π. Νικόλαος Μανώλης
Ο εργαζόμενος την αρετήν της ειρήνης
11 Ιούν 2024
Άρθρο του μακαριστού πρωτοπρ. Νικολάου Μανώλη
Ἡ εἰρήνη καί ὁ ἁγιασμός εἶναι δυό ἀναγκαῖες προϋποθέσεις γιά ὅποιον ζητάει μέ πόθο νά δεῖ τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ. Ἡ εἰρήνη εἶναι τό θεμέλιο στό ὁποῖο στηρίζεται ὁ ἁγιασμός. (Διδαχές Ἁγίου Νεκταρίου)
«Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοί υἱοί Θεοῦ κληθήσονται». Μακάριοι όσοι έχουν ειρήνην μέσα των και προσπαθούν να ειρηνεύουν τους ανθρώπους μεταξύ των, διότι αυτοί θα ανακηρυχθούν, εμπρός στον ουράνιον και επίγειον κόσμον, υιοί του Θεού. (Ματθ. 5, 9).
Οι άγιοι Πατέρες, μας μιλούν πολύ συχνά για την αναγκαιότητα της εσωτερικής ειρήνης και της ψυχικής γαλήνης. Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, λέει ότι: «Ειρηνοποιός είναι αυτός που δίνει την ειρήνη σε άλλον· δεν θα μπορούσε όμως κάποιος να δώσει σε άλλον, αυτό που δεν έχει ο ίδιος». Ο χαιρετισμός του Κυρίου Ιησού Χριστούείναι το «Εἰρήνη ὑμῖν» και μαςδίνει αυτό που πραγματικά έχει, τη δική Του θεϊκή ειρήνη. Η ειρήνη του Κυρίου είναι η πλήρης και ολοκληρωτική ειρήνη του νικητή του θανάτου. Επομένως, η ειρήνη του Χριστού μας είναι η χαρά, η υγεία η σωματική και η ψυχική, το θάρρος και η δύναμη. Η ειρήνη που χαρίζει ο Θεός στους ανθρώπους είναι τέλεια και υπερφυσική και ξεπερνάει κάθε νου ανθρώπου και αγγέλου. Αυτή είναι «η ειρήνη του Θεού η υπερέχουσα πάντα νούν», είναι δηλαδή η ειρήνη που θα φρουρήσει τις καρδιές μας, τα φρονήματα και τις σκέψεις μας διά του Κυρίου Ιησού Χριστού,«καί ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τάς καρδίας ὑμῶν καί τά νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ»(Φιλιπ. 4, 7).
Ο Θεάνθρωπος Ιησούς, μας χαρίζει την ειρήνη με την ίδια Του την ψυχή, με όλη την καρδιά, το νου, την αγάπη Του και την ευλογία Του. Η ειρήνη σηματοδοτεί τη Βασιλεία του Θεού μέσα στην ψυχή του ανθρώπου. Αυτή την ειρήνη γεύτηκαν οι μαθητές και την είχαν αποκτήσει οι πρώτοι χριστιανοί με την πνευματική τους ζωή. Οι προσευχόμενοι άνθρωποι αγαπούν και επιζητούν την ειρήνη του Θεού. «Εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς πάλιν· Εἰρήνη ὑμῖν. καθώς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγώ πέμπω ὑμᾶς» (Ιωάν. 20, 21). Ο Κύριος λέει στους μαθητές Του μετά την Ανάσταση το: «Εἰρήνη ὑμῖν». Αλλά το λέει και για δεύτερη φορά, επειδή θέλει να τους ενισχύσει με διπλή ειρήνη για τη μάχη που τους περιμένει, εκεί που τους στέλνει ο Ίδιος. Τους δίνει πρώτα ειρήνη εσωτερική κι έπειτα ειρήνη εξωτερική, δηλαδή, τους χαρίζει την ειρήνη με τον εαυτό τους και ειρήνη με τον κόσμο. Όταν λέει «Εἰρήνη ὑμῖν» για πρώτη φορά, τους δείχνει πως ο Κύριος ήταν μαζί τους σωματικά και ψυχικά. Ο Θεός έστειλε τον Υιό Του από αγάπη προς τον άνθρωπο, «ἐν τούτῳ ἐστίν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τόν Θεόν, ἀλλ᾿ ὅτι αὐτός ἠγάπησεν ἡμᾶς καί ἀπέστειλε τόν υἱόν αὐτοῦ ἱλασμόν περί τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν» (Α’ Ιωάν. 4, 10).
O Κύριος από τη μεγάλη αγάπη Του για το ανθρώπινο γένος στέλνει τους μαθητές στον κόσμο, τους χαιρετά ξανά και τους συνοδεύει με την ειρήνη Του, ώστε να μη φοβηθούν τον κόσμο, αλλά να είναι υπομονετικοί στην πάλη με το κοσμικό φρόνημα και τη μεταδίδουν στις καρδιές των ανθρώπων, που τη χάνουν εύκολα λόγω των κοσμικών μεριμνών. Όταν έχουν εσωτερικό πόλεμο με τα πάθη τους, τους λογισμούς και τις εγκόσμιες επιθυμίες, ο Κύριος θα βρίσκεται ανάμεσά τους, δηλαδή μέσα στις καρδιές τους. Ο Θεός είναι ο Δημιουργός της ειρήνης και χαρίζει στις καρδιές τους την ειρήνη, γιατί δεν πρόκειται μόνο για δική τους προσωπική ανάγκη, αλλά έχει σημασία να μεταφερθεί το πνεύμα αυτό και σε όλους τους άλλους. Όπως τους είχε διδάξει νωρίτερα: «εἰσερχόμενοι δέ εἰς τήν οἰκίαν ἀσπάσασθε αὐτήν λέγοντες· εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτῳ. ἐάν μέν ᾖ ἡ οἰκία ἀξία, ἐλθέτω ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ᾿ αὐτήν· ἐάν δέ μή ᾖ ἀξία, ἡ εἰρήνη ὑμῶν πρός ὑμᾶς ἐπιστραφήτω». (Όταν δε εισέρχεσθε στο σπίτι αυτό, να χαιρετίσετε όλους και να ευχηθήτε λέγοντες· Η ειρήνη του Θεού ας έλθη στο σπίτι τούτο. Και αν μεν το σπίτι αυτό είναι άξιον να δεχθή την ειρήνην, ας έλθη η ειρήνη σας εις αυτό· εάν όμως δεν είναι άξιον, η ειρήνη σας ας γυρίση πάλιν εις σας).(Ματθ. 10, 12-13)
Ο αείμνηστος και καλός εργάτης του Ευαγγελίου, ο Δημήτριος Παναγόπουλος, αναφέρει μέσα από τα γραπτά του κείμενα τα εξής: (1) «Ο εργαζόμενος την αρετήν της ειρήνης προς τον Θεόν, τον πλησίον του και τον εαυτόν του ονομάζεται ειρηνοποιός και μακαρίζεται από τον Θεόν. Πρώτος Ειρηνοποιός είναι ο Ιησούς Χριστός ο Υιός και Λόγος του Θεού, διά του οποίου επέρχεται συνδιαλλαγή και συμφιλίωσις μεταξύ ανθρώπων και Θεού. Το πρώτον και κύριον έργον του Χριστού επί της γης ήτο να επιφέρη ειρήνην μεταξύ ανθρώπων και Θεού οι οποίοι ως εκ της αμαρτίας διέκειντο εχθρικώς προς τον Θεόν. Έφερε δε αυτήν διά της θυσίας επί του Σταυρού.
Και εάν πρώτος Ειρηνοποιός υπήρξεν ο Ιησούς Χριστός, το αντίθετον πρώτος σκανδαλοποιός υπήρξεν ο Διάβολος, διότι απέναντι μεν του Θεού είναι αποστάτης, απέναντι δε των Αγγέλων και των ανθρώπων είναι σκανδαλοποιός. Διότι απέσπασε και διεχώρισε εκ της υποταγής του Θεού το αγγελικόν τάγμα, διά δε του ψεύδους απάτησε τους πρωτοπλάστους και εχώρισεν αυτούς από του Θεού, αλλά και εξακολουθεί να υπάρχη τοιούτος φέρων σύγκρουσιν και διαμάχην μεταξύ των ανθρώπων. Γνωρίζει δε ότι εάν ο άνθρωπος έχει μετά του Θεού φιλίαν είναι μακάριος και προσπαθεί, διά του ψεύδους και άλλων πονηρών μέσων, να αποπλανήση αυτόν κρημνίζων εις την αμαρτίαν διά να παροργίση τον Θεόν εναντίον αυτού. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει: «ὅπου ἔρις καί φιλονικία ἐκεί ἀκαταστασία καί πᾶν φαύλον, ἐκεί ὁ Διάβολος».
Από ημάς εξαρτάται η ειρήνη, από ημάς δε και η εχθρότης. «Ἐάν φυσήσης σπινθήρα ἐκκαήσεται, καί ἐάν πτύσης ἐπ’ αὐτόν, σβεσθήσεται, αμφότερα ἐκ τοῦ στόματος σου ἐκπορεύεται» (λέγει ο σοφός Σειράχ, 28, 12). Και πόσες φορές αντί να ανοίξωμεν το στόμα μας και να είπωμεν λόγια αγαθά ειρηνευτικά, ανοίγωμεν αυτό και εκστομούμεν λόγια πυρφόρα και εμπρηστικά; Μέγας λόγος θα δοθή εις τους εμπρηστάς της αγάπης και της ειρήνης, ως και μεγάλη ευλογία εις τους ειρηνοποιούς».
Ο Μέγας Βασίλειος, αναφέρει ότι: “Η ειρήνη αποτελεί την κορυφή της πυραμίδας των ευλογιών· χαρακτηρίζεται από ηρεμία και αταραξία του λογικού. Έτσι ο άνθρωπος που εχει ειρήνη είναι φανερός από τον ήπιο χαρακτήρα του. Αυτός όμως που πολεμάται από τα πάθη του, δεν απόλαυσε ακόμα την ειρήνη που προέρχεται από το Θεό, την οποία ο Κύριος χάρισε στους Μαθητές Του. «Εἰρήνην ἀφίημι ὑμῖν, εἰρήνην τήν ἐμήν δίδωμι ὑμῖν· οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν, ἐγώ δίδωμι ὑμῖν. μή ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία μηδέ δειλιάτω» (Ιω. 14, 27)και η οποία, όντας πάνω από τις δυνατότητες οποιοσδήποτε νου,«ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν» (Φιλιπ. 4, 7) θα φρουρεί τις ψυχές αυτών που αξίζουν. Αυτή την ειρήνη εύχεται και ο Απόστολος Πέτρος στις Εκκλησίες, όταν λέγει: Ας πλεονάσει σε σας η χάρη και η ειρήνη «κατά πρόγνωσιν Θεοῦ πατρός, ἐν ἁγιασμῷ Πνεύματος, εἰς ὑπακοήν καί ῥαντισμόν αἵματος Ἰησοῦ Χριστοῦ· χάρις ὑμῖν καί εἰρήνη πληθυνθείη» (Α’ Πέτρ. 1, 2). Ζήτησε την ειρήνη και επιδίωξε την, «ἔκκλινον ἀπό κακοῦ καί ποίησον ἀγαθόν, ζήτησον εἰρήνην καί δίωξον αὐτήν» (Ψαλμ. 33, 15). Αυτήν εννοούσε ο Κύριος, όταν έλεγε: Σας αφήνω ειρήνη. Τη δική μου αληθινή ειρήνη σας δίνω. Δεν σας παρέχω εγώ ειρήνη σαν αυτή που δίνει ο κόσμος «Εἰρήνην ἀφίημι ὑμῖν, εἰρήνην τήν ἐμήν δίδωμι ὑμῖν· οὐ καθώς ὁ κόσμος δίδωσιν, ἐγώ δίδωμι ὑμῖν. μή ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία μηδέ δειλιάτω» (Ιωάν. 14, 27).
Αναζήτησε λοιπόν την ειρήνη του Κυρίου και προσπάθησε να την απολαύσεις. Κι αυτό δε θα το κατορθώσεις, παρά προχωρώντας προς το σκοπό σου, δηλαδή το βραβείο που υπόσχεται η πρόσκληση στον ουρανό, «ἑν δέ, τά μέν ὀπίσω ἐπιλανθανόμενος τοῖς δέ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος κατά σκοπόν διώκω ἐπί τό βραβεῖον τῆς ἄνω κλήσεως τοῦ Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Φιλιπ. 3, 14). Διότι εκεί βρίσκεται η αληθινή ειρήνη. Όσο καιρό είμαστε δεμένοι με τις σαρκικές επιθυμίες, βρισκόμαστε στον ίδιο ζυγό μ’ αυτά που μας ταράζουν. Ζήτησε λοιπόν την ειρήνη, την εξαφάνιση των θορύβων της κοσμικής ζωής. Απόκτησε γαληνεμένο νου και ήσυχη κι ατάραχη κατάσταση της ψυχής, έτσι που ούτε από τα πάθη να ταρακουνιέται, ούτε να κινδυνεύει να παρασυρθεί σε παραδοχή λάθος αντιλήψεων που οφείλονται στην ελκυστικότητά τους. Έτσι θα έχεις φρουρό στην καρδιά σου την ειρήνη του Θεού, την οποία δεν μπορεί να κατανοήσει κανένας νους, «καί ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τάς καρδίας ὑμῶν καί τά νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Φιλιπ. 4, 7).
Εκείνος που ζητά την ειρήνη, το Χριστό ζητά, διότι Αυτός είναι η ειρήνη «αὐτός γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τά ἀμφότερα ἕν καί τό μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας» (Εφεσ. 2, 14). Αυτός δημιούργησε από τους Ιουδαίους και τους εθνικούς ένα νέο άνθρωπο και έφερε έτσι ειρήνη, «τήν ἔχθραν, ἐν τῇ σαρκί αὐτοῦ τόν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασι καταργήσας, ἵνα τούς δύο κτίσῃ ἐν ἑαυτῷ εἰς ἕνα καινόν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην» (Εφεσ. 2, 15). Αυτός ειρηνοποίησε με το αίμα της Σταυρικής Του θυσίας είτε τους αγγέλους με όλους μας, είτε τους ανθρώπους μεταξύ τους και με το Θεό «καί δι᾿ αὐτοῦ ἀποκαταλλάξαι τά πάντα εἰς αὐτόν, εἰρηνοποιήσας διά τοῦ αἵματος τοῦ Σταυροῦ αὐτοῦ, δι᾿ αὐτοῦ εἴτε τά ἐπί τῆς γῆς εἴτε τά ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Κολ. 1, 20)”. (2)
Ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος για την αρετή της ειρήνης μάς λέγει τα εξής θαυμάσια λόγια: “Ο Απόστολος Παύλος επιθυμεί να καταπαύσουν οι πόλεμοι και οι μάχες και οι ταραχές, και γι’ αυτό προτρέπει τους κληρικούς να προσεύχονται για τους ηγεμόνες και τους άρχοντες, «ὑπέρ βασιλέων καί πάντων τῶν ἐν ὑπεροχῇ ὄντων, ἵνα ἤρεμον καί ἡσύχιον βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καί σεμνότητι» (Α΄ Τιμ. 2, 2). Αυτό βέβαια πρέπει πολύ περισσότερο να το τηρούν οι λαϊκοί.
Υπάρχουν τρία είδη πολέμων και είναι φοβερά: Ένας είναι ο κοινός πόλεμος, όταν οι στρατιώτες μας πολεμούνται από τους εχθρούς. Δεύτερος, όταν, ενώ επικρατεί εξωτερική ειρήνη, εμείς πολεμούμε μεταξύ μας. Και τρίτος, όταν ο καθένας πολεμά τον εαυτό του.
Αυτός ο τελευταίος είναι ο φοβερότερος. Διότι ο πόλεμος των εξωτερικών εχθρών δεν μπορεί να μας βλάψει σε πράγματα ουσίας. Γίνονται βέβαια σφαγές και σκοτωμοί, αλλά δε βλάπτει αναπόφευκτα την ψυχή. Ούτε όμως κι ο δεύτερος πόλεμος μπορεί να μας ζημιώσει σε τίποτα, αν εμείς δε θέλουμε. Διότι ακόμα κι όταν οι άλλοι μας πολεμούν, εμείς έχουμε τη δυνατότητα να είμαστε ειρηνικοί.
Άκουσε προσεκτικά τι λέγει ο προφήτης Δαβίδ: “Με συκοφαντούσαν, αντί να με αγαπούν, εγώ όμως προσευχόμουν γι’ αυτούς, «ἀντί τοῦ ἀγαπᾶν με ἐνδιέβαλλόν με, ἐγώ δέ προσηυχόμην·» (Ψαλμ. 108, 4), κι ακόμα: Ήμουν ειρηνικός μ’ αυτούς που μισούν την ειρήνη και όταν συνομιλούσα μ’ αυτούς με πολεμούσαν χωρίς λόγο, «μετά τῶν μισούντων τήν εἰρήνην ἤμην εἰρηνικός· ὅταν ἐλάλουν αὐτοῖς, ἐπολέμουν με δωρεάν» (Ψαλμ. 119, 7)”. Από τον τρίτο όμως πόλεμο δεν μπορείς να ξεφύγεις χωρίς απώλειες. Διότι όταν μάχεται το σώμα την ψυχή, και υποδαυλίζει φοβερές επιθυμίες, και οπλίζει τις σαρκικές ηδονές, την οργή και το φθόνο, δεν είναι δυνατόν να συμμετάσχουμε στα αγαθά που μας έχει υποσχεθεί ο Θεός· αν δεν πάψει ο πόλεμος αυτός, αλλά αναγκαστικά εκείνος, που δεν καταστέλλει την ταραχή αυτή, θα πέσει και θα δεχθεί τραύματα, τα οποία προκαλούν το θάνατο, που οδηγεί στην Κόλαση.
Πρέπει λοιπόν κάθε μέρα να μεριμνούμε και να φροντίζουμε πολύ, ώστε ούτε να φουντώνει μέσα μας αυτός ο πόλεμος, ούτε, όταν εμφανιστεί, να παραμένει, αλλά να καταστέλλεται και να ησυχάζει. Διότι τι το όφελος, η μεν οικουμένη να απολαμβάνει βαθιά ειρήνη, κι εκείνη ακριβώς την περίοδο εσύ ο ίδιος να πολεμάς τον εαυτό σου; Την ειρήνη αυτή λοιπόν πρέπει να έχουμε. Και όταν την έχουμε, τίποτα από τα εξωτερικά δεν μπορεί να μας βλάψει. Σ’ αυτή βέβαια την ειρήνη συμβάλλει πολύ και η εξωτερική ειρήνη. Γι’ αυτό ο Απόστολος Παύλος λέγει: Για να ζούμε βίον ήρεμο και ήσυχο (αιτιολογώντας την προτροπή για προσευχή υπέρ των αρχόντων, που αναφέραμε στην αρχή), «ἵνα ἤρεμον καί ἡσύχιον βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καί σεμνότητι»” (Α’ Τιμ. 2, 2).
“Αν είναι δυνατόν, με όλους τους ανθρώπους να ειρηνεύετε, όσο εξαρτάται από σας «εἰ δυνατόν, τό ἐξ ὑμῶν μετά πάντων ἀνθρώπων εἰρηνεύοντες» (Ρωμ. 12, 18). «Αν είναι δυνατόν, και όσο εξαρτάται από σας» τονίζει. Διότι μερικές φορές δεν είναι δυνατόν.
Όπως π.χ., όταν η υπόθεση αφορά την πίστη στο Θεό, ή όταν ο αγώνας γίνεται γι’ αυτούς που αδικούνται. Αυτό τώρα που λέγει ο Απόστολος Παύλος, σημαίνει το εξής: Από μέρους σου να εκτελείς το καθήκον της ειρήνης, και να μη δίνεις σε κανέναν αφορμή πολέμου και διαμάχης, ούτε σε Ιουδαίο ούτε σε Έλληνα (δηλαδή σε κανέναν άνθρωπο).
Αν όμως δεις κάπου να κακοποιείται η ευσέβεια, τότε μην προτιμήσεις την ομόνοια από την αλήθεια, αλλά στάσου αντιμέτωπος στο κακό με γενναιότητα, μέχρι θανάτου.
Ακόμα όμως και στην περίπτωση αυτή, να μην κάνεις πεδίο μάχης την ψυχή σου, ούτε να αποστρέφεσαι με το νου σου τους ανθρώπους, αλλά να καταπολεμάς τις λανθασμένες αντιλήψεις. Αυτή είναι η σημασία του «όσο εξαρτάται από σας, ειρηνεύετε με όλους τους ανθρώπους».
Και αν ο άλλος δεν ειρηνεύει με σένα, εσύ να μη γεμίσεις με ταραχή την ψυχή σου, αλλά να είσαι κατά τη διάθεση, όπως είπα, φίλος του, (δηλαδή να τον αγαπάς, τον ίδιο, πραγματικά) χωρίς όμως να προδίδεις πουθενά την αλήθεια”. (3)
Ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως, «ο εργαζόμενος την αρετή της ειρήνης»μας λέγει ότι: (4) «Ἡ εἰρήνη εἶναι θεῖο δῶρο, πού χορηγεῖται πλουσιοπάροχα σ᾿ ὅσους συμφιλιώνονται μέ τό Θεό καί ἐκτελοῦν τά θεῖα Του προστάγματα.
Ἡ εἰρήνη εἶναι φῶς καί φεύγει ἀπό τήν ἁμαρτία, πού εἶναι σκοτάδι. Ἕνας ἁμαρτωλός ποτέ δέν εἰρηνεύει.
Νά ἀγωνίζεστε ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας καί νά μή σᾶς ταράζει ἡ ἐξέγερση τῶν παθῶν μέσα σας.
Γιατί, ἄν στήν πάλη μαζί τους νικήσετε, τό ξεσήκωμα τῶν παθῶν ἔγινε γιά σᾶς ἀφορμή νέας χαρᾶς καί εἰρήνης.
Νά ἐπιδιώκετε τήν εἰρήνη μέ ὅλους, ἐπιδιώκετε καί τήν ἁγιότητα, χωρίς τήν ὁποία κανείς δέν θ᾿ ἀντικρύσει τόν Κύριο. «Εἰρήνην διώκετε μετά πάντων, καί τόν ἁγιασμόν, οὗ χωρίς οὐδείς ὄψεται τόν Κύριον» (Ἑβρ.12, 14).
Ἡ εἰρήνη καί ὁ ἁγιασμός εἶναι δυό ἀναγκαῖες προϋποθέσεις γιά ὅποιον ζητάει μέ πόθο νά δεῖ τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ. Ἡ εἰρήνη εἶναι τό θεμέλιο στό ὁποῖο στηρίζεται ὁ ἁγιασμός.
Ὁ ἁγιασμός δέν παραμένει σέ ταραγμένη καί ὀργισμένη καρδιά. Ἡ ὀργή, ὅταν χρονίζει στήν ψυχή, δημιουργεῖ τήν ἔχθρα καί τό μίσος ἐναντίον τοῦ πλησίον. Γι᾿ αὐτό ἐπιβάλλεται ἡ γρήγορη συμφιλίωση μέ τόν ἀδελφό μας, ὥστε νά μή στερηθοῦμε τή χάρη τοῦ Θεοῦ πού ἁγιάζει τήν καρδιά μας.
Ἐκεῖνος πού εἰρηνεύει μέ τόν ἑαυτό του, εἰρηνεύει καί μέ τόν πλησίον του, εἰρηνεύει καί μέ τό Θεό. Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος εἶναι ἁγιασμένος, γιατί ὁ ἴδιος ὁ Θεός κατοικεῖ μέσα του».
Ο αββάς Ησαΐας αναφέρει σε όσους ποθούν την ειρήνη πως θα φτάσουν στην αρετή της ειρήνης διά μέσω άλλων αρετών, ως εξής: (5) «…Τρεις είναι οι αρετές, τις οποίες όταν δει ο νους να είναι μαζί του, πιστεύει ότι έφτασε στην αθανασία: “Η διάκριση, το να ξεχωρίζει δηλαδή το ένα από το άλλο, η πρόβλεψηόλων πριν συμβούν, και το να μη συγκατατίθεται σε κάποιον άπρεπο λογισμό”.
Υπάρχουν άλλες τρεις αρετές, οι όποιες διαρκώς χορηγούν φως στον νου: “Το να μη βλέπουμε κακία σε άνθρωπο, το να κάνουμε καλό σε εκείνους που μας κάνουν κακό, και το να υπομένουμε ατάραχα όσα μας έρχονται”.
Οι τρεις αυτές αρετές γεννούν άλλες τρεις, μεγαλύτερες από αυτές. Το να μη βλέπουμε κακία σε άνθρωπο γεννά την αγάπη, το να κάνουμε καλό σε εκείνους που μας κάνουν κακόοδηγεί στην απόκτηση της ειρήνης, και το να υπομένουμε ατάραχα όσα μας έρχονται προξενεί τηνπραότητα, σε αυτές τις αρετές αναπαύεται το Πνεύμα του Θεού.
Είναι και άλλες τέσσερις αρετές που εξαγνίζουν την ψυχή: “Η σιωπή, η τήρηση των εντολών, η στενόχωρη ζωή (η πτωχεία) και η ταπεινοφροσύνη”.
Είναι ακόμη τέσσερις αρετές, τις όποιες ο νους χρειάζεται συνεχώς και οι οποίες τον φυλάγουν: “Το να πέφτει μπροστά στον Θεό και να προσεύχεται αδιάλειπτα, το να ρίχνει τον εαυτό του μπροστά στον Θεό, το να μην τον νοιάζει για κανέναν άνθρωπο, έτσι ώστε να μην κρίνει κανέναν, και το να γίνει κουφός προς τα πάθη που του μιλούν, δηλαδή προς τους εμπαθείς λογισμούς. Όλα αυτά τα φυλάγει το να αντιστέκεται ο νους στη λησμοσύνη…”.
Όταν ο Κύριος είναι μέσα μας με την ειρήνη Του, τότε αδελφοί μου, μη φοβάστε τίποτα!
«Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἔνεκεν»!!!
- 1. Δημήτριος Παναγόπουλος. Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη. https://www.impantokratoros.gr/
- 2. Μ. Βασίλειος, ΒΕΠ 52, 54, 1 – ΒΕΠ 52, 87, 3. http://www.apostoliki-diakonia.gr/
- 3. Ιωάννης Χρυσόστομος, PG 62, 533 – PG 60, 611
- 4. Διδαχές Αγίου Νεκταρίου: Εἰρήνη. Ἀπό τή σειρά τῶν φυλλαδίων «Η φωνή των Πατέρων» τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου Ὠρωποῦ Ἀττικῆς. https://orthodoxfathers.com/Didaches-Agios-Nektarios-Pentapoleos/Eirini
- 5. Υπόθεση ΚΔ΄ 24 , Ευεργετινός, λόγοι και διδασκαλίες αγίων πατέρων Τόμος Δ΄ 261-262, Εκδόσεις το περιβόλι της Παναγίας. https://hristospanagia3.blogspot.com/
Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧI