Της Ολυμπίας
αποκλειστικά για την katanixi.gr

«Οἱ Χριστιανοί ὀφείλουν ν᾽ ἀντιμετωπίζουν μέ ὑπομονή ὅλες τίς θλίψεις πού τούς βρίσκουν» (Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

ΙΔ΄ Μέρος

Ὁ πατήρ Θεόκλητος μοναχός Διονυσιάτης, ὡς βιογράφος καί μελετητής τοῦ ἔργου τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, ἀναφέρει γιά τόν Ἅγιο Πατέρα καί τό σοφό διδάσκαλο τά ἑξῆς:

«Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ἦτο ὁ θεόπνους διδάσκαλος τῆς εὐσεβείας, καί ὁ ἔνθεος ὑφηγητής τῶν ἀρετῶν.

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, δέν ἔγραφεν ἁπλῶς.

Οὔτε τοῦ ἔφθανεν ἡ ἱκανοποίησις ἐκ τῆς πίστεως τῶν ἀληθειῶν, πού ἔγραφε.

Τό κ ί ν η τ ρ ο ν ὅλου τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου, ὑπῆρξεν ὁ ὑπέρτατος νόμος τῆς ζωῆς τῆς ψυχῆς:

– Ἡ Ἀγάπη.

Ὁ θεῖος Νικόδημος ἠγάπα περιπαθῶς, διό καί ἔγραφε γλαφυρῶς.

Δέν ἔδιδε ξηράς συνταγάς· αἱ τρέμουσαι ὀστεώδεις χεῖρες του, παρεσκεύαζον τά φάρμακα διά τήν σωτηρίαν τῶν συνανθρώπων του.

Καί ἡ μεγάλη καί καθαρά καρδία του ἐφλέγετο εἰς τήν κάμινον τῆς προσευχῆς, διά νά γίνουν λυσιτελῆ.

Ὁ ἱερός πατήρ ἔζησεν, ἤθλησε νομίμως, ἐφωτίσθη, ἠγάπησε καί ἔγραψεν.

Ὡς κοπιῶν γεωργός, εἰς τό νοητόν τοῦ Κυρίου γεώργιον, ἐγεύετο αὐτός πρῶτος τόν καλλίκαρπον τῆς χάριτος.

Καί, ἠλλοιωμένος ἀπό τήν Θείαν ἐνέργειαν, τόν μετέδιδεν ἱεροπρεπῶς καί εἰς τούς ἀδελφούς του.

– Διότι ὁ Ἅγιος Νικόδημος πρό παντός ἠγάπα, ἠγάπα τόν Χριστόν καί τόν πλησίον».

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, πράγματι ἀγάπησε τό Χριστό καί κάθε ἕνα πονεμένο ἄνθρωπο ξεχωριστά ὡς πλησίον του, ὅπως καί ἀληθινά, τό ὁποῖο καί μαρτυροῦν ὅλοι οἱ βιογράφοι του:

“Ἄν ἡ ὀρθόδοξος πνευματικότητα δέν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπ᾿ τόν ἐξαγιασμό τῶν αἰσθήσεων καί τῆς καρδίας μας, διά μέσου τῆς λειτουργικῆς, δηλαδή τῆς μυστηριακῆς, ζωῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας –ὅπως μᾶς τή διαφύλαξε ἁπλή καί ἁγνή ἡ πάντιμη Παράδοση–ἡ Ἐκκλησία μας δέν θά μποροῦσε νά βρεῖ μεγαλύτερο διδάσκαλο αὐτῆς τῆς ὀρθοδόξου πνευματικότητας, στή δύσκολη ἐποχή τῶν μεταβυζαντινῶν χρόνων, ἀπό τό νέο Ἅγιο τῆς κατ᾿ Ἀνατολάς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τόν Ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη. (51)

Καί ἀπ᾿ αὐτόν τόν Ἅγιο πρέπει ν᾿ ἀρχίζει κάθε προσπάθεια γιά μία, ὀρθοδόξως ἐννοούμενη καί βιούμενη, ἀνανέωση καί ἀναζωπύρωση τῆς ὀρθοδόξου πνευματικότητας.

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος, εἶναι ἡ χρυσή πύλη ἀπό τήν ὁποία μπαίνει ὁ ὀρθόδοξος στή θεολογία τῶν Ἁγίων Πατέρων, γιά νά φτάσει μέχρι τῆς πρῶτες ρίζες της, στούς χρόνους τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.

Γιατί ὁ δρόμος πού πρέπει νά πάρουμε γιά νά γνωρίσουμε τή θεία γνησιότητα τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ἀρχίζει ἀπ᾿ τόν πλησιέστερο σέ μᾶς Ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν Ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη.

Καί ὁ ὁποῖος περνᾶ ἀπό τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, τόν Ἅγιο Συμεών τό Νέο Θεολόγο, τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό, τόν Ἅγιο Μάξιμο τόν Ὁμολογητή, τούς τρεῖς Μεγάλους Ἱεράρχες, τόν Ἅγιο Διονύσιο τόν Ἀρεοπαγίτη καί φτάνει μέχρι τόν Ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο, τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Θεολόγο καί τόν Ἅγιο Ἀπόστολο Παῦλο.

Αὐτός εἶναι ὁ δρόμος πού ἐγγυᾶται καλύτερα τήν Ὀρθοδοξία τῆς θεολογίας μας.

Κι’ ἀπ᾿ αὐτήν τήν ἄποψη, εἶναι σημαντική ἡ προσπάθεια τοῦ πατρός Θεόκλητου Μοναχοῦ Διονυσιάτη, τοῦ πατρός Ἰακώβου Μαλλιαροῦ καί τῶν ἄλλων ὀρθοδόξων Πατέρων, πού ἔγραψαν μικρότερα ἔργα γιά τόν Ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη.

Καί τά ὁποῖα εἶναι ὅλα ἄξια πολλῆς προσοχῆς καί τιμῆς, γιατί φέρνουν κοντά μας τόν ἅγιο βίο καί τό ὀρθόδοξο ἔργο τοῦ μεγαλύτερου Ἁγίου καί συγγραφέως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀπό τούς χρόνους τῆς μεταβυζαντινῆς ἐποχῆς ὡς σήμερα.

– Ἄς κάνουμε καί ἐμεῖς μία προσπάθεια προσεγγίσεως καί γνωριμίας μέ τό πρόσωπο καί μέ τό ἔργο τοῦ θείου Νικοδήμου.

Στίς 14 Ἰουλίου, τό σωτήριο ἔτος 1955, ἀναγνωρίστηκε ἡ ἁγιότητα τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου καί ἀποφασίστηκε, «ὅπως ἀπό τοῦ νῦν καί εἰς τό ἑξῆς εἰς τόν αἰώνα τόν ἅπαντα Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης συναριθμῆται τοῖς ὁσίοις καί ἁγίοις τῆς Ἐκκλησίας ἀνδράσιν, ἐτησίοις ἱεροτελεστίαις καί ἁγιαστείαις τιμώμενος καί ὕμνοις ἐγκωμίων γεραιρόμενος».

Ὁπότε καί κάθε χρόνο ἀπό τότε καί εἰς τό ἑξῆς, ἀκούγεται μαζί μέ τό παλιό Συναξάρι, σέ ὅλες τίς ὀρθόδοξες ἐκκλησίες «τῇ ΙΔ´ τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τοῦ Ὁσίου καί θεοφόρου Πατρός ἡμῶν Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, τοῦ σοφωτάτου τῆς Ἐκκλησίας διδασκάλου».

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος, ὁ ὁποῖος, δυστυχῶς ἀγνοεῖται σήμερα κατά μέγα μέρος, ἀπ᾿ τήν «ἐπίσημη» θεολογία καί τόν λαό τῆς Ἐκκλησίας μας, μαζί καί τά συγγράμματά του σέ πολλά, καί πολλούς κλάδους θεολογικούς διακονοῦντα, ὑπῆρξε:

– «Κανονολόγος, λειτουργιολόγος, ἁγιογράφος, ἀσκητικός συγγραφεύς, ἐκδότης βιβλίων, εἷς ἐκ τῶν πλέον γονίμων συγγραφέων καί ἀναμφιβόλως, ὁ πλέον φιλόπονος Μοναχός, διά τοῦ ὁποίου ὕστερα ἀπό πολλούς αἰώνας, δοξάζεται πάλιν ἡ Ἑλληνική Ἐκκλησία».

Ἀλλά πάνω ἀπ᾿ ὅλ᾿ αὐτά, πρέπει νά τονισθεῖ ὅτι ὑπῆρξε ὁ μεγαλύτερος ὀρθόδοξος μυστικός θεολόγος τῶν τελευταίων ἑκατονταετηρίδων τῆς Ἐκκλησίας μας.

Καί ὅτι εἶναι ὁ πλησιέστερος μυσταγωγός πού μπορεῖ νά μᾶς ὁδηγήσει, ὡς ποιήσας καί διδάξας, μέ τά μυστικά καί πρακτικά του συγγράμματα, στόν ὡραῖο καί π ά ν τ ε ρ π ν ο Παράδεισο, στούς κόλπους τοῦ ἀγαπημένου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπου ἐκεῖνος ἀναπαύεται ἀπό τῶν κόπων του, καί πρεσβεύει ἀπαύστως ὑπέρ πάντων ἡμῶν”. Ἀμήν.

Οἱ κ υ ρ ι ώ τ ε ρ ε ς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου, ὑπό τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου:

14. Οἱ Χριστιανοί ὀφείλουν ν᾽ ἀντιμετωπίζουν μέ ὑπομονή ὅλες τίς θλίψεις πού τούς βρίσκουν.

Ἐκεῖνος πού θά ὑπομείνει ὥς τό τέλος τίς δοκιμασίες, αὐτός μόνο θά σωθεῖ (Ματθ. 24, 13). (52)

Μέ τήν ὑπομονή σας θά σώσετε τίς ψυχές σας (Λουκ. 21, 19).

Ἡ θλίψη φέρνει σιγά–σιγά τήν ὑπομονή, ἡ ὑπομονή τή σταθερότητα στήν ἀρετή, καί ἡ σταθερότητα στήν ἀρετή τήν ἐλπίδα στό Θεό (Ρωμ. 5, 3-4).

Νά ἔχετε ὑπομονή στίς δοκιμασίες (Ρωμ. 12, 11).

Ἄν δείχνουμε ὑπομονή στίς θλίψεις, θά βασιλεύσουμε μαζί μέ τό Χριστό στή μέλλουσα ζωή (Β´ Τιμ. 2, 12).

Νά ἐπιδιώκεις τήν ὑπομονή (Α´ Τιμ. 6, 11).

Ἀδελφοί, νά ὑπομένετε μέ καρτερία κάθε παιδαγωγία τοῦ Θεοῦ, γνωρίζοντας πώς ὁ Θεός σᾶς μεταχειρίζεται σάν παιδιά Του (Ἑβρ. 12, 7).

Σᾶς χρειάζεται ὑπομονή, γιά νά κάνετε σταθερά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί νά πάρετε τήν ἀμοιβή πού σᾶς ὑποσχέθηκε (Ἑβρ. 10, 36).

Μέ ὑπομονή ἄς τρέχουμε τόν ἀγώνα πού ἔχουμε μπροστά μας (Ἑβρ. 12, 1).

Καλότυχος εἶναι ὁ Χριστιανός πού σηκώνει μέ ὑπομονή τίς δοκιμασίες, γιατί, ἀφοῦ ὑποστεῖ μέ ἐπιτυχία τίς δοκιμασίες, θά κερδίσει τό βραβεῖο τῆς αἰώνιας ζωῆς, πού ὑποσχέθηκε ὁ Θεός σ᾽ ὅσους Τόν ἀγαποῦν (Ἰακ. 1, 12).

Ἡ ὑπομονή σας ἄς εἶναι ἀκλόνητη καί διαρκής, γιά νά γίνετε τέλειοι καί ὁλοκληρωμένοι καί νά μήν ὑστερεῖτε σέ τίποτα (Ἰακ. 1, 4).

Κάνετε ὅ,τι μπορεῖτε, ἀδελφοί, γιά νά προσθέσετε πάνω στήν αὐτοκυριαρχία τήν ὑπομονή, καί πάνω στήν ὑπομονή τήν εὐσέβεια (Β´ Πέτρ. 1, 6).

Ἐδῶ θά φανεῖ ἡ ὑπομονή ὅσων ἀνήκουν στό λαό τοῦ Θεοῦ (Ἀποκ. 14, 12).

Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, στό ἔργο του ὁ «Ἀόρατος Πόλεμος», γράφει τά ἑξῆς:

– Νά θυμᾶστε ὅτι ὑποχεσθήκατε στό ἅγιο Βάπτισμα ὅτι ἀπαρνῆσθε καί πολεμᾶτε τόν σατανᾶ καί ὅλα τά ἔργα του καί κάθε λατρεία του καί κάθε ἁμαρτία του, τά ὁποῖα ἔργα του εἶναι αὐτά τῆς φιληδονίας, τῆς φιλοδοξίας καί τῆς φιλαργυρίας καί τά ὑπόλοιπα πάθη. (53)

Ὁπότε καί νά ἀγωνίζεστε, ὅσο μπορεῖτε, γιά νά κατατροπώσετε, γιά νά τόν ντροπιάσετε καί γιά νά τόν νικήσητε μέ ὅλη σας τήν τελειότητα.

– Ποιά δέ εἶναι ἡ πληρωμή καί ὁ μισθός, πού ἔχετε νά πάρετε γιά αὐτή τή νίκη σας;

– Πολύς καί μεγάλος.

Καί ἀκοῦστε ἀδελφοί μου,αὐτό αὐτολεξεί ἀπό τό ἴδιο τό στόμα τοῦ Κυρίου, ὁπού μᾶς τό ὑπόσχεται στήν Ἱερή Ἀποκάλυψι.

1. «Σέ ὅποιον νικήσει θά τοῦ δώσω νά φάῃ τόν καρπό ἀπό τό δένδρο τῆς ζωῆς, πού βρίσκεται στόν Παράδεισο τοῦ Θεοῦ μου» (Ἀποκ. 2, 7).

2. «Τόν νικητή δέν θά τόν πειράξη ὁ δεύτερος θάνατος» (Ἀποκ. 2, 11).

3. «Σέ ὅποιον νικήσῃ θά τοῦ δώσω ἀπό τό κρυμμένο μάννα» (Ἀποκ. 2, 17).

4. «Στό νικητή θά τοῦ δώσω τήν ἐξουσία πού κι’ ἐγώ πῆρα ἀπό τόν Πατέρα μου κι’ ἀκόμη θά τοῦ δώσω τό ἄστρο τό πρωινό» (Ἀποκ. 2, 28).

5. «Τόν νικητή θά τόν ντύσῃ ὁ Θεός μέ τά λευκά ροῦχα τῆς νίκης· δέν θά διαγράψω τό ὄνομά του ἀπό τό βιβλίο τῆς ζωῆς καί θά τόν ἀναγνωρίζω ὡς δικό μου μπροστά στόν Θεό καί τούς ἀγγέλους του» (Ἀποκ. 3, 5).

6. «Τόν νικητή θά τόν κάνω στῦλο στό ναό τοῦ Θεοῦ μου» (Ἀποκ. 3, 12).

7. «Τόν νικητή θά τόν βάλω νά καθίσῃ μαζί μου στόν θρόνο μου» (Ἀποκ. 3, 21).

8. «Ὁ νικητής θά τά κληρονομήσῃ ὅλα, κι’ ἐγώ θά εἶμαι Θεός του κι’ αὐτός παιδί μου» (Ἀποκ. 21, 7).

– Βλέπετε ἀξιώματα;

– Βλέπετε μισθούς;

– Βλέπετε τό ὀκταπλάσιο αὐτό στεφάνι, τό ὁποῖο εἶναι γεμάτο ἄνθη καί ἁμαράντινο, ἀλλά πολλά περισσότερα στεφάνια θά σᾶς πλέξουν ἀδελφοί, ἄν νικήσετε τόν διάβολο.

Σέ αὐτό λοιπόν μαθητεύετε, στό νά ἀγωνίζεστε καί νά ἐγκρατεύεστε «γιά νά μή πάρη κανένας τό στεφάνι σας» (Ἀποκ. 3, 11).

Ἀμήν, γένοιτο!

Συνεχίζεται…

• 51. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, μέγας διδάσκαλος τῆς ὀρθοδόξου πνευματικότητος (200 χρόνια ἀπό τήν κοίμησή του) Ἄρθρο τοῦ Π. Β. Πάσχου, στό Περιοδικό Ἀπόστολος Τίτος. Ἰούλιος 2009.
• 52. Οἱ κυριώτερες ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου. http://users.uoa.gr/
• 53. Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου «Ἀόρατος Πόλεμος»
  Ἀπόδοση στή νέα Ἑλληνική: Ἱερομόναχος Βενέδικτος
  Ἔκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη, Ἅγιον Ὄρος http://users.uoa.gr/

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Το Συναξάρι του Οσίου Νικοδήμου Μοναχού του Αγιορείτου (Α΄ Μέρος, Β΄, Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄, Ζ΄, Η΄, Θ΄, Ι΄, ΙΑ΄, ΙΒ΄, ΙΓ΄)