Ελένη Παπασταματάκη
Το Συναξάρι του Οσίου Μελετίου του Γαλησιώτου του Ομολογητή
19 Ιαν 2023
Άρθρο της Ελένης Παπασταματάκη
αρθρογραφεί για katanixi.gr
«Κάλλιον προτιμώμεν να απολέσωμεν την ζωή μας παρά να απολέσωμεν την Ορθοδοξία μας!»…
Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του Οσίου και οι θείες εμφανίσεις
Έναν μεγάλο Άγιο εορτάζει η Εκκλησία μας στις 19 του μηνός Ιανουαρίου, του οποίου τον βίο μετέφρασε ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και καταχώρησε στο Νέο Εκλόγιο. Πρόκειται για έναν μεγάλο ασκητή και αγωνιστή της Πίστης μας, τον Όσιο Μελέτιο τον Γαλησιώτη, τον Ομολογητή!
Ο Όσιος πατήρ ημών καταγόταν από τα μέρη της Μαύρης Θάλασσας, και γονείς του ήταν οι ευλαβείς Γεώργιος και Μαρία.
Όλη του η ζωή ήταν γεμάτη θείες επισκέψεις, καθώς ο ίδιος αποτελούσε σκεύος εκλογής του Αγίου Πνεύματος. Ήδη από τη βάπτισή του, ο πιστός πατέρας του, είδε καθ’ ύπνον έναν ιεροπρεπή άντρα που του ζητούσε «χρυσό εγκόλπιο». Κατάλαβε τότε ο συνετός ότι αναφερόταν στον υιό του, ο οποίος έμελλε να γίνει χρυσό εγκόλπιο, δηλαδή σκεύος εκλογής του Ουράνιου Βασιλέως. Γι’ αυτό φρόντισε να τον προετοιμάσει οδηγώντας τον σε ευλαβή διδάσκαλο για να του μάθει τα ιερά γράμματα, αλλά και να τον παιδαγωγεί κατά Θεόν και ο ίδιος.
Πολύ σύντομα ο Κύριος τον κάλεσε να Τον ακολουθήσει καθώς του εμφανίστηκε σε όραμα και του ζήτησε, όπως άλλοτε στον Αβραάμ, να τα εγκαταλείψει όλα και να πάει όπου τον οδηγήσει Εκείνος! Χωρίς να χάσει καιρό τα άφησε όλα πίσω του και ακολούθησε με προθυμία τον Θεό, σηκώνοντας στους ώμους του τον Σταυρό του Χριστού και τον θάνατο.
Οι θεάρεστοι ασκητικοί αγώνες του
Έφτασε έτσι στους Αγίους Τόπους ο καρτερόψυχος, αφού υπέμεινε τη δριμύτητα του ψύχους και των βροχών, περπατώντας μόνος μέσα στις καταιγίδες και με ελάχιστα ενδύματα. Ένα όμως τον ένοιαζε, να φτάσει να προσκυνήσει με λαχτάρα ψυχής εκεί όπου ο Υιός και Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος, Σταυρώθηκε, Ετάφη και Ανέστη!
Ακολούθως, πήγε στο όρος Σινά και ζήτησε από τους εκεί οσίους Πατέρες να τον συναριθμήσουν στη Συνοδεία τους. Έτσι και έγινε και την μεν ημέρα υπηρετούσε τις ανάγκες της Μονής, τη δε νύχτα την περνούσε με προσευχές και δοξολογίες με ελάχιστο ύπνο. Γι’ αυτό σύντομα ασκούμενος στις πρακτικές αρετές αναβιβάστηκε σε μεγάλα μέτρα αρετής για τα οποία όλοι τον επαινούσαν. Αυτός ήταν και ο λόγος που απομακρύνθηκε από τον τόπο αυτό και μετά από περιοδεία κατέληξε στο Γαλήσιο όρος όπου εκεί υποτάχθηκε σε γέροντα. Αυτόν τον γέροντα ανέπαυσε κατά πάντα, πρόθυμος καθώς ήταν στην υπακοή και γλυκύς στους τρόπους. Τις νύχτες αγρυπνούσε προσευχόμενος και τις ημέρες στο διακόνημα δεν έλειπε στιγμή που να μην μελετά στην καρδιά και στο στόμα του την ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».
Αυτόν τον θείο Μελέτιο έδειχνε ως πρότυπο ο γέροντάς του και όλο το Γαλήσιο όρος τον θαύμαζε για τις αρετές του. Πλήθος κόσμου επιθυμούσε να τον πλησιάσει για να ευλογηθεί από εκείνον. Ο όσιος Μελέτιος μη αντέχοντας τη φήμη που είχε, παρακαλούσε τον Χριστό να τον οδηγήσει σε ξένο τόπο.
Η θαυμαστή επίσκεψη του Κυρίου στο κελί του
Τα μεσάνυχτα καθώς προσευχόταν, γέμισε το κελί του θείο και ουράνιο φως και είδε τον Κύριο ενδεδυμένο με υπέρλαμπρο ένδυμα ανάμεσα σε ωραιότατους νέους που βάσταζαν σκήπτρα. Τότε ο Χριστός μας του είπε «Ύπαγε εις Κωνσταντινούπολη να κηρύξεις την αλήθεια διότι πολεμείται» και ευθύς ανήλθε στον ουρανό, ενώ ο ίδιος ο Μελέτιος παρέμενε στο κελί του γεμάτος ανεκδιήγητη χαρά, γευόμενος τη γλύκα του Παραδείσου που μόλις τον είχε επισκεφθεί!
Μόλις ξημέρωσε ζήτησε ευλογία από τον γέροντά του να υπάγει στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς όμως να του φανερώσει την οπτασία. Ο γέροντάς του δεν ήθελε να φύγει από κοντά του ένας τόσο άξιος μοναχός και γι’ αυτό δεν συγκατατέθηκε. Άκουσε τότε φωνή «Μην εμποδίζεις αλλά άφησε τον δούλο μου να υπάγει εις Κωνσταντινούπολη, διότι έχει να ωφελήσει πολλές ψυχές».
Ο Όσιος στη Βασιλεύουσα- οι μεγάλοι αγώνες της Ομολογίας
Στην Κωνσταντινούπολη αν και επιδίωξε να μη φανερωθεί, πολύς κόσμος συνέρρεε κοντά του για να πάρει την ευλογία του. Ο Μελέτιος όμως που αγαπούσε την ησυχία και απέφευγε την δόξα των ανθρώπων, αναχώρησε για το βουνό του Μεγάλου Αυξεντίου. Γνώριζε ο αοίδιμος ότι ο νους του ανθρώπου καθαριζόμενος δια μέσου της ησυχίας απολαμβάνει τον Θεό διότι κατά άλλο τρόπο είναι αδύνατο να επιτύχεις αυτής της θείας Χάριτος.
Η αρετή και η αγιασμένη του κατάσταση δεν άργησε και πάλι να φανερωθεί, και πλήθος κόσμου τον πλησίασε για άλλη μία φορά. Προσευχήθηκε τότε μετά δακρύων επιζητώντας το ποθούμενο, για να λάβει την απάντηση από τον Θεό και να εννοήσει ότι έπρεπε να παραμείνει εκεί, να αναπαύει τις ψυχές όσων τον πλησίαζαν και να γιατρεύει τις ασθένειές τους.
Ήρθε όμως ο φοβερός πόλεμος και αυτός δεν ήταν άλλος από τον εκλατινισμό εναντίον της Εκκλησίας του Χριστού. Ο αρχηγός της κακίας διάβολος, ύστερα από πολλούς πολέμους που σήκωσε εναντίον της ποίμνης του Κυρίου, κίνησε άλλον έναν με τη μεταβολή του Συμβόλου της Πίστεως. Το δόγμα των Λατίνων δίδασκε πολλά κακόδοξα φρονήματα με χειρότερο όλων ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται εκ του Πατρός και εκ του Υιού, το λεγόμενο Φιλιόκβε. Ως εκ τούτου, οι Λατίνοι αλλοίωσαν την παραδεδομένη Αλήθεια, το Σύμβολο της Πίστεως και τις αιτήσεις της Θείας Λειτουργίας, «Δόξαν αναπέμψωμεν τω Πατρί και τω Υιώ και το εξ αμφοίν εκπορευόμενω Αγίω Πνεύματι».
Αυτό το δόγμα που κυρίευσε τη Ρώμη και γενικότερα τη Δύση, ήρθε και στην Ανατολική Εκκλησία στα χρόνια του βασιλιά Μιχαήλ Παλαιολόγου του Η΄του λεγόμενου αζυμίτου.
Δεν έλειψαν όμως και οι στρατιώτες του Χριστού που αγωνίστηκαν σθεναρά υπέρ της Αληθείας, Πατέρες, ποιμένες και διδάσκαλοι που πολέμησαν την κακοδοξία. Μία τέτοια μεγάλη μορφή εκείνα τα χρόνια ήταν και ο Πατριάρχης Ιωσήφ, αλλά και ο Μέγας Μελέτιος που φανερώθηκε φύλακας των δογμάτων. Περιερχόταν σε όλη τη Βιθυνία και στερέωνε τους χριστιανούς στην Ορθοδοξία. Τους ζητούσε ακόμα να φυλάττουν την ευσέβεια και να απέχουν επιμελώς από το στρεβλό δόγμα του Λατινισμού.
Η θαυμαστή εμφάνιση του Αγίου Αυξεντίου και η πρόρρησή του
Τον καιρό εκείνο ο Όσιος Μελέτιος έκτισε ασκητήρια σε ένα μικρό νησίδιο που υπήρχε, κάτω από το βουνό του μεγάλου Αυξεντίου. Εκεί επιδίδονταν σε μεγάλους ασκητικούς αγώνες, ώσπου άρχισε και πάλι να συρρέει πλήθος ανθρώπων και να απολαμβάνει την των θαυμάτων ενέργεια. Επιθυμώντας και πάλι να ανέβει στην ησυχία του όρους του Αυξεντίου, είδε μπροστά του τον ίδιο τον Άγιο Αυξέντιο, ο οποίος τον ευχαρίστησε για το Ναό που του έκτισε και τον πληροφόρησε πως θα του το ανταπέδιδε με μεγάλη ανταμοιβή όμοια με αυτήν του Οσιομάρτυρα Στεφάνου του Νέου!
Ο αζυμίτης βασιλιάς Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος – οι προσπάθειες για εξάπλωση της αίρεσης του Παπισμού στην Βασιλεύουσα- η Ομολογία των Αγίων
Στην Κωνσταντινούπολη ο θλιβερός βασιλιάς Μιχαήλ ο αζυμίτης ζητώντας δαιμονιωδώς να ενώσει την Ανατολική με την Δυτική Εκκλησία, εκδίωξε από τον Πατριαρχικό θρόνο τον Ορθόδοξο Πατριάρχη για να βάλει το όνειδος των Πατριαρχών, τον Ιωάννη Βέκκο. Φυλάκισε ακόμη και βασάνισε όσους Ορθοδόξους δεν δέχονταν τη μιαρή τούτη ένωση. Τότε ο Όσιος Μελέτιος μαζί με τον συνασκητή του Γαλακτίωνα κατέβηκαν στην Κωνσταντινούπολη για να παρουσιαστούν μπροστά στον βασιλιά και να ομολογήσουν την Αλήθεια. Εκεί τα παλικάρια του Χριστού με παρρησία ομολόγησαν ότι είναι υπερασπιστές της Ορθοδοξίας και δεν συγκοινωνούν με την αίρεση του Λατινισμού που αλλοιώνει το Σύμβολο της Πίστεως περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος.
Μάλιστα, έλεγξαν τον βασιλιά που περιφρόνησε τα ίδια τα λόγια του Χριστού μας, όσα λέει το Ιερό Ευαγγέλιο, οι άγιοι Απόστολοι, οι Ιεροί Κανόνες και έπεσε στην πλάνη και αίρεση των Λατίνων. Τότε ο Μιχαήλ Η΄ τους φυλάκισε για να έρθουν σε μεταμέλεια, αλλά εξερχόμενοι της φυλακής οι Άγιοι με περισσότερη παρρησία τον ήλεγξαν. Ακολούθησε η εξορία τους στη νήσο Σκύρο και από εκεί ο θείος Μελέτιος στέλνεται για να διαλεχθεί με τους “σοφούς” του Πάπα στη Ρώμη. Την παπική διαλεκτική τη γνωρίζουμε και είναι αυτή του αλαζονικού υπερφίαλου δαιμονικού πνεύματος που τιμωρεί και ποιεί βασάνους σε όσους δεν προσκυνούν την παντόφλα του Πάπα. Έτσι, και τον Όσιο Μελέτιο τον φυλάκισε ο Πάπας για επτά χρόνια και έπειτα τον αποστέλλει και πάλι στην Σκύρο μαζί με τον άγιο Γαλακτίωνα.
Στο σκοτεινό δεσμωτήριο, τους δοκίμασαν με την πείνα και τότε ο θεοειδής Μελέτιος ενθυμήθηκε την πολυήμερη νηστεία του και έκανε τη βάσανο θεληματικό έργο προς τον Θεό, μένοντας σαράντα μέρες εντελώς νηστικός! Βλέποντας αυτά ο δεσμοφύλακας, τους αναγνώρισε ως Αγίους και είπε στη γυναίκα του συντετριμμένος «Θα χαθούμε γυναίκα γιατί πολεμούμε το Θεό, γιατί αυτοί οι φυλακισμένοι δεν είναι άνθρωποι αλλά άγγελοι!» .
Ενώ οι Άγιοι βρίσκονταν σε τέτοιες κακουχίες, ο βασιλιάς έναν σκοπό είχε, πώς θα εξαπλώσει τη μιαρή αίρεση των Λατίνων μέσα στην αυτοκρατορία. Άλλους, τους έπειθε με απειλές, άλλους με ταξίματα και όσους αρνούνταν έως τέλους να προδώσουν την Ορθοδοξία, τους προξενούσε μύρια κακά. Καυχήθηκε ο δυσσεβής, επειδή επικράτησε προς καιρόν μια φαινομενική ειρήνη. Μέχρι που του θύμισαν τους φυλακισμένους Αγίους Γαλησιώτες…
Ας προσέξουμε αυτό το σημείο που έχει να μας πει πολλά και για τη σημερινή κατάσταση που ζούμε.
Ο βασιλιάς αναγνωρίζοντας την αρετή των Αγίων ανέβαλλε συνεχώς την τελειωτική τιμωρία τους. Όμως, ω της δυσσεβείας και δαιμονικής κατάστασης στην οποία εκπίπτουν οι Ιεράρχες όταν προδώσουν την Αγία Ορθοδοξία! Ακριβώς επειδή θα έπρεπε αυτοί να αναγνωρίσουν την αίρεση και να μην γίνουν προδότες ένεκα και της θέσης τους στην Εκκλησία του Χριστού, αφού αποδεκτούν την αίρεση, τα δαιμόνια της πλάνης και της βλασφημίας τους καταλαμβάνουν εντελώς. Και γίνονται αυτοί χειρότεροι και δυσσεβέστεροι όλων. Έτσι εκείνοι οι αρχιερείς και ο Πατριάρχης Βέκκος διέβαλλαν επιμόνως στον βασιλιά τους δύο Αγίους ζητώντας να τους καταπείσουν στον Παπισμό.
Το οσιακό τέλος του Αγίου Μελετίου
Τους υπέβαλαν σε πολλά βασανιστήρια στα οποία οι Άγιοι καρτερικώς τα υπέμειναν, ώσπου τα σώματά τους έμειναν καταγής και ίσα που ανέπνεαν. Ακολούθησε η τύφλωση του Γαλακτίωνα ώστε να μην μπορεί να ιερουργεί, αλλά και το κόψιμο της γλώσσας του Οσίου Μελετίου για να μην μπορεί να θεολογεί. Όμως ο Δεσπότης Χριστός, τους θεράπευσε αμφότερους θαυμαστώ τω τρόπω και όταν ο ασεβής Μιχαήλ πέθανε και ανέλαβε ο ευσεβής Ανδρόνικος, αποκατέστησε στον Πατριαρχικό θρόνο τον Πατριάρχη Ιωσήφ, διώχνοντας τον παράνομο επιβάτη Βέκκο. Ανακάλεσε με τιμές όσους η παράνομη και αιρετική ομήγυρη είχε αφορίσει και φυλακίσει. Όμως ο ταπεινός δούλος του Θεού Μελέτιος δεν ήθελε να λάβει την Ιερωσύνη. Σε βαθύ γήρας αποδήμησε εις Κύριον και υψώνοντας τα χέρια στους Ουρανούς, παρέδωσε το πνεύμα του.
Ένας Ιερομόναχος Θεόκλητος στο όνομα που πολύ τον αγαπούσε, του έκανε σαρανταλείτουργο και παρακάλεσε το Θεό να του αποκαλύψει πού είναι ο Μελέτιος. Τότε βρέθηκε σε ένα μεγάλο Ναό και είδε Αγίους να ψέλνουν αγγελικούς ύμνους και ένας ιεροκήρυκας κήρυττε ότι αυτόν τον Ναό τον αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα, τον έκτισε ο Μελέτιος! Έπειτα βρέθηκε στον τάφο του Οσίου και τον βρήκε ανοιχτό και δύο άγγελοι θύμιαζαν. Ο δε Όσιος Μελέτιος χαριέντως είπε στον Θεόκλητο. «Συ μεν φίλε άφησες τον τάφο μου ανεπιμέλητο, ενώ ο Θεός απέστειλε αυτούς που βλέπεις για να με επισκεφτούν. Και ενώ συλλογιζόταν αυτά ότι του ομιλεί ο Άγιος ενώ είναι νεκρός, άκουσε φωνή από τον ουρανό να του λέει «ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη ζήσεται!»
Τις πρεσβείες των δικαίων των Οσίων Ομολογητών να έχουμε στη ζωή μας! Αμήν!
Πηγή
Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Μήνας Ιανουάριος
Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra