Τοῦ Ἀντίνοου

“Πρέπει νὰ φυλάξετε τὴν πιστή σας καὶ νὰ τὴν στερεώσετε, διότι, ὅταν ἐπιάσαμε τὰ ἅρματα εἴπαμε πρῶτα ὑπὲρ πίστεως καὶ ἔπειτα ὑπὲρ πατρίδος”…

Ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770 -1843) ὑπῆρξε γόνος παλαιᾶς οἰκογένειας Κλεφτῶν ἀπὸ τὸ Λεοντάρι τῆς Ἀρκαδίας. Γεννήθηκε “δευτέραν ἡμέραν τῆς λαμπρῆς” στὸ Ραμαβούνι τῆς Μεσσηνίας. Στὸ μεγάλο διωγμὸ τῶν κλεφτῶν, στὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα, ἀναγκάστηκε νὰ διαφύγει στὴ Ζάκυνθο.

Τὸ 1806 ἔγινε πειρατὴς καὶ τὸ 1810 μπῆκε στὸν ἀγγλικὸ στρατὸ φτάνοντας μέχρι τὸν βαθμὸ τοῦ ταγματάρχη. Μυήθηκε μεταξὺ τῶν πρώτων στὴ Φιλικὴ Ἑταιρεία καὶ στὶς 3 Ἰανουαρίου τοῦ ΄21 ἐπανῆλθε στὴν Πελοπόννησο, γιὰ νὰ γίνει μέσα σὲ λίγο χρόνο ἡ ψυχὴ τοῦ Ἀγώνα. Ὁ Κολοκοτρώνης ἦταν γεννημένος στρατιωτικός. Ἐπιτελικὸς καὶ ἐκτελεστικὸς νοῦς μπόρεσε νὰ συνδυάσει τὴν κλέφτικη πολεμικὴ παράδοση μὲ τὴν Εὐρωπαϊκὴ τακτική. Γενναῖος στὰ ἔργα καὶ συνετὸς στὰ λόγια διακρινόταν γιὰ τὴν ἀκράδαντη πίστη του στὴν ὑπόθεση τῆς ἐλευθερίας. “Ὁ Θεός, συνήθιζε νὰ λέει, ὅταν οἱ Ἕλληνες ἀπελπίζονταν ἀπὸ τὶς δυσκολίες τοῦ Ἀγώνα, ἔβαλε τὴν ὑπογραφή του γιὰ τὴν Ἐλευεθερία τῆς Ἑλλάδος καὶ δὲν τὴν παίρνει πίσω”! Τὴν πίστη τοῦ αὐτὴ μποροῦσε νὰ μεταδίδει στοὺς ἄντρες του. Δὲν εἶδε τὸν ἀγώνα σὲ τοπικὴ ἀλλὰ σὲ πανελλήνια διάσταση. Ἦταν καὶ εἶναι ὁ ἀγαπημένος τῶν Ἑλλήνων, ὁ Γέρος τοῦ Μοριά!

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΥ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ.

Τὸ “φύσημα” τοῦ Θεοῦ

Ὅταν ἕνας φίλος του στρατιωτικός του ἔστειλε μήνυμα μὲ ἀπεσταλμένο καὶ τοῦ ζητοῦσε νὰ σκοτώσει τὸν Ἀναγνώστη Δεληγιάννη καὶ τὸν Ἀνδρέα Ζαΐμη, ὁ Κολοκοτρώνης θύμωσε καὶ εἶπε μὲ βροντερὴ φωνή: “Οὐ νὰ χαθεῖ! Θαρρεῖ πῶς εἶναι μύγες; Ἄνθρωποι εἶναι! Ἔχουν κι αὐτοὶ τὸ “φύσημα” τοῦ Θεοῦ!”

Μεγαλόκαρδος

Κάποτε εἶδε κάτι στρατιῶτες ἀπὸ τὸ ἀντίθετο κόμμα νὰ φορᾶνε τὰ ὄπλα τοῦ γιοῦ τοῦ Πάνου, ποὺ τὸν εἴχανε σκοτώσει στὸν ἐμφύλιο πόλεμο τοῦ 1824, ἔξω ἀπὸ τὴν Τρίπολη. Γύρισε τὸ πρόσωπό του, δάκρυσε καὶ εἶπε:

“Θεέ μου, συχώρα τοὺς φονιάδες τοῦ παιδιοῦ μου!”

Τὸ καλύτερο μνημόσυνο

Κάποια ἄλλη φορὰ παρουσιάστηκε σ΄αὐτὸν κάποιος ποὺ εἶχε τὴν ἀνάγκη του. Φοροῦσε τὸν ὁλόχρυσο ντουλαμὰ τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ Κολοκοτρώνη, τὸν ὁποῖο εἶχε σκοτώσει πρὶν ἀπὸ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 καθ΄ ὑπόδειξη τῶν Τούρκων. Ντουλαμὰς ἦταν τὸ πανωφόρι τῆς ἐποχῆς. Ὁ Γέρος ἀναγνώρισε ἀμέσως τὸ φόρεμα καὶ ἀναστέναξε ἥσυχα, ἐνῶ τὴν ἴδια στιγμὴ ἔδινε τὸν λόγο του στὸ φονιὰ πὼς θὰ ἔκανε πράξη τὴν χάρη ποὺ τοῦ ζητοῦσε. Ἐπειδὴ ἔτυχε νὰ εἶναι καὶ μεσημέρι τὸν κράτησε καὶ γιὰ φαγητό. Καὶ κάθε φορὰ ποὺ ἐρχόταν στὸ σπίτι του τὸν καλοδεχόταν καὶ τὸν φίλευε!

Ἡ μητέρα ὅμως τοῦ Κολοκοτρώνη δὲν ἄντεχε βλέποντας τὸ ἔνδυμα τὸ γιοῦ της καὶ τὸν φονιά του καὶ εἶπε κάποια στιγμὴ στὸν Στρατηγὸ μὲ πόνο βαθὺ καὶ παράπονο:

– Παιδί μου, καὶ στὸ τραπέζι θὰ βάζεις τὸν φονιὰ τοῦ παιδιοῦ μου;

– Σώπα, μάνα! εἶπε ὁ Στρατηγός. Αὐτὸ εἶναι τὸ καλύτερο μνημόσυνο ποὺ κάνουμε τοῦ σκοτωμένου!

Γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν πίστη

Ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στὶς 7 Ὀκτωβρίου τοῦ 1838 ἐπισκέφθηκε τὸ Βασιλικὸ Γυμνάσιο Ἀθηνῶν (νῦν 1ο Πρότυπο Πειραματικὸ Γυμνάσιο Ἀθήνας) γιὰ νὰ παρακολουθήσει τὴ διδασκαλία τοῦ γυμνασιάρχη Γεωργίου Γενναδίου (1784-1854) γιὰ τὸν Θουκυδίδη.

Τόσο ἐντυπωσιάστηκε ἀπὸ τὴν «παράδοσιν τοῦ γυμνασιάρχου καὶ ἀπὸ τὴν θέαν τοσούτων μαθητῶν», ὥστε ἐξέφρασε τὴν ἐπιθυμία νὰ μιλήσει καὶ ὁ ἴδιος πρὸς τοὺς μαθητές.

Ὁ λόγος τοῦ Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ἀποτελεῖ τὴν πνευματικὴ παρακαταθήκη τοῦ Γέρου τοῦ Μοριὰ πρὸς τὴ νέα γενιά.

Ἡ ὁμιλία πραγματοποιήθηκε τὴν ἑπόμενη ἡμέρα, στὶς 8 Ὀκτωβρίου 1838, στὴν Πνύκα.

Σὲ μία ἀποστροφὴ τοῦ λόγου τοῦ ὁ θρυλικὸς Γέρος τοῦ Μοριὰ εἶπε στοὺς μαθητές:
“Πρέπει νὰ φυλάξετε τὴν πιστή σας καὶ νὰ τὴν στερεώσετε, διότι, ὅταν ἐπιάσαμε τὰ ἅρματα εἴπαμε πρῶτα ὑπὲρ πίστεως καὶ ἔπειτα ὑπὲρ πατρίδος”.

Πηγές: Σαράντος Καργάκος, Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Κόσμου και τοῦ Μείζονος Χώρου.
Θ. Κολοκοτρώνη Ἅπαντα, Ἐκδ. Μέρμηγκας

Ἐπιμέλεια κειμένων
Ἀντίνοος

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧI