Αρθρογράφοι: Μαρία Κοσμίδου, Σοφία Σ.
αποκλειστικά για την katanixi.gr

Απαντήσεις και λύσεις στα θέματα της εφηβείας, μέσα από τα λόγια του π. Νικολάου Μανώλη…

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Στα προηγούμενα άρθρα μας προσπαθήσαμε να ψηλαφίσουμε τι εστί έφηβος και ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και αναφερθήκαμε μόνο υπαινικτικά στην διδασκαλία του π.Νικολάου. Στα επόμενα άρθρα, ξεκινώντας από το παρόν, θα προσεγγίσουμε διεξοδικά αυτή την διδασκαλία, όπως την έχει παραδώσει ο ίδιος στην ομιλία του “ο Χριστός και η Παναγία στην ζωή των εφήβων, μέρος β’ ” (1). Ο πνευματικός στόχος της διδασκαλίας του μπορεί να συνοψιστεί στην έκφραση “ άγιο άγγιγμα ψυχής” ή αλλιώς πώς μπορούμε να εγκλωβίσουμε τους εφήβους μας στα δίχτυα της χάριτος.

“Οι νέοι μας για να ωριμάσουν έχουν επείγουσα ανάγκη από μία εκκλησιαστική αγωγή, που να περιλαμβάνει τις εξής δύο πτυχές. Χρειάζονται την ευκαιρία να κάνουν τη θρησκεία μέρος της δικής τους εμπειρίας, της δικής τους σκέψης, των δικών τους κινήτρων, μέσα από φιλικές ελεύθερες συζητήσεις, μέσα από τη συμμετοχή στο έργο της Εκκλησίας, μέσα από τη φιλία, μέσα από τη μυστηριακή ζωή.” (2)

Το να καταστεί η θρησκεία, η πίστη, μέρος της προσωπικής βιωματικής εμπειρίας των νέων είναι ο κεντρικός άξονας της διδασκαλίας του π.Νικολάου. Η αποδόμηση της πίστης των γονέων πάει μαζί με την αποδόμηση της αυθεντίας των γονέων, που συντελείται στην εφηβεία. Δεν πρέπει να μας ταράζει. Η ευθύνη του πνευματικού έγκειται στο να αρχίσει να δίνει στους εφήβους, αυτήν ακριβώς τη στιγμή της αποδόμησης της πίστης των γονέων, τους τρόπους, τους αγωγούς, της προσωπικής τους πορείας προς τον Θεό.

Ο πνευματικός καταρχάς πρέπει να είναι απλανής, ορθόδοξος, να μην κατηχεί οικουμενιστικά και αιρετικά τα παιδιά, να μην αποδέχεται την αίρεση, να μην έχει σχέση με τους αιρετικούς. Να είναι ένας καθαρά ορθόδοξος πνευματικός, για να μπορέσει να “εγκλωβίσει” αρχικά την αγάπη του παιδιού στο πρόσωπό του, όπως ο Χριστός σαγήνευσε τους μαθητές Του. Αυτό είναι η απαραίτητη αρχή, να εμπιστευτεί το παιδί έναν άλλο, ένα τρίτο πρόσωπο, πέρα από το μπαμπά και τη μαμά. Για τους χριστιανούς το πρόσωπο αυτό είναι ο πνευματικός, ένας άνθρωπος πίστης και αγάπης, που θα δώσει στο παιδί ενδιαφέρον, χρόνο και αυτιά, την προσοχή που χρειάζεται, για να ακούσει τα προβλήματά του.

Η ευθύνη και ο ρόλος των γονέων είναι να οδηγούν τα παιδιά από μικρά στην Εκκλησία και στον πνευματικό και να έχουν οι ίδιοι σχέση με τον πνευματικό. Σπουδαιότερο πράγμα από αυτό δεν υπάρχει, το να έχουν δηλαδή οι ίδιοι οι γονείς τα βιώματα εκείνα που θα τους βοηθήσουν να αποδεχτούν την άρνηση των παιδιών. Τα πνευματικά βιώματα κοντά στον ορθόδοξο απλανή πνευματικό οδηγό θα δώσουν στους γονείς την ποιότητα που χρειάζεται να τα αντέξουν αυτά τα παιδιά, να τα σηκώσουν, να επιτρέψουν αυτή την αλλαγή πορείας κατά το “ητοιμάσθην και ουκ εταράχθην”. Οι γονείς θα πρέπει να είναι με ανοιχτές τις αγκάλες ακόμη κι όταν τους βρίζουν τα παιδιά, ακόμη κι όταν τους αμφισβητούν. Το αποτέλεσμα αυτού του αγώνα των γονιών θα είναι ότι, όταν οι έφηβοί τους περάσουν στη μεταεφηβική ηλικία και αρχίζουν να αισθάνονται ότι δεν είναι πια υπεράνω κινδύνου, όταν θα αρχίσουν να βλέπουν τους κινδύνους, και θα πάψουν να ζουν σαν αθάνατα και υπερδύναμα παιδιά που έχουν άγνοια κινδύνου (2), τότε θα στρέψουν και πάλι τα μάτια τους στην ανοιχτή αγκαλιά του μπαμπά και της μαμάς, που δεν τους κατακεραύνωσαν, όταν αρνήθηκαν πατριαρχικές παραδόσεις του σπιτιού.

Επεξηγηματικά, οι γονείς πρέπει να είναι άνθρωποι του Χριστού, της αγάπης και της θυσίας. Όταν είναι τέτοιοι οι γονείς, αυτά τα στοιχεία οι έφηβοι θα τα εισπράξουν αθόρυβα και μυστικά κατά την διάρκεια της εφηβικής τους ηλικίας. Όπως τους αντιμετώπισαν οι γονείς σε εκείνη την κρίσιμη ηλικία, έτσι θα αντιμετωπίζουν οι ίδιοι την ζωή τους σαν ενήλικες, τον άντρα τους, την γυναίκα τους, τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Θα πατήσουν πάνω στην άνεση του μπαμπά και της μαμάς!

Η ΑΝΕΣΗ

Είναι σημαντικό να βιώνουν οι έφηβοι άνεση και από τον πνευματικό τους. Ο πνευματικός είναι καλό να αντιμετωπίζει με άνεση τον έφηβο που έχει στο πετραχήλι του. Οι άγιοι και έμπειροι πνευματικοί έτσι κάνουν. Έχουν άνεση πάνω σε ό,τι κάνει ο έφηβος, στις επιλογές του. Ξέρουν να περιμένουν. Προσέχουν τον έφηβο, τον προσεύχονται και περιμένουν να επιστρέψει. Ο άγιος Παΐσιος έλεγε να κάνουμε εμείς ένα βήμα πίσω από την διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας, ώστε να κάνει δύο βήματα μπροστά η Παναγία. Είναι θέμα πίστης. Έτσι θα μπορέσουν τα παιδιά να έχουν βιώματα από την πίστη μας και όχι με το ζόρι!

Τι βιώματα μπορεί να έχει ο έφηβος, θα ρωτήσει κανείς. Ο έφηβος μπορεί να έχει το βίωμα του Ισαάκ. Ο Αβραάμ, ως γνωστόν, πήγε να σφάξει τον Ισαάκ κατ’ εντολή του Θεού και στη θέση του Ισαάκ βρέθηκε ένα κριάρι. Το γεγονός αυτό είναι προτύπωση της σχέσης υιοθεσίας Θεού και ανθρώπου και οι πατέρες το ερμηνεύουν ως εξής: Ο Αβραάμ έδωσε τον Ισαάκ στον Θεό. Αφιέρωσε το παιδί του, την ζωή του παιδιού του, τους προβληματισμούς του παιδιού, την εφηβεία του και τα πάντα του, στον Θεό. Με κλειστά μάτια. Και ο Θεός το έσωσε! Συγκλονιστική εμπειρία! Οι χριστιανοί γονείς, λοιπόν, αν είναι πνευματικοί άνθρωποι και έχουν βιώματα και εμπειρίες, θα πρέπει να αφήσουν τα παιδιά τους στα χέρια του Θεού. Να είναι δίκαιοι με τους εφήβους, υπομονετικοί και να τους εναποθέτουν στον Θεό, για να επιτευχθεί ο στόχος: να κάνουν την θρησκεία, την πίστη, βιωματική, μέρος της δικής τους εμπειρίας.

Οι έφηβοι θα αντλήσουν βιώματα πρώτα απ’ όλα από το παράδειγμα των γονιών τους. Όταν θα δουν ότι οι γονείς είναι ανεκτικοί, υπομονετικοί, γονείς αγάπης, δίκαιοι, που κρατούν την πίστη τους, την νηστεία, την εξομολόγηση, την προσευχή μέσα στο σπίτι, χωρίς, όμως, να ενοχλούν, οικονομώντας το παιδί με την ευλογία του πνευματικού σε κάτι που θέλει. Η πίεση είναι λάθος πολιτική. Είναι λάθος διπλωματικός ελιγμός.

Ο γονιός, σε τέτοιες περιπτώσεις που βλέπει αντιδράσεις από τον έφηβο, δικαιούται και πρέπει να εφαρμόσει την αρετή της “αγίας υποκρισίας”. Η αγία υποκρισία υπάρχει στην Εκκλησίας μας και ίσως δεν θα έπρεπε να λέγεται “αγία υποκρισία”, αλλά “αγία θυσία”, “αγία προσφορά”, “άγιο άγγιγμα ψυχής”. Αυτό ορισμένοι από τους χριστιανούς -γονείς και πνευματικοί- δεν μπορούν να το βιώσουν, δεν έχουν τη διπλωματία και τον ελιγμό που χρειάζεται αυτή η ηλικία, ώστε να “εγκλωβίσουν” συναισθηματικά το παιδί τους.

Περισσότερα για τον ευλογημένο αυτό “εγκλωβισμό” στα δίχτυα της χάριτος θα πούμε στο επόμενο άρθρο μας, μαζί με ένα μοναδικό μήνυμα του π.Νικολάου προς τους εφήβους.

• (1) β’ μέρος της ομιλίας του π. Νικολάου: Ο Χριστός και η Παναγία στη ζωή των εφήβων – ΜΕΡΟΣ Β΄[ΒΙΝΤΕΟ 2020]
• (2) H Σοφία Κουλόμσκιν, παλιά παιδαγωγός, στο βιβλίο της “ Το ορθόδοξο βίωμα και τα παιδιά μας” εκδόσεις Ακρίτα
• (3) “Είμαι άτρωτος και αποκλείεται να μου συμβεί κάτι κακό” https://katanixi.gr

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Γιατί οι έφηβοι αισθάνονται χάλια;
– Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους εφήβους μας;
– Γνωρίζεις τον έφηβο που έχεις δίπλα σου;
– Γιατί δεν πρέπει να θυμώνεις με τους εφήβους, αλλά να τους συμπονάς;
– Οι έφηβοι πρέπει να τα γκρεμίσουν όλα
– Κινητά τηλέφωνα… αυτός ο βραχνάς…