π. Νικόλαος Μανώλης
Ο κόσμος είναι ανάλατος και άγευστος
15 Ιαν 2024
Ἄρθρο τοῦ μακαριστοῦ π. Νικολάου Μανώλη
«ἐγώ φῶς εἰς τόν κόσμον ἐλήλυθα, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ ἐν τῇ σκοτίᾳ μή μείνῃ» (Ιωαν. 12, 46)
«Ὑμεῖς ἐστε τό ἅλας τῆς γῆς· ἐάν δέ τό ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἁλισθήσεται; εἰς οὐδέν ἰσχύει ἔτι εἰ μή βληθῆναι ἔξω καί καταπατεῖσθαι ὑπό τῶν ἀνθρώπων. Ὑμεῖς ἐστε οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδέ καίουσι λύχνον καί τιθέασιν αὐτόν ὑπό τόν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπί τήν λυχνίαν, καί λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. 5, 13-16).
«Σεῖς ἧσθε τό ἁλάτι τῆς γῆς. Ἐάν δέ τό ἁλάτι χάσει τήν ἁλμύρα του, μέ τί θά ἀποκτήσει πάλι τήν ἁλμύρα του; Δέν εἶναι πλέον γιά τίποτε, παρά νά πεταχθεῖ ἔξω καί νά καταπατεῖται ἀπό τούς ἀνθρώπους. Σεῖς ἧσθε τό φῶς τοῦ κόσμου. Δέν δύναται νά κρυβεῖ πόλη, πού εἶναι πάνω σέ βουνό. Οὔτε ἀνάβουν λύχνο καί τόν θέτουν κάτω ἀπό τό μόδι, ἀλλ’ ἐπάνω στό λυχνοστάτη, καί σκορπίζει τή λάμψη του σέ ὅλους, ὅσοι βρίσκονται στό σπίτι. Ἔτσι νά λάμψει τό φῶς σας μπροστά στούς ἀνθρώπους, γιά νά ἰδοῦν τά καλά ἔργα σας καί νά δοξάσουν τόν πατέρα σας τόν οὐράνιο». (Ἡ μετάφραση τοῦ κειμένου ἀπό τόν μακαριστό Ἱεραπόστολο Θεολόγο Νικόλαο Σωτηρόπουλο).
Σήμερα ἀδελφοί μου, πολύ περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη ἐποχή ἔχουμε ἀνάγκη νά μιλοῦμε γιά τούς Ἁγίους Πατέρες, πού ἦταν πάντοτε καί συνεχίζουν νά εἶναι τό ἅλας τῆς γῆς καί τό φῶς τοῦ κόσμου. Καταλαβαίνουμε γιατί ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός χρησιμοποίησε τίς δύο ἔννοιες τοῦ ἅλατος καί τοῦ φωτός, γιά νά χαρακτηρίσει ἐπάξια μέ αὐτές τούς μαθητές Του. Ὅταν ἐμεῖς παύουμε νά ἀκολουθοῦμε τά βήματα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί τῶν Ἁγίων Πατέρων μας, τότε δέ δύναται μέ κανένα τρόπο νά ἀλλάξει ἡ ζωή μας τήν ὄψη τοῦ σύγχρονου κόσμου, ἐπειδή ἐμεῖς μείναμε στυφοί καί ἀνάλατοι. Τότε, πραγματικά «ὁ κόσμος εἶναι ἀνάλατος καί ἄγευστος». Ἀσφαλῶς εἶναι πολύ χαρακτηριστική ἡ ἔννοια τοῦ ἅλατος, γιά νά μᾶς δείξει τήν ἀποστολή τῶν ὀρθόδοξων μέσα στήν κοινωνία, διότι τό ἁλάτι ἔχει δύο βασικές ἰδιότητες. Ἡ πρώτη ἰδιότητά του εἶναι νά συντηρεῖ καί νά διατηρεῖ τήν ποιότητα στά τρόφιμα καί ἡ δεύτερη ἰδιότητά του εἶναι νά νοστιμίζει καί νά δίνει τήν οὐσία τῆς γεύσης στό φαγητό.
Στήν ἐποχή ὅπου δίδαξε ὁ Κύριος, οὐσιαστικά ὁ κόσμος δέν ἦταν πολύ διαφορετικός ἀπό τόν δικό μας. Οἱ ἄνθρωποι ψυχικά εἶχαν τίς ἴδιες ἀνάγκες, ἀσθένειες, ἀγωνίες, ἀνησυχίες καί τούς ἴδιους προβληματισμούς. Μόνο ἡ ἐξωτερική ἐξέλιξη τῶν σύγχρονων μέσων πού διαθέτουμε σήμερα, εἶναι διαφορετική. Καί τότε, σέ ἐκεῖνα τά χρόνια τοῦ Κυρίου, ὑπῆρξε ἡ ἴδια ἀπαξίωση τῶν ἀξιῶν, ἡ ἴδια ἠθική κατάπτωση τῆς ἀξίας τῆς ζωῆς καί τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητας, κυρίως μέ τό σχῆμα τῆς δουλείας. Τό ἔργο τῶν ὀρθοδόξων σέ ἕνα τέτοιο κόσμο εἶναι πρῶτα ἀπ’ ὅλα νά προφυλάξει τόν κόσμο πνευματικά, δεύτερον νά τόν συντηρήσει καί ἔπειτα νά τόν συγκρατήσει ἀπό τή σήψη καί τήν ἀποσύνθεση. Νά δώσει τή γεύση πού τοῦ ἁρμόζει καί τοῦ ἀναλογεῖ καί νά χαρίζει στή σύντομη ἐπίγεια ζωή, τήν πνευματικότητα καί τό ἦθος τοῦ Εὐαγγελίου.
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, σχετικά μέ τό ἁγιογραφικό κείμενο, σέ μία ὁμιλία του ἀναφέρει σέ ἕνα φίλο του καί λέει τό ἐξῆς: “«Ὁ κόσμος εἶναι ἀνάλατος καί ἄγευστος», λέγεις ἐσύ φίλε μου. Καί ἑκατό φορές μοῦ τό ἐπαναλαμβάνεις πώς ὁ κόσμος εἶναι ἀνάλατος κι ἑκατό φορές ἐξεγείρεσαι ἐνάντια σ’ αὐτόν τόν ἀνάλατο κόσμο. Καί καμαρώνεις μέ τήν ἐπανάσταση καί ἀπειλεῖς νά ἀνατρέψεις τόν κόσμο. Ξεκίνα ἀπό τήν ἀρχή καί ὄχι ἀπό τό τέλος, φίλε μου. Ἐξεγέρσου πρώτα ἐνάντια στόν ἑαυτό σου, ἐνάντια στή δική σου ἔλλειψη ἁλατιοῦ.
Οἱ ἄνθρωποι εἶναι σκοταδιστές καί δολοφόνοι», λέγεις ἐσύ φίλε μου. Κι ἑκατό φορές ἐξεγείρεσαι ἐνάντια στήν ἁμαρτία τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Ὅμως, ἐξεγέρσου πρώτα ἐνάντια στόν ἑαυτό σου, γιά νά μπορέσεις μετά, μέ περισσότερη δύναμη καί μέ περισσότερο δίκιο νά ἐξεγείρεσαι ἐνάντια στούς ἄλλους, καί γιά νά μπορέσω καί ἐγώ νά πιστέψω στήν ἐπιτυχία τῆς δικῆς σου ἐπανάστασης.
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἶναι τό ὑπόδειγμα τῆς Χριστιανικῆς ἀγωγῆς. Ἐπαναστατείτε πρῶτα ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ σας, τῶν παθῶν σας καί στή συνέχεια ἐναντίον τῆς κακίας πού ὑπάρχει γύρω σας καί μέσα στόν κόσμο. Ἀναθρέψτε τά παιδιά σας μέ τέτοιο τρόπο, ὥστε αὐτά νά ἐπαναστατοῦν ἐνάντια στήν κακία καί τότε θά ἔχετε καταφέρει νά τούς δώσετε σωστή ἀγωγή”1.
Ὅ,τι ἔργο γίνεται στήν Ἐκκλησία, γίνεται ἐπειδή ἡ Xάρη τοῦ Θεοῦ δέν μᾶς ἐγκατέλειψε, ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος μέσα ἀπό τά ἁγιαστικά καί σωστικά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἐλκύει τό ἔλεός Του. Ἐάν ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου δέν εἶναι σήμερα αἰσθητή στήν κοινωνία ὥστε νά Τόν βλέπουμε νά διδάσκει, νά φωτίζει, νά θαυματουργεῖ, εἶναι γιατί ἐμεῖς διώξαμε τόν Χριστό ἀπό μέσα μας, μέ τήν ἐκκοσμίκευση καί τό δαιμονικό πνεῦμα τῆς παναίρεσης τοῦ οἰκουμενισμοῦ. Ἀυτό τό πνεῦμα ἀκολουθεῖ σύσσωμος κλῆρος καί λαός, μέ ἐλάχιστες ἐξαιρέσεις ὀρθοδόξων πού διαφοροποιοῦνται. Ἔτσι, παρουσιάζεται σήμερα μηδαμινή ἡ ἀκτινοβολία τῆς Νύμφης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας μας στήν ἀνθρώπινη διάστασή της, γιατί ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι χάσαμε τό φῶς μας καί τό ἅλας τό δικό μας ἐμωράνθη καί δέν δίνει πλέον νοστιμιά στόν κόσμο, μέ ἀποτέλεσμα «ὁ κόσμος νά εἶναι ἀνάλατος καί ἄγευστος». Ὁ Κύριος δέν παύει νά μᾶς λέει, ἀγωνιστεῖτε νά γίνετε ἐσεῖς τέλειοι μέ τήν ἀγάπη πρός ὅλους, ὅπως τέλειος εἶναι καί ὁ οὐράνιος Πατέρας σας. «Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός ἐστιν» (Ματθ. 5, 48).
Μποροῦμε νά δοῦμε τί πραγματικά ἐννοοῦσε ὁ Κύριος λέγοντας στούς μαθητές Του πώς ἐκεῖνοι εἶναι τό φῶς τοῦ κόσμου; Προάγγελος αὐτοῦ τοῦ φωτός -κατά τίς ἡμέρες ἐκεῖνες- ἔγινε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, ὥστε νά μαρτυρήσει περί τοῦ φωτός, δηλαδή περί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Mέ τό κήρυγμά του πίστεψαν ὅλοι στό Φῶς. Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ ἦταν πάντοτε τό ἀληθινό Φῶς, τό ὁποῖο φωτίζει κάθε ἄνθρωπο πού ἔρχεται στόν κόσμο. «Ἐγένετο ἄνθρωπος ἀπεσταλμένος παρά Θεοῦ, ὄνομα αὐτῷ Ἰωάννης· οὗτος ἦλθεν εἰς μαρτυρίαν, ἵνα μαρτυρήσῃ περί τοῦ φωτός, ἵνα πάντες πιστεύσωσι δι᾿ αὐτοῦ. οὐκ ἦν ἐκεῖνος τό φῶς, ἀλλ᾿ ἵνα μαρτυρήσῃ περί τοῦ φωτός. Ἦν τό φῶς τό ἀληθινόν, ὅ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον» (Ἰωαν. 1, 6-8). Ὁ Κύριος λέει ὅτι, ἐγώ ἐφ’ ὅσον εὑρίσκομαι στόν κόσμον, εἶμαι φῶς τοῦ κόσμου μέ τή διδασκαλία μου, μέ τά θαύματά μου, μέ τή ζωή μου. «ὅταν ἐν τῷ κόσμῳ ᾦ, φῶς εἰμι τοῦ κόσμου» (Ἰωαν. 9, 5).
Λέγοντας τώρα καί στούς μαθητές Του πώς εἶναι τό φῶς, δηλώνει ὅτι δέν εἶναι μαθητής Του ὅποιος δέν ἀντανακλᾶ τό ὑπερφυσικό Φῶς τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο. Διότι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὡς Θεός, εἶναι ἡ πηγή τοῦ Ἀκτίστου καί αἰωνίου φωτός καί αὐτό τό Θεῖο Φῶς δέχονται καί μεταδίδουν μέ τή Χάρη Του, οἱ ἅγιοι σέ ἐμᾶς. Ὅπως ἔκανε ὁ Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ, πού φανέρωσε τό ἄκτιστο φῶς στόν ἐπισκέπτη του τόν Μοτοβίλωφ. Μέσα ἀπό τή γνωστή ἱστορία πού εἶναι ἀποτυπωμένη στήν καρδιά μας, τοῦ ἀποκάλυψε ὅτι ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας, εἶναι ἡ ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Λέγει ὁ Κύριος στούς μαθητές Του, ὅτι ἐσεῖς εἴστε τό φῶς τοῦ κόσμου! Διότι πρίν γίνεται μαθητές μου, ἦσασταν σκοτάδι ἐξαιτίας τῆς πλάνης καί τῆς ἁμαρτίας πού κυριαρχούσε μέσα σας. Τώρα ὅμως, διά τοῦ Ἁγίου Θεοῦ ἔχετε φωτιστεῖ καί εἴστε φῶς. Νά ζεῖτε ὡς ἄνθρωποι τοῦ φωτός, πού τά πάντα εἰς αὐτούς εἶναι τό φῶς τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀρετῆς. Ἐφόσον ἐλάβετε τό πνευματικό φῶς, πρέπει νά ἔχετε πάντοτε φωτεινή ζωή πού συνοδεύεται ἀπό τά ἔργα τοῦ φωτός. Διότι ὁ ἅγιος καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα στίς καρδιές τῶν πιστῶν, ἐκδηλώνεται μέ κάθε καλοσύνη καί δικαιοσύνη καί φιλαλήθεια: «ἦτε γάρ ποτε σκότος, νῦν δέ φῶς ἐν Κυρίῳ· ὡς τέκνα φωτός περιπατεῖτε· ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ· δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ.» (Εφ. 5, 8-10).
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ταυτίζει καθαρά τόν ἑαυτό του μέ τό φῶς, ὅτι ὁ Θεός εἶναι τό ἀπόλυτο Φῶς τῆς ἀπείρου ἁγιότητος καί πάσης τελειότητος καί δέν ὑπάρχει εἰς αὐτόν σκότος, οὔτε ἴχνος σκότους, οὐδεμία ἀτέλεια. Ἐάν ποῦμε ὅτι ἔχουμε ἐπικοινωνία μέ τόν Κύριον, ἀλλά ζοῦμε μέσα στό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καί τῆς ἄγνοιας, τότε ψευδόμαστε καί δέν ἔχουμε ὡς φρόνημά μας τήν ἀλήθεια, ἀλλά οὔτε καί τήν τηροῦμε. Ἐάν ὅμως ζοῦμε σύμφωνα μέ τό φῶς τῆς ἀληθείας, ὅπως ζεῖ καί ὑπάρχει πάντοτε μέσα στό ἀπόλυτο φῶς ὁ Θεάνθρωπος, τότε ἔχουμε κοινωνία μεταξύ μας καί τό αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πού χύθηκε κατά τή θυσία Του, μᾶς καθαρίζει ἀπό κάθε ἁμαρτία. «Καί ταῦτα γράφομεν ὑμῖν, ἵνα ἡ χαρά ἡμῶν ᾖ πεπληρωμένη. Καί αὕτη ἐστίν ἡ ἐπαγγελία ἣν ἀκηκόαμεν ἀπ᾿ αὐτοῦ καί ἀναγγέλλομεν ὑμῖν, ὅτι ὁ Θεός φῶς ἐστι καί σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία. ἐάν εἴπωμεν ὅτι κοινωνίαν ἔχομεν μετ᾿ αὐτοῦ καί ἐν τῷ σκότει περιπατῶμεν, ψευδόμεθα καί οὐ ποιοῦμεν τήν ἀλήθειαν· ἐάν δέ ἐν τῷ φωτί περιπατῶμεν, ὡς αὐτός ἐστιν ἐν τῷ φωτί, κοινωνίαν ἔχομεν μετ᾿ ἀλλήλων, καί τό αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ καθαρίζει ἡμᾶς ἀπό πάσης ἁμαρτίας. ἐάν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν, ἑαυτούς πλανῶμεν καί ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν. ἐάν ὁμολογῶμεν τάς ἁμαρτίας ἡμῶν, πιστός ἐστι καί δίκαιος, ἵνα ἀφῇ ἡμῖν τάς ἁμαρτίας καί καθαρίσῃ ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀδικίας» (Α΄ Ἰωαν. 1, 4-9).
Ἐγώ πού εἶμαι τό φῶς τό πνευματικό ἦρθα στόν κόσμο, γιά νά μή μείνει στό σκοτάδι τῆς πλάνης καί τῆς ἁμαρτίας κανένας ἀπό ἐκείνους πού πιστεύουν σέ ἐμένα. «ἐγώ φῶς εἰς τόν κόσμον ἐλήλυθα, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ ἐν τῇ σκοτίᾳ μή μείνῃ» (Ἰωαν. 12, 46).
Αὐτή εἶναι ἡ αἰτία τῆς καταδίκης τῶν ἀπίστων· ὅτι δηλαδή τό φῶς, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ἦλθε στό κόσμο, ἀλλά οἱ ἄνθρωποι ἀγάπησαν τό σκοτάδι καί ὄχι τό φῶς. Καί τοῦτο, διότι τά ἔργα τους εἶναι πονηρά. Διότι κάθε ἕνας πού ἀμετανοήτως πράττει ἔργα κακά, φαῦλα καί διεστραμμένα, ἀντιπαθεῖ καί ἀποστρέφεται τό φῶς καί δέν ἔρχεται στό φῶς, γιά νά μή φανερωθοῦν τά πονηρά ἔργα του. Καθένας δέ, πού ζεῖ ἤ καί πράττει σύμφωνα μέ τήν ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ, ἔρχεται στό φῶς, για νά φανερωθεῖ ἡ ποιότητα καί ἡ ἀξία τῶν ἔργων του, νά πληροφορηθεῖ καί ὁ ἴδιος ὅτι αὐτά ἔχουν γίνει σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. «Αὕτη δέ ἐστιν ἡ κρίσις, ὅτι τό φῶς ἐλήλυθεν εἰς τόν κόσμον, καί ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τό σκότος ἤ τό φῶς· ἦν γάρ πονηρά αὐτῶν τά ἔργα. πᾶς γάρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τό φῶς καί οὐκ ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα μή ἐλεγχθῇ τά ἔργα αὐτοῦ· ὁ δέ ποιῶν τήν ἀλήθειαν ἔρχεται ἕνα πρός τό φῶς, ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τά ἔργα, ὅτι ἐν Θεῷ ἐστιν εἰργασμένα» (Ἰωαν. 3, 19-21)
Οἱ ὀρθόδοξοι ἀναλαμβάνουν τό βαρύ ἔργο νά εἶναι τό πνευματικό φῶς τῶν συνανθρώπων τους, «νῦν δέ φῶς ἐν Κυρίῳ· ὡς τέκνα φωτός περιπατεῖτε·» (Εφεσ. 5, 8). Νά εἶναι φωτεινοί καί συνάμα νά φωτίζουν ὡς πνευματικοί ὁδηγοί τό σκοτάδι τῶν ἄλλων. Γνωρίζουμε ὅτι οἱ Ἅγιοι μέ τήν ἁγιότητα τοῦ βίου τους ἀσκοῦν κρίση καί ἔλεγχο στή σκοτεινή ζωή τοῦ κόσμου τῆς ἁμαρτίας, διότι οἱ ὀρθόδοξοι πορεύονται «ὡς τέκνα φωτός» καί ὅλα τά ἔργα τους ἀντέχουν στό φῶς. «Ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν οὐ κρίνεται, ὁ δέ μή πιστεύων ἤδη κέκριται, ὅτι μή πεπίστευκεν εἰς τό ὄνομα τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». Ὅποιος πιστεύει σ’ αὐτόν, δέν τιμωρεῖται, ἐνῶ ἐκεῖνος πού δέν πιστεύει, ἤδη ἔχει τιμωρηθῇ, διότι δέν ἔχει πιστεύσει στό ὄνομα τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ (Ιω. 3, 18).
Ἡ παρουσία τῶν ὀρθοδόξων στόν κόσμο σχετίζεται μέ μία δυναμική παρουσία, μέ τήν εὐχή τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ μας, διότι ἀφοῦ δέχονται ταπεινά τό Φῶς, εἶναι καί οἱ ἴδιοι φῶς τῆς χάριτος, καθώς γίνονται φωτεινοί καί τό σκορπίζουν παντοῦ. Μεταδίδουν τό φῶς τῆς Ἀλήθειας τοῦ Εὐαγγελίου, τῆς Θεογνωσίας καί τῆς αὐτογνωσίας τους. Ζωντανό παράδειγμα σέ ἐμᾶς, οἱ Ἅγιοι Πατέρες στίς Ἅγιες Οἰκουμενικές Συνόδους, πού προέβαλαν τό Φῶς τῆς Εὐαγγελικῆς Ἀλήθειας καί μᾶς ἔδειξαν ὅτι μποροῦν νά εἶναι τά φῶτα, σύμφωνα μέ τόν ἁγιογραφικό λόγο «ὡς τέκνα φωτός περιπατεῖτε·», καθώς ξεκαθάρισαν τήν Ἀλήθεια ἀπό τό βαθύ σκοτάδι τῆς πλάνης καί τῶν αἱρέσεων. Ἡ κατεξοχήν ἀποστολή τοῦ πιστοῦ χριστιανοῦ εἶναι ἡ ὀρθόδοξη Ἱεραποστολή στόν κόσμο. Νά γίνεται ὁ ἴδιος πνευματικός φάρος μέσα στό σκοτάδι τοῦ κόσμου, νά δείχνει μέ τήν ὀρθόδοξη παρουσία καί βιωτή του, τόν ἀσφαλή καί σίγουρο δρόμο τῆς σωτηρίας. Διαφορετικά, «ὁ κόσμος εἶναι ἀνάλατος καί ἄγευστος» καί παραμένει στό σκοτάδι τῆς πλάνης καί τοῦ ψεύδους.
Μέσα στήν εὐαγγελική περικοπή συμπυκνώνεται ὁλόκληρη ἡ ἀποστολή τῆς Στρατευομένης Ἐκκλησίας, τοῦ σώματος τῶν πιστῶν στόν κόσμο. Ὅμως, πῶς θά παραμείνει ἡ Ἐκκλησία μέ τό ὀρθόδοξο ποίμνιο νά εἶναι τό ἅλας καί φῶς τοῦ κόσμου; Στό Εὐαγγέλιο ὑπάρχει ἡ ἐξῆς ἐρώτηση: «ἐάν δέ τό ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἁλισθήσεται;». Ἐάν πράγματι τό ἁλάτι χάσει ὅλες τίς πολύτιμες ἰδιότητές του, τότε ποιός θά τοῦ ξαναδώσει αὐτή τήν ἱκανότητα τῆς γεύσης; Ἐάν συμβεῖ στήν πράξη, ὁ ὀρθόδοξος νά χάσει τήν δύναμή του, ὥστε νά μήν μπορεῖ νά συντηρεῖ, νά συγκρατεῖ καί νά νοστιμίζει τόν κόσμο, τότε τί μπορεί νά πάθει; Ἐάν σταματήσει, πλέον, νά παίρνει τά δῶρα τῆς χάριτος ἀπό τή ζωντανή πηγή, τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, σέ τί θά καταφέρει νά ὠφελήσει τόν κόσμο; Σύμφωνα μέ τό Εὐαγγέλιο τότε θά πεταχτεῖ ὡς ἄχρηστος καί θά πατηθεῖ.
Ἀλίμονο ἐάν εἴμαστε κι ἐμεῖς ὡς τό ἅλας πού ἔχει χάσει τήν ἁλιστική του δύναμη, καί ἐκτός ἀπό τό ὄνομα «ὀρθόδοξος», δέ μᾶς μείνει τίποτα ἄλλο κοινό μέ τήν Ἐκκλησία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ καιρός γιά νά διερωτηθοῦμε: μήπως κάτι τέτοιο συμβαίνει μέ τούς περισσότερους ἀπό ἐμᾶς, πού ἔχουμε χάσει τόν πλοῦτο τῆς σοφίας πού μᾶς δόθηκε ἀπό τόν Θεό, ἐπειδή σήμερα δέ φροντίζουμε νά κρατᾶμε ἀνόθευτη τήν ὀρθόδοξη Πίστη πού βάλλεται πανταχόθεν; Μήπως μέ πρόχειρες καί γελοῖες δικαιολογίες συντασσόμαστε μέ τίς δαιμονικές δυνάμεις τοῦ κόσμου καί ἐργαζόμαστε μόνο γι’ αὐτές; Νά γνωρίζουμε ὅτι δέ δικαιολογεῖται καμία ἄγνοια τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ ἀπό κανέναν πιστό κληρικό καί ὀρθόδοξο λαϊκό.
Αὐτό ἔχει συμβεῖ, δυστυχῶς, καί μέ τή σημερινή Ἱεραρχία πού συμμαχεῖ μέ τό πνεῦμα τοῦ κόσμου τῆς πλάνης καί τῆς αἵρεσης καί ἀκολουθεῖ τόν δρόμο τοῦ πονηροῦ διαβόλου. Γι’ αὐτό τόν λόγο «ὁ κόσμος εἶναι ἀνάλατος καί ἄγευστος». Ἐάν ὅμως, ἀκολουθοῦσε τή στενή καί τεθλιμμένη ὁδό, μέ ὑπακοή στόν Μέγα Ἀρχιερέα Χριστό, θά ἦταν τό ἅλας καί τό φῶς τοῦ κόσμου. Θά ἦταν καί οἱ Ἱεράρχες τό καύχημα τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ὅπως εἶναι οἱ Ἅγιοι Πατέρες καί οἱ λίγοι πιστοί πού τούς ἀκολουθοῦν μέ ζωντανή Πίστη, μέ θάρρος καί μέ ὁμολογιακό φρόνημα. Αὐτοί ἀποτελοῦν τήν ἱερή χούφτα τοῦ Θεοῦ, διότι συντάσσονται μαζί Του.
Ἡ σημερινή ἐκκοσμίκευση τοῦ ποιμνίου τῆς Ἐκκλησίας δέ συμβαδίζει μέ τό Ἱεραποστολικό της ἔργο, διότι ἡ ζῶσα Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶχε πάντοτε στραμμένη τήν ἀποστολή της πρός τά ἔθνη. Ἡ Πίστη μας σήμερα κινδυνεύει, διότι ἡ ψυχή μας δέ σώζεται ἀκολουθώντας τό δαιμονικό πνεῦμα τῆς ἐκκοσμίκευσης, ἀλλά συνεργώντας μόνο μέ τό πνεῦμα τό Ὀρθόδοξο, τό ἀληθινό. Ὅταν ἡ Ὀρθοδοξία «ἐκκοσμικεύεται», χάνει τήν Ἀποστολική, Πατερική καί ἁγιοπνευματική ταυτότητά της. Γιά νά διατηρήσει τό ποίμνιο τῆς Ἐκκλησίας μέσα στήν ψυχή του τήν Ὀρθόδοξη Πίστη, πρέπει νά παραμείνει τό ἅλας καί τό φῶς τοῦ κόσμου. Ἡ δέ Ἐκκλησία, νά παραμείνει ὅπως ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός τήν ἵδρυσε, καί τήν ἐπιθύμησε, ἄσπιλη καί ἀμόλυντη, ὡς Νύμφη Του!
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, ἀναφέρεται σέ μία ἀλληγορική ἱστορία πού ἔχει νά μᾶς διδάξει σχετικά μέ τή σοφία τοῦ ἀληθινά πιστοῦ ἀνθρώπου, πού ἀποτελεῖ τό ἅλας τῆς γῆς καί τό φῶς γιά τόν κόσμο: «Ὁ σoφός βασιλιάς»2.
Σύμφωνα μέ τή διήγηση τῆς ἱστορίας τοῦ Ἁγίου: «Σέ κάποια πόλη οἱ πολίτες εἶχαν ἔθιμο νά ἐπιλέγουν γιά βασιλιά τους ἕναν ἄγνωστο πού δέν ἤξερε τούς νόμους καί τά ἐθιμά τους. Ἀφού τόν ἔστεφαν βασιλιά, τόν ἔντυναν μέ πανέμορφα ρούχα, τόν ἔτρεφαν ἀφειδῶς καί τόν περιέβαλαν μέ κάθε πολυτέλεια. Ὡστόσο μόλις περνούσε ἕνας χρόνος ἀπό τή στέψη του, τόν ἐκθρόνιζαν, τοῦ ἔπαιρναν πίσω τά ρούχα καί ὅλες τίς ἀνέσεις πού τοῦ ἔδωσαν καί τόν ὁδηγοῦσαν τελείως γυμνό σέ κάποιο ἀπομακρυσμένο νησί, ὅπου μποροῦσε νά πεθάνει ἀπό τίς κακουχίες καί τή δυστυχία.
Κατόπιν, οἱ πολίτες αὐτῆς τῆς πόλεως διάλεγαν ἄλλον ξένο γιά βασιλιά τους, μόνο γιά ἕνα χρόνο πάλι, κατόπιν διάλεγαν ἕναν τρίτο ξένο, ὕστερα ἕναν τέταρτο, πέμπτο, ἔκτο κ.ο.κ.
Κάποτε συνέβη νά ἐπιλέξουν ἕναν πολύ σοφό καί προσεκτικό ἄνθρωπο γιά βασιλιά τους. Αὐτός πληροφορήθηκε ἀπό τούς ὑπηρέτες του τό τί εἶχε συμβεῖ στούς προηγούμενους βασιλεῖς, μετά τήν ἐτήσια θητεία τους. Ἔτσι, λοιπόν, στή διάρκεια τῆς δικῆς του θητείας συγκέντρωνε ἐπιμελῶς προμήθειες τροφίμων καί ἀγαθῶν καί τά ἔστελνε καθημερινά σέ ἐκείνο τό νησί.
Ὅταν συμπληρώθηκε ὁ χρόνος του καί ἦρθαν καί τοῦ πήραν ὅλα ὅσα εἶχε, ἀγαθά καί ρούχα, ὁδηγῶντας τον ὕστερα στό νησί τῆς ἐξορίας, ἐκείνος βρέθηκε μέ τεράστια ἀποθέματα φαγητῶν, πολύτιμων λίθων, ἀσημιοῦ καί χρυσοῦ, κι ἔτσι συνέχισε νά ζεῖ ἐκεῖ ἀκόμη καλύτερα ἀπ’ ὅ,τι εἶχε ζήσει στήν πόλη»!
Ποιά εἶναι ἡ ἐρμηνεία αὐτῆς τῆς ἱστορίας;
Εἶναι ἡ ἐξῆς: «Ἡ πόλη ἀντιπροσωπεύει τόν κόσμο, οἱ πολίτες τά πονηρά πνεύματα καί οἱ βασιλεῖς εἶναι οἱ ἄνθρωποι, ἄφρονες ἤ σοφοί.
Οἱ ἄφρονες σκέπτονται μόνο τίς ἀπολαύσεις τῆς παρούσας ζωῆς, σάν νά ἦταν αἰώνιες· στό τέλος ἔρχεται ὁ θάνατος καί τούς στερεῖ ὅλες τίς ἀπολαύσεις καί τότε, ἀπογυμνωμένοι ἀπό κάθε ἀγαθό, πηγαίνουν στήν Κόλαση.
Ἀπεναντίας, οἱ σοφοί ἐπιτελοῦν πολλά καλά ἔργα καί στέλνουν τά καλά ἔργα τους νά προπορεύονται στόν ἄλλο κόσμο. Στήν κοίμησή τους, οἱ σοφοί βασιλεῖς -οἱ ἀγαθοί ἄνθρωποι- ἀναχωροῦν γιά ἐκείνο τόν κόσμο τοῦ Παραδείσου, ὅπου τούς περιμένουν συσσωρευμένοι θησαυροί καί ὅπου βασιλεύουν μέ ακόμη μεγαλύτερη δόξα καί ὀμορφιά ἀπ’ ὅ,τι βασίλευαν ἐδῶ στή γῆ»!
Ἀδελφοί μου, ἔτσι καταλήγουμε στή σημαντική διαπίστωση ὅτι παραμένει πάντοτε σέ ἰσχύ ἡ καθαρτική καί φωτιστική δύναμη τῆς Ἐκκλησίας πού μᾶς ὁδηγεῖ στή θέωση. Κι ἐμεῖς ὅσο μένουμε στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας, εἴμαστε φωτεινοί καί δέ μᾶς προσβάλλει τό σκοτάδι, διότι διακονοῦμε τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό καί ὄχι τόν διάβολο, «τόν ἄρχοντα τοῦ κόσμου τοῦτου», τόν κυρίαρχο τῆς πλάνης καί τῶν αἱρέσεων τοῦ ψεύδους. Λέει ὁ Κύριος, πηγαίνετε τώρα καί διδάξτε σέ ὅλα τά ἔθνη τήν Ἀλήθεια. Ἀφοῦ διδαχθοῦμε πρῶτα ἀπό τόν Κύριο, νά διδάξουμε κατόπιν τή νοερά προσευχή: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλόν». Καί αὐτούς πού θά πιστέψουν, λέει ὁ Κύριος, καί θά γίνουν μαθητές σας, βαπτίστε τους στό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντας αὐτούς νά τηροῦν ὅλες τίς ἐντολές, πού ἐγώ σᾶς ἔχω δώσει. Καί ἰδού, ἐγώ θά εἶμαι μαζί σας ὅλες τίς ἡμέρες, μέχρις ὅτου λάβει τέλος ὁ «αἰών» αὐτός: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. Ἀμήν» (Ματθ. 28, 19-20).
«Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἔνεκεν»!!!
1. Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς: (Ξεκίνα ἀπό τήν αρχή καί ὄχι ἀπό τό τέλος). http://www.diakonima.gr/2011
2. Κείμενο: Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς – Πνευματικό ἡμερολόγιο – Ὁ Πρόλογος τῆς Ἀχρίδος: Βίοι Αγίων, Ύμνοι, Στοχασμοί καί Ὁμιλίες γιά κάθε ἡμέρα τοῦ χρόνου: Νοέμβριος. (https://www.gonia.gr)
Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧI