Πατερικά
Πόσες φορές να συγχωρούμε ο ένας τον άλλο; (Ιερός Χρυσόστομος)
24 Νοέ 2023
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΕΚΕΙΝΟΥ ΠΟΥ ΧΡΩΣΤΟΥΣΕ ΤΙΣ ΔΕΚΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΑΛΑΝΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΔΗΝΑΡΙΑ.
Και ότι η μνησικακία είναι το χειρότερο από κάθε αμάρτημα
Παραθέτουμε σε συνέχειες αποσπάσματα από το αρχαίο κείμενο και τη μετάφραση της ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗΝ ΤΟΥ ΤΑ ΜΥΡΙΑ ΤΑΛΑΝΤΑ ΟΦΕΙΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΚΑΤΟΝ ΔΗΝΑΡΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΟΣ. Και ότι παντός αμαρτήματος το μνησικακείν χείρον. (ΟΜΙΛΙΕΣ ΗΘΙΚΕΣ-ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ)
3ο μέρος
Πόσες φορές να συγχωρούμε ο ένας τον άλλο; (Ιερός Χρυσόστομος)
ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗΝ ΤΟΥ ΤΑ ΜΥΡΙΑ ΤΑΛΑΝΤΑ ΟΦΕΙΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΚΑΤΟΝ ΔΗΝΑΡΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΟΣ Και ότι παντός αμαρτήματος το μνησικακείν χείρον.
Ταύτα δε και τα τοιαύτα του Χριστού διαλεγομένου τοις μαθηταίς και φιλοσοφείν διδάσκοντος, Πέτρος, ο του χορού των αποστόλων κορυφαίο, το στόμα των μαθητών, ο στύλος της Εκκλησίας, το στερέωμα τηςπίστεως, ο της ομολογίας θεμέλιος, ο της οικουμέννης αλιεύς, ο το γένος ημών από του βυθού της πλάνης εις τον ουρανόν αναγαγών,ο πανταχού θερμός και παρησσίας γέμων, μάλλον δε αγάπης ή παρησσίας, σιγώντων απάντων προσελθών τω διδασκάλω, φησί· «ποσάκις αμαρτήσει εις εμέ ο αδελφός μου, και αφήσω αυτώ; Έως επτάκις;» 15 ομού και ερωτά και υπισχνείται, και πριν μάθη, φιλοτιμείται. Την γαρ γνώμην του διδασκάλου σαφώς ειδώς, ότι προς φιλανθρωπίαν ρέπει, και πλέον εκείνος μάλιστα πάντων αυτώ χαρίιζεται ο μάλιστα πάντων τα αμαρτήματα των πλησίων παρατρέχων και μη πικρώς εξετάζων, βουλόμενος αρέσαι τω νομοθέτη, 20 φησίν, «έως επτάκις».
Και καθώς ο Χριστός έλεγε αυτά και παρόμοια στους μαθητές και τους δίδασκε να φιλοσοφούν τα πράγματα, ο Πέτρος, ο κορυφαίος του χορού των αποστόλων, το στόμα των μαθητών, ο στύλος της Εκκλησίας, το στερέωμα της πίστης, το θεμέλιο της ομολογίας, ο ψαράς της οικουμένης, αυτός που ανέβασε το γένος μας από το βυθό της πλάνης στον ουρανό, που παντού ήταν ορμητικός και γεμάτος από παρρησία, ή καλύτερα από αγάπη παρά παρρησία, τη στιγμή που όλοι σιωπούσαν, πλησίασε το δάσκαλο και του λέγει· «πόσες φορές αν σφάλει σε μένα ο αδελφός μου, θα τον συγχωρήσω; Ως επτά φορές;». Μαζί και ερωτάει και υπόσχεται, και προτού μάθει, δείχνει τη γενναιοδωρία του. Γιατί, γνωρίζοντας καλά τη διάθεση του δασκάλου, ότι δηλαδή έχει τάση για φιλανθρωπία, και ότι εκείνος κυρίως και πιο πολύ απ’ όλους αρέσει σ’ αυτόν, εκείνος που περισσότερο απ’ όλους παραβλέπει τα αμαρτήματα των συνανθρώπων του και δεν τα εξετάζει με εχθρική διάθεση, θέλοντας να αρέσει στο νομοθέτη, λέγει, «ως επτά φορές;»
Είτα ίνα μάθης, τι μεν άνθρωπος, τί δε Θεός, και πως η τούτου φιλοτιμία, οπούπερ αν αφίκηται, προς την ευπορίαν την εκείνου συγκρινομένη, πενίας εστίν απάσης ευτελεστέρα, και ότι όσον σταγών προς πέλαγος άπειρον, τοσούτον ημών η αγαθότης προς την άφατον αυτού φιλανθρωπίαν, ειπόντος αυτού, «έως επτάκις», και νομίσαντος αυτού μεγάλα φιλοτιμείσθαι και δαψιλεύεσθαι, άκουσον τί φησιν· «ου λέγω σοι, έως επτάκις, αλλ’ έως εβδομηκοντάκις επτά»· τινές επτά και εβδομήκοντα νομίζουσιν, ουκ έστι δε· αλλά παρολίγον πεντακοσιοστόν εστι· το γαρ επτάκις εβδομήκοντα, τετρακόσια και εννενήκοντα εστι.
Έπειτα, για να μάθεις τι είναι άνθρωπος και τι Θεός, και πώς η γενναιοδωρία του ανθρώπου, όπου και αν φθάσει, όταν συγκρίνεται με τον πλούτο του Θεού, είναι πιο ασήμαντη από κάθε φτώχεια, και ότι όσο απέχει η σταγόνα σε σύγκριση με το απέραντο πέλαγος, τόσο πολύ απέχει η δική μας αγαθότητα από την ανέκφραστη φιλανθρωπία του, αφού είπε ο Πέτρος «ως επτά φορές;» και νόμισε πως έδειξε μεγάλη φιλοτιμία και γενναιοδωρία, άκουσε τι λέγει· «δε σου λέγω ως επτά φορές, αλλά ως εβδομήντα φορές το επτά». Μερικοί νομίζουν ότι είναι εβδομήντα επτά φορές, δεν είναι όμως έτσι, αλλά σημαίνει σχεδόν πεντακόσια· γιατί επτά φορές το εβδομήντα είναι τετρακόσια ενενήντα.
Και μη νομίσεις δύσκολον είναι το επίτευγμα, αγαπητέ. Εάν γαρ άπαξ και δεύετρον και τρίτον αμαρτόντι συγχωρήσης της ημέρας, καν σφόδρα ή λίθινος, καν αυτών των δαιμόνων αγριώτερος ο λελυπηκώς, ουκ έσται ούτως αναίσθητος, ως πάλιν τοις αυτοίς περιπεσείν, αλλά τη πυκνότητι της συγχωρήσεως σωφρονισθείς, βελτίων έσται και επιεικέστερος· συ τε αυ εάν ης παρεσκευασμένος τοσαύτάκις καταφρονείν των εις σε γινομένων αμαρτημάτων, από μιας και δευτέρας και τρίτης συγχωρήσεως γυμνασάμενος, ουδέ πόνον έξεις λοιπόν εν τη τοιαύτη φιλοσοφία, μελετήσας καθάπαξ τη πυκνότητι της συγχωρήσεως μηδέ πλήττεσθαι παρά των του πέλας αμαρτημάτων. Ταύτα ακούσας ο Πέτρος, αχανής ειστήκει, ουχ υπέρ εαυτού φροντίζων μόνον, αλλά υπέρ των μελλόντων αυτώ εμπιστεύεσθαι.
Και μη νομίσεις, αγαπητέ, ότι είναι δύσκολη η προσταγή. Γιατί, αν μία και δύο και τρεις φορές την ημέρα συγχωρήσεις αυτόν που αμάρτησε, κι αν ακόμα είναι σκληρός σαν πέτρα, και αν ακόμα αυτός που σε λύπησε είναι πιο άγριος από τους δαίμονες, δε θα είναι τόσο αναίσθητος, ώστε να πέσει πάλι στα ίδια αμαρτήματα, αλλά, αφού σωφρονισθεί από τις συχνές συγχωρήσεις, θα γίνει καλύτερος και πιο μαλακός. Και συ πάλι, αν είσαι προετοιμασμένος να περιφρονείς τόσες φορές τα αμαρτήματα που γίνονται εναντίον σου, αφού εξασκηθείς από την πρώτη και δεύτερη και τρίτη συγχώρηση, δε θα νιώθεις στη συνέχεια κόπο για μια τέτοια φιλοσοφία, επειδή ασκήθηκες μια για πάντα με τις συχνές συγχωρήσεις να μην τραυματίζεσαι καθόλου από τα αμαρτήματα του πλησίον σου.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…
ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ
ΟΜΙΛΙΕΣ ΗΘΙΚΕΣ-ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑ
Από τον ΣΠΥΡΟ ΜΟΥΣΤΑΚΑ Θεολόγο-Φιλόλογο
ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Επόπτης
Παναγιώτης Κ. Χρήστου, Καθηγητής Πανεπιστημίου
Επιμελητής
Ελευθέριος Γ. Μαρετάκης, Θεολόγος
ΕΠΕ
ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ»
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1986
ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ katanixi.gr
Δείτε εδώ το 1ο μέρος, εδώ το 2ο
Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧI