήν ὁλοκληρωτική ἐλπίδα στόν Θεό. 

Μέ τά τέσσερα αὐτά ὅπλα ὁπλίσου, ἀδελφέ μου, σάν ὁπλισμό πολύ ἀσφαλῆ καί ἀναγκαῖο, γιά νά γίνῃς νικητής σέ αὐτόν τόν ἀόρατο πόλεμο καί γιά νά λάβης τό στεφάνι. 

– Καί αὐτά εἶναι: Τό α΄ νά μήν ἐμπιστεύεσαι ποτέ τόν ἑαυτόν σου, τό β΄ νά ἔχῃς πάντα ὅλο σου τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα στό Θεό, τό γ΄ νά ἀγωνίζεσαι πάντα· καί τό δ΄ νά προσεύχεσαι».

Ἀδελφοί μου, ἐμεῖς ἄς ζητήσουμε νά ἐνδυναμωθοῦμε ἀπό τόν Ἴδιο τόν Κύριο, ἄς ἐνδυθοῦμε τήν πανοπλία τοῦ Θεοῦ, ἄς ἀντισταθοῦμε γιά νά δυνηθοῦμε κατά τήν ἡμέρα ἐκείνη τῆς πονηρίας, νά ἀναδειχθοῦμε νικητές. 

Ἄς ἐργαστοῦμε μέσα ἀπό τήν ἰσχυρή δύναμη τοῦ Θεοῦ, γιά τήν κατάκτηση τῶν ἐπουρανίων ἀφθάρτων ἀγαθῶν, τῆς δικαιοσύνης, κι’ ἀκόμη αὐτῆς τῆς θεωρίας τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ σύμφωνα μέ τόν Ψαλμό τοῦ Δαυΐδ: «Ἐγώ δέ ἐν δικαιοσύνῃ ὀφθήσομαι τῷ προσώπῳ Σου χ ο ρ τ α σ θ ή σ ο μ α ι ἐν τῷ ὀφθῆναι μοι τήν δόξαν Σου» (Ψαλμός 16, 15). 

Ἀμήν, γένοιτο!

Συνεχίζεται…

• 103. Ὁ «Ἀόρατος Πόλεμος» Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου. Ἀπόδοση στή νέα Ἑλληνική: Ἱερομόναχος Βενέδικτος. Ἔκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη, Ἅγιον Ὄρος. http://users.uoa.gr https://www.imaik.gr
• 104. Ὁ θεῖος καί ἅγιος Αὐγουστίνος, ὄχι μόνον ὁ ἴδιος πολύ ἀγαποῦσε νά συνθέτῃ καί νά ἀναγινώσκῃ τίς παρόμοιες ἀκοντιστικές προσευχές καί σαϊτευτικές, ἀλλά καί τήν πνευματική του θυγατέρα, τήν εὐλαβῆ ἐκείνην Πρόβα, συμβούλευε νά ἀναγινώσκῃ καί νά μελετᾷ τίς παρόμοιες προσευχές· μερικοί θέλουν καί οἱ ἐρωτικές εὐχές τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ νά ὀνομάζωνται σαϊτευτικές.

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra