Απάντηση στον Μητροπολίτη Φωκίδος και λοιπούς αρθρογράφους που επικαλούνται το κλείσιμο των Ι. Ναών επί Καποδίστρια για την αντιμετώπιση της επιδημίας πανώλης.

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Είναι τόση η αγωνία των επισκόπων να δικαιολογήσουν το κλείσιμο των Ι. Ναών και την απαγόρευση της Λατρείας, γεγονός ανεπανάληπτο στην ιστορία της Εκκλησίας και του Έθνους μας, ώστε επιστράτευσαν την αυθεντία και το κύρος του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος, του Ιωάννη Καποδίστρια. Ο επίσκοπος Φωκίδος Θεόκτιστος^[1] και λοιποί κονδυλοφόροι του διαδικτύου, και μαζί με αυτούς όλο το διαδίκτυο, ανακάλυψαν ότι ο Κυβερνήτης για να αντιμετωπίσει την επιδημία πανώλης που εμφανίστηκε στην Ύδρα, τις Σπέτσες και αργότερα τα Καλάβρυτα έκλεισε τις Εκκλησίες. Ως αδιάψευστο τεκμήριο μας προσκομίζουν το άρθρο 285 του ΙΕ’ Ψηφίσματος του Κυβερνήτη στο οποίο ορίζονται τα εξής: «Ἄν, περιστάσεως τυχούσης, πόλις τις ἥ χωρίον εἶναι ὕποπτα λοιμοῦ, συγχρόνως μετά τήν περιστοίχησίν των ὑπό ὑγειονομικῆς γραμμῆς, ἀνάγκη πᾶσα νά ληφθῶσιν εὐθέως τά ἑξῆς μέτρα. Ὑποχρεοῦνται οἱ κάτοικοι νά μένουν εἰς τά ἴδια. Ἐμποδίζεται πᾶσα θρησκευτική τελετή. Δέν σημαίνονται οἱ κώδωνες.»

Σύμφωνα, λοιπόν, με την λογική των δημοσιευμάτων, ο Καποδίστριας αποτελεί πρότυπο ηγέτη που συνδυάζει την κοσμική εξουσία και το ακραιφνές εκκλησιαστικό φρόνημα και, συνεπώς, ο τρόπος δράσης του τότε δικαιολογεί τόσο την κυβερνητική απόφαση για απαγόρευση της Λατρείας όσο και την ανοχή της Εκκλησίας στην απόφαση αυτή. Άρα στην παρούσα συγκυρία τα πάντα έγιναν καλά λίαν. Όπερ έδει δείξαι.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Αποτελεί ο Καποδίστριας αυθεντία ορθοδόξου φρονήματος ώστε να θεωρείται διδάσκαλος της Εκκλησίας και βάση στην λύση θεολογικών και ποιμαντικών προβλημάτων; Η αντιμετώπιση της πανώλης από τον Καποδίστρια καθόρισε την εκκλησιαστική πράξη εσαεί;

Πριν προβούμε στην απάντηση των παραπάνω ερωτημάτων, είναι αναγκαίο να εξετάσουμε πώς τα υπόψη δημοσιεύματα προσπαθούν να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη με σκοπό την δικαιολόγηση των αδικαιολόγητων και την άμβλυνση των αντιδράσεων του πιστού λαού. 
Συγκεκριμένα:

Πρώτον) Στο κείμενο του Αρχιμανδρίτη Χριστόδουλου Αγγελόγλου, στο οποίο στηρίζεται ο Φωκίδος, υποστηρίζεται ότι «…Τον Απρίλιο 1828 με διαταγή του, όλες οι εκκλησίες έκλεισαν για αόριστο χρόνο.»^[2]. Ωστόσο το κλείσιμο όλων των Εκκλησιών της χώρας ούτε προβλεπόταν από το Ψήφισμα, ούτε και συνέβη ποτέ. Το Ψήφισμα προέβλεπε την περιστοίχιση της πόλης ή του χωριού που είναι ύποπτο λοιμού (καραντίνα) και … την παρεμπόδιση κάθε θρησκευτικής τελετής. Φυσικά, η παρεμπόδιση αυτή, αν και ασύμβατη με την διδασκαλία της Εκκλησίας, είχε μόνο τοπικό χαρακτήρα και αφορούσε το χωριό ή την πόλη με λοιμό. Η Λατρεία στην υπόλοιπη χώρα συνεχιζόταν κανονικά, παρά τα όσα υποστηρίζονται από τους όψιμους μελετητές του Καποδίστρια. Για παράδειγμα τον Μάιο του 1828 ο Καποδίστριας προέτρεψε τον Κίτσο Τζαβέλλα και τον Κολοκοτρώνη να τελέσουν τους γάμους συγγενικών τους προσώπων στο Άργος και όχι στο Ναύπλιο που κινδύνευε από την πανώλη, καθώς επρόκειτο για επιφανείς άνδρες της Επανάστασης και οι γάμοι θα αποτελούσαν μέγα κοινωνικό γεγονός.^[3]

Δεύτερον) Ο Αρχιμανδρίτης Χριστόδουλος Αγγελόγλου υποστηρίζει ότι «….Στις δε γενικές διατάξεις αυτού του ψηφίσματος, αναφέρεται ότι η διάταξη αυτή ενεργοποιείται αμέσως μόλις εμφανισθεί η επιδημία στην Ελλάδα ή στα σύνορα της Ελλάδος….». Ωστόσο, στο προοίμιο του Ψηφίσματος αναφέρεται πως ο σκοπός του Νόμου είναι η συντήρηση « … της κοινής υγείας εναντίον πάσης εξωτερικής νόσου..». Το νόημα της έκφρασης «εξωτερικής νόσου» αφορά, κατά προφανή λόγο, τις λοιμώδεις ασθένειες που συνήθως μεταδίδουν τα πληρώματα των πλοίων που καταφθάνουν από το εξωτερικό. Άλλωστε, το Ψήφισμα, στο μεγαλύτερό του μέρος, καθορίζει τον τρόπο ελλιμενισμού των πλοίων, τον έλεγχο της υγειονομικής τους κατάστασης και την θέση τους σε κατάσταση καραντίνας, εφόσον διαπιστωνόταν λοιμώδες νόσημα στους επιβαίνοντες σε αυτά, τον τρόπο που λειτουργούσαν τα λοιμοκαθαρτήρια κτλ. Τα περί απαγόρευσης της λατρείας σε όλη την χώρα, μόλις εμφανιζόταν επιδημία στα σύνορα, αναζητούνται ακόμα στην δημιουργική φαντασία του αρθρογράφου.

Τρίτον) Όλα τα σχετικά κείμενα υπαινίσσονται ότι ο Καποδίστριας με το κλείσιμο των Εκκλησιών και μόνο πέτυχε την καταπολέμηση της πανδημίας κατά τρόπο ντετερμινιστικό. Το κλείσιμο των Εκκλησιών τοπικά στα μέρη που εμφανιζόταν η πανώλη, ήταν ένα από τα μέτρα που λαμβάνονταν και όχι το σημαντικότερο. Η αντιμετώπιση της επιδημίας, που οφειλόταν στους Αιγυπτίους του Ιμπραήμ, εν μέσω πείνας και πολεμικών συγκρούσεων, ήταν αποτέλεσμα των άοκνων προσπαθειών του φιλέλληνα Ελβετού ιατρού Andre Louis Gosse, που έλαβε πρωτοποριακά μέτρα σε μια πρωτόγονη υγειονομικά εποχή.

Μετά την αναγκαία διασάφηση των παρείσακτων στοιχείων που είχαν ως σκοπό την χειραγώγηση των αναγνωστών, είναι η ώρα να απαντηθούν τα θεμελιώδη ερωτήματα: Αποτελεί ο Καποδίστριας αυθεντία ορθοδόξου φρονήματος ώστε να θεωρείται διδάσκαλος της Εκκλησίας και βάση στην λύση θεολογικών και ποιμαντικών προβλημάτων; Η αντιμετώπιση της πανώλης από τον Καποδίστρια καθόρισε την εκκλησιαστική πράξη εσαεί; Η απάντηση στα ανωτέρω ερωτήματα είναι προφανής αν εξετάσουμε τί είναι και τί δεν είναι ο Καποδίστριας.

Α. Ο Καποδίστριας είναι πολιτικός και επιστήμονας

Ο Καποδίστριας, σπούδασε την επιστήμη της ιατρικής στην Ιταλία και άσκησε το επάγγελμα του ιατρού στην πατρίδα του την Κέρκυρα. Νωρίς, ωστόσο, ενεπλάκη στις πολιτικές περιπέτειες του νησιού του που οδήγησαν στην δημιουργία του πρώτου αυτόνομου Ελληνικού Κράτους, της Επτανήσου Πολιτείας. Ακολούθως έλαμψε ως διπλωμάτης στην υπηρεσία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και ως πολιτικός ηγέτης του αρτισύστατου Ελληνικού Κράτους. Είχε εκκλησιαστική αντίληψη, κατανοούσε τις διαφορές της Ορθοδοξίας από την Δύση, αλλά δεν ήταν θεολόγος ή εκκλησιαστικός διδάσκαλος. Κινήθηκε μέσα στα πλαίσια των γνώσεων της εποχής του και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν οι πράξεις του θέσφατο για την Εκκλησία.

Η Εκκλησία τοποθετείται στα διάφορα ποιμαντικά προβλήματα με βάση την θεολογία της και την διδασκαλία των Αγίων της και όχι με βάση την επιστήμη κάθε εποχής, την μεταβαλλόμενη και εν πολλοίς αυτοαναιρούμενη, η οποία έχει τις δικές της πνευματικές προϋποθέσεις. Η επίκληση των πράξεων ενός πολιτικού προσώπου και επιστήμονος ιατρού, ακόμα και με το κύρος του Καποδίστρια, για την υποστήριξη της κομπλεξικής στάσης της Εκκλησίας φανερώνει ένδεια επιχειρημάτων.

Β. Ο Καποδίστριας δεν είναι ούτε άγιος, ούτε προφήτης και πιθανότατα υπήρξε μασόνος.

Ο πρώτος Κυβερνήτης είχε ορθόδοξες καταβολές και διήγε βίο ενάρετο, αλλά στη συνείδηση του σώματος της Εκκλησίας δεν ήταν ούτε άγιος, ούτε προφήτης, όπως υπονοεί ο Αρχιμανδρίτης Χριστόδουλος Αγγελόγλου, ούτε τον ανέδειξε ο Θεός ως άγιο με το έκτακτο χάρισμα της θαυματουργίας ή της αφθαρσίας του λειψάνου του. Η προσπάθεια που επιχειρείται από ορισμένους τα τελευταία χρόνια, εκτός από τις δάφνες του μεγάλου πολιτικού ηγέτη, να περιβληθεί και το φωτοστέφανο του αγίου, είναι απαράδεκτη αλλά και επικίνδυνη. 

Μπορεί δε να αποβεί λίαν επιβλαβής για την Εκκλησία όσο δεν ξεκαθαρίζεται με τρόπο απόλυτο το θέμα της συμμετοχής του στην Μασονία. Υπάρχουν ενδείξεις και αντενδείξεις σχετικά με την μασονική ιδιότητα του Καποδίστρια. Οι Στοές της Ελλάδος τον προβάλλουν εκ παραδόσεως ως δραστήριο μασόνο χωρίς να υπάρχουν αποδεικτικά έγγραφα. Για την απόδειξη της μασονικής του ιδιότητας επικαλούνται την Στοά Modestie, της Ελβετίας στους καταλόγους της οποίας φέρεται να συμπεριλαμβάνεται το όνομά του. Στην Κέρκυρα, την πατρίδα του, από τις αρχές του 19^ου αιώνα λειτουργούν οι πρώτες μασονικές στοές. Αντενδείξεις για την μασονική του ιδιότητα αποτελούν οι δύο εγκύκλιες διαταγές, η πρώτη στις 12 Μαΐου του 1828 και η δεύτερη στις 26 Αυγούστου 1831, λίγες μέρες πριν την δολοφονία του, με τις οποίες απαγορεύεται η συμμετοχή των Ελλήνων κρατικών υπαλλήλων και στρατιωτικών σε μυστικές εταιρίες, αλλά και το εκκλησιαστικό του φρόνημα. Ωστόσο, δεν αποκλείεται, στα πλαίσια και της διπλωματικής του καριέρας, να υπήρξε κάποια στιγμή στην ζωή του μέλος μασονικής στοάς, πιθανότατα για την εξυπηρέτηση των εθνικών σκοπών. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι την οριστική διασάφηση του θέματος η Εκκλησία οφείλει να “χρησιμοποιεί” πολύ προσεκτικά τον Καποδίστρια.

Γ. Ο Καποδίστριας δεν καθόρισε την στάση της Εκκλησίας στο θέμα των επιδημιών.

Η Ελλάδα έζησε και μετά τον Καποδίστρια με την επιδημίες. Η ευλογιά, ο τύφος, η ελονοσία, η φυματίωση, η χολέρα, η δυσεντερία, η οστρακιά, η λύσσα, η λέπρα, με τις κατά καιρούς εξάρσεις και υφέσεις τους, δεν έλειψαν ποτέ από τον ελληνικό χώρο. Χωριά και πόλεις χρειάστηκε να μπουν σε καραντίνα, ομάδες ανθρώπων απομονώθηκαν, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τους λεπρούς της Σπιναλόγκα. Μέχρι το 1938 το 18% των θανάτων στην Ελλάδα οφειλόταν σε λοιμώδη νοσήματα.^[4] Τον 19^ο αιώνα το ποσοστό αυτό ήταν πολύ μεγαλύτερο. Αν τότε επικρατούσε η σημερινή απιστία των επισκόπων και ιερέων, με αυτό το ποσοστό θανάτων από λοιμώδη νοσήματα, αμφιβάλλουμε αν οι ιερείς θα κοινωνούσαν το λαό και θα κατέλυαν το υπόλοιπο της Θείας Μετάληψης. Ευτυχώς, οι τότε ιερείς πίστευαν ακράδαντα στην ζωοποιό Χάρη των Μυστηρίων και ουδέποτε διανοήθηκαν να διακόψουν τα ιερατικά τους καθήκοντα με τον φόβο της ασθένειας και του θανάτου. Απεναντίας η Εκκλησία με λιτανείες, με τη δύναμη του ιερού Ευχελαίου, με τους ιερείς της στα λεπροκομεία, στα νοσοκομεία λοιμωδών νοσημάτων με την θεία Μετάληψη στους ασθενείς, στάθηκε πάντοτε ιατρός ψυχών και σωμάτων. Όλα αυτά μέχρι προχθές…

Επίλογος

Η κριτική μας για την απαγόρευση της Λατρείας δεν αφορά τόσο στη απαράδεκτη Κυβερνητική απόφαση, όσο στην κομπλεξική στάση της Εκκλησίας, η οποία φοβήθηκε να παρουσιάσει την δογματική διδασκαλία της περί της αγιαστικής και ιαματικής χάρης του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου, των Αγίων Μυστηρίων, των Ιερών Λειψάνων, των Αγίων Εικόνων και των Ναών, τα οποία δεν επιδέχονται μολυσμού και συνεπώς δεν αποτελούν εστία μολυσμού. Η εκκλησιαστική ηγεσία, στην προσπάθειά της να βρει συνηγόρους στην δικαιολόγηση της ολιγοπιστίας της, και καθώς ουδείς των Αγίων βρίσκεται διαθέσιμος, επιστράτευσε τον πρώτο Κυβερνήτη, τον σεβαστό στην συνείδηση του έθνους Ιωάννη Καποδίστρια. Όμως αποτελεί βλασφημία έναντι του Θεού και απρέπεια στην ιερά μνήμη του Καποδίστρια να τον χρησιμοποιούμε ως το κριτήριο για το αν το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μεταδίδει ασθένειες. Είναι αρκετό να σεβόμαστε τον Κυβερνήτη γι’ αυτό που ήταν, ένας Πατέρας του Έθνους και όχι γι’ αυτό που θέλουν να τον παρουσιάσουν, ένα Πατέρα της Εκκλησίας!

• ^[1]  http://www.imfokid.gr/2020/03/1828.html
• ^[2] https://vasilinos.wordpress.com/
• ^[3] Επιστολαί Ι. Α.Καποδίστρια,Κυβερνήτου της Ελλάδος, 1841, σελ 84
• ^[4] http://repository.library.teimes.gr/

Διαβάσαμε στο imfokid.gr:

Φωκίδος Θεόκτιστος: Ο κυβερνήτης της Ελλάδος Καποδίστριας στην πανώλη του 1828 έκλεισε δια νόμου τους ναούς

Αγαπητά μου παιδιά, με πόνο ψυχής βιώνω και παρακολουθώ τα όσα διαδραματίζονται στην Πατρίδα μας, αλλά και παγκοσμίως. Μια δοκιμασία που έχουμε να δούμε στη χώρα μας από την εποχή του Καποδίστρια, ο οποίος παρά το ότι ήταν ένας συνειδητός χριστιανός, κλήθηκε να λάβει μέτρα προστασίας για τη χώρα μας το 1828 από την πανώλη και μάλιστα έκλεισε τις εκκλησίες για αόριστο χρόνο.

Στο νομοθέτημα αυτό 15/20-8-1828 άρθρο 285 γράφει τα εξής:

«Ἄν, περιστάσεως τυχούσης, πόλις τις ἥ χωρίον εἶναι ὕποπτα λοιμοῦ, συγχρόνως μετά τήν περιστοίχησίν των ὑπό ὑγειονομικῆς γραμμῆς, ἀνάγκη πᾶσα νά ληφθῶσιν εὐθέως τά ἑξῆς μέτρα.
Ὑποχρεοῦνται οἱ κάτοικοι νά μένουν εἰς τά ἴδια.
Ἐμποδίζεται πᾶσα θρησκευτική τελετή.
Δέν σημαίνονται οἱ κώδωνες.». (https://vasilinos.wordpress.com)

Η Εκκλησία μας παραμένει δίπλα στους πιστούς χριστιανούς με αγάπη εν Χριστώ και αίσθημα ευθύνης και υπευθυνότητας για τον πλησίον.

Ακούμε τις προτροπές των ειδικών και επιστημόνων και μένουμε στο σπίτι μας, όχι μόνοι, αλλά ενωμένοι όλοι μαζί με την προσευχή μας. (Απόδειπνο, Χαιρετισμούς και ότι άλλο μπορεί ο καθένας).

Κάθε βράδυ στις 10:00 ο Πνευματικός σας πατέρας Μητροπολίτης Φωκίδος Θεόκτιστος μαζί με τους κληρικούς, μοναχούς και μοναχές προσευχόμαστε και ζητάμε τη βοήθεια του Θεού και της Παναγίας μας τόσο για όλους αυτούς που βρίσκονται στη πρώτη γραμμή με κίνδυνο της ζωής τους όσο και για την γρήγορη εξαφάνιση του ιού.

Παρακαλώ κι εσάς να μας ενισχύσετε με τις προσευχές σας. Όλοι μαζί να ενώσουμε θερμές προσευχές ώστε να αξιωθούμε να εορτάσουμε το Άγιο Πάσχα. Η προσευχή είναι το μεγάλο μας όπλο, τώρα που δεν μπορούμε να συναθροισθούμε στο Ναό του Θεού.

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Δείτε σχετικά:
– Μοναχού Σεραφείμ (Ζήση), Ο κορωνοϊός διδάσκει το «πως» της Αποτειχίσεως (…μάλλον δε και το «δια τι»)
– Θα κάνουμε τη Θεία Κοινωνία delivery ασχέτως αν ο πιστός μπορεί σωματικώς να παραστεί στη Θεία Λειτουργία;
– Ο Μητσοτάκης ταπείνωσε την Εκκλησία εκθέτοντάς την στην κοινή γνώμη ως ανεύθυνη. Ιδού το ΦΕΚ που «κλείνει» τις Εκκλησίες!
– Είναι εξοργιστικό να ακούς από χείλη Επισκόπων να μας παροτρύνουν να παρακολουθήσουμε από την τηλεόραση την Θ. Λειτουργία
– Η εωσφορική απόφαση της Δ.Ι.Σ. και η παρέμβαση του Καίσαρα Μητσοτάκη για αναστολή της Θείας Λειτουργίας
– Με μαγκιά για τη Θεία Κοινωνία από τον καθηγητή Σταμούλη
– Ιερώνυμος για κορωνοϊό: Η Εκκλησία εφαρμόζει τις οδηγίες των ειδικών – Δεν έχουμε «μετρητή πίστης»
– π.Νικόλαος Μανώλης, Η Θεία Κοινωνία και οι ασθένειες [ΒΙΝΤΕΟ 2020]
– Τρέμουν τον Κορωνοϊό και στη Βηθλεέμ!
– Εμείς στους ιερούς Ναούς δυναμώνουμε, θεραπευόμαστε και δεν αρρωσταίνουμε… ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ – πράξη νομοθετικού περιεχομένου
– Τί μας είπε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος για τον κοροναϊό!
– Άσπρο Μαύρο: Παπικο-ρωνοϊός