Της Ολυμπίας
αποκλειστικά για την katanixi.gr

«Νά ξέρεις λοιπόν ὅτι πρέπει νά μιμεῖσαι τόν Ἰησοῦ Χριστό, ἄν θέλεις νά εἶσαι προορισμένος γιά τήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)

Επιμέλεια σύνταξης: katanixi.gr

Ε΄ Μέρος

«Ἡ γέννησίς σου Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τό φῶς τό τῆς γνώσεως… Κύριε δόξα σοι». Αὐτό εἶναι τό Θεῖον φῶς τῆς Θεογνωσίας… Kι’ ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι πιστοί τό βλέπουμε σήμερα μέσα ἀπό τήν καθημερινή μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀλλά καί τήν Πατερική Θεολογία.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, σέ ἕνα ἀκόμη ἀπόσπασμα τῆς ὁμιλίας του «εἰς τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ», σχετικά μέ τήν μεγαλοπρεπή Δεσποτική ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, λέγει τά ἑξῆς:

“Ἑ ο ρ τ ά ζ ο μ ε ν σήμερα τόν ἐρχομόν τοῦ Θεοῦ πρός τούς ἀνθρώπους καί καλούμεθα νά ἐνδυθῶμεν τόν νέον ἄνθρωπον, ἀφοῦ ἐγκαταλείψωμεν τόν παλαιόν, νά ζ ή σ ω μ ε ν μαζί μέ τόν Χριστόν, νά γεννηθοῦμε μαζί Του, νά συσταυρωθοῦμε καί νά ταφοῦμε μαζί Του. (9)

– Ἄς ἑ ο ρ τ ά ζ ω μ ε ν ὄχι κατά τρόπον κοσμικόν, μέ δημόσιες πανηγύρεις μόνον, ἀλλά π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο ν κατά τρόπον θεϊκόν.

– Ἄς μή σ τ ο λ ί σ ω μ ε ν μόνον τά προπύλαια, τούς δρόμους καί τά σπίτια μας.

– Ἄς μή χ ο ρ τ ά σ ο υ μ ε μόνον τά μάτια μας καί τήν ἀκοήν μας μέ μελῳδίες, ἄς μήν ἑτοιμάσουμε μόνον ἰδιαίτερα ἐδέσματα διά νά προσφέρωμεν εἰς τήν γαστέρα μας προσκαίρους ἡδονάς.

– Ἄς μή δ ι α φ θ ε ί ρ ο υ μ ε τή γεῦσιν μας, ἄς μήν ἐπιτρέψωμεν εἰς τήν ἁφήν νά εὐχαριστηθῆ.

– Ἄς μή δ ε ί ξ ω μ ε ν ἀδυναμίαν εἰς ἔνδυμα πλούσιον, ἄς μή φορτωθῶμεν μέ πολύτιμους λίθους, ἄς μήν παραδιδώμεθα εἰς γλέντια καί οἰνοποσίας.

– Ἄς μήν π ρ ο σ π α θ ο ῦ μ ε νά ξεπεράση ὁ ἕνας τόν ἄλλον εἰς τήν ἀκολασίαν, δεδομένου ὅτι ἀκολασία εἶναι κάθε τί τό περιττόν καί χρησιμοποιούμενον περισσότερον ἀπό ὅ,τι χρειαζόμεθα.

Καί αὐτά νά συμβαίνουν ὅταν ἄλλοι, οἱ ὁποῖοι προέρχονται ἀπό τόν ἴδιον πηλόν μέ μᾶς, πεινοῦν καί ἔχουν ἀνάγκην.

Ἐμεῖς δέ οἱ ὁποῖοι προσκυνοῦμεν τόν Λόγον ἄς ἀπολαύσωμεν ὅλα τά ἀγαθά μέ τήν λογικήν καίτόν Θεῖον Νόμον.

Καί μέ ἀφηγήσεις ἀνεφερομένας εἰς τήν σημερινήν πανήγυριν, διά νά εἶναι ἁρμόζουσα ἡ ἀπόλαυσις καί νά μήν ἀπομακρύνεται ἀπό Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος μᾶς ἔχει συγκεντρώσει διά νά πανηγυρίσωμεν”.

Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, λέγει πώς: “Ἡ Ἁγία μας Πίστη ὑποστηρίζει ὅτι ὁ Κύριος κατά τό σῶμα δέν ἦταν τέλειος ἀλλά αὐτό τό ἀπέκτησε κατά τήν πορεία τῆς ζωῆς Του, ὅπως καί οἱ ἄλλοι Ἅγιοι γιατί εἶχε καί αὐτό τό σῶμα παθητό καί θνητό, ὥστε νά μπορέσει διά μέσου αὐτοῦ νά πάθει καί νά ἐκπληρώσει τήν οἰκονομία. (10)

– Κατά τήν ψυχή ὅμως ἦταν τέλειος διότι δέν εἶχε μόνο τή φυσική λεγόμενη γνώση καί φιλοσοφία τήν Θεόπνευστη, ἀλλά εἶχε καί τήν μακαρία δράση τοῦ Θείου Προσώπου, μέ τήν ὁποία ἀκόμη καί ὅταν ἦταν σ᾿ αὐτήν ἐδῶ τήν ζωή χαιρόταν τήν ἀπόλαυση τῆς θεωρίας τοῦ Προσώπου τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ἀξιώνονται οἱ Ἅγιοι μετά θάνατον.

– Γι᾿ αὐτό καί ὁ Ἱερός Αὐγουστῖνος στό τελευταῖο κεφάλαιο τοῦ δ´ βιβλίου, «περί συμφωνίας τῶν Εὐαγγελιστῶν», λέγει ὅτι ὁ Χριστός διέφερε ἀπό τούς ἄλλους ἀνθρώπους, διότι σέ κανέναν σ᾿ αὐτήν τή ζωή δέν ἔχει ἐπιτραπεῖ νά δεῖ τόν Θεό, ὅπως σ᾿ Ἐκεῖνον.

Σ᾿ αὐτό συμβάλλουν καί τά ἑξῆς ρητά:

– «Θεόν οὐδείς ἐώρακεν πώποτε ὁ μονογενής Υἱός ὁ ὤν εἰς τόν κόλπον τοῦ Πατρός, Ἐκεῖνος ἐξηγήσατο» (Ἰωάν. 1, 18).

Καί πάλι:

– «Οὐδείς ἀναβέβηκεν εἰς τόν οὐρανόν, εἰ μή ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὤν ἐν τῷ οὐρανῷ» (Ἰωάν. 3, 3).

– Εἶναι δηλαδή φανερό ὅτι ἦταν στόν οὐρανό διά μέσου τῆς μακαρίας ὁράσεως. (Βλέπε Ἀθανασίου Ἀλεξανδρείας, «Λόγος εἰς τόν Εὐαγγελισμόν»)

Ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς ἁπαλότητας μόλις γεννήθηκε δέχτηκε μέ τήν ἁφή τήν προσβολή τοῦ ψυχροῦ ἀέρος καί τῆς ὑγρασίας τοῦ σπηλαίου μέ τή φωνή κλαίει μέ τήν ὄσφρηση αἰσθάνεται τήν ἔντονη κακοσμία τῆς φάτνης καί τῶν ζῴων, μέ τήν δράση βλέπει μία σκοτεινή καί ἄχαρη σπηλιά καί μέ τήν ἀκοή δέν ἀκούει ἄλλο ἀπό τίς τραχιές φωνές τῶν ἀγρίων ζῴων.

Καί γιά νά συνοψίσουμε μόλις γεννήθηκε ὁ Ἰησοῦς, ἀφιερώνει τήν ἀρχή τῆς ζωῆς Του σέ ἕνα χῶρο ὑπερβολικά στενό καί σέ μία ἔλλειψη ὅλων τῶν ἀναπαύσεων καί σέ κάθε εἶδος ὀδύνης καί βασάνων πού μποροῦσε νά δεχθεῖ ἡ τρυφερή ἐκείνη ἡλικία Του.

Ὤ! Ἀφῆστε με νά πάω κοντά στή φάτνη καί νά πῶ στόν Ἰησοῦ:

– «Τί εἶναι αὐτή ἡ ἄκρα σ υ γ κ α τ ά β α σ ί ς Σου, γλυκύτατέ μου Ἰησοῦ;».

– «Ἐσύ εἶσαι ἐκεῖνος ὁ ἐπιθυμητός Μεσσίας ἀπό ὅλα τά ἔθνη καί εὐθύς νά γεννηθεῖς μέ τοιαῦτα βάσανα;».

– «Ναί», μοῦ ἀποκρίνεται:

– «Αὐτό ἦταν ἀπό τήν ἀρχή τό Θέλημα τοῦ Οὐρανίου Πατρός μου νά καταργηθεῖ ἡ ἡδονή μέ τήν ὀδύνη αὐτό τό Πατρικό Θέλημα ἦρθα νά ἐκπληρώσω εὐθύς μόλις γεννήθηκα στόν κόσμο, καθώς ἐκ μέρους μου, προεῖπε ὁ Δαυΐδ»:

– «Τότε εἶπον· ἰδού ἥκω, ἐν κεφαλίδι βιβλίου γέγραπται περί ἐμοῦ·τοῦ ποιῆσαι τό θέλημά σου, ὁ Θεός μου, ἐβουλήθην καί τόν νόμον σου ἐν μέσῳ τῆς κοιλίας μου» (Ψαλμός 39, 8-9).

– Καί μέ τόν Δαυΐδ, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος:

– «Διό εἰσερχόμενος εἰς τόν κόσμον λέγει· θυσίαν καί προσφοράν οὐκ ἠθέλησας, σῶμα δέ κατηρτίσω μοι· ὁλοκαυτώματα καί περί ἁμαρτίας οὐκ εὐδόκησας· τότε εἶπον· ἰδού ἥκω, ἐν κεφαλίδι βιβλίου γέγραπται περί ἐμοῦ, τοῦ ποιῆσαι, ὁ Θεός, τό θέλημά σου» (Ἑβρ. 10, 5-7).

– Ἐδῶ τώρα, ἐσύ ἀγαπητέ, νά γίνεις κριτής ἀνάμεσα στό Χριστό καί στόν κόσμο καί νά ἀποφασίσεις ποιός θά σ᾿ ἐξουσιάζει, ὁ Χριστός ἤ ὁ κόσμος;

– Ποιόν πρέπει ν᾿ ἀκολουθεῖς, Ἐκεῖνον ποῦ θέλει τή σωτηρία σου μέ τήν ὀδύνη, ἤ ἐκεῖνον ποῦ ζητεῖ τήν ἀπώλειά σου μέ τήν ἡδονή;

Εἶναι φανερό ὅτι τό πρῶτο:

– «Εἰς τοῦτο γάρ ἐκλήθητε, ὅτι καί Χριστός ἔπαθε ὑπέρ ὑμῶν, ὑμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμόν, ἵνα ἐπακολουθήσητε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ» (Α´ Πέτρ. 2, 21).

Ὅμως ὁ κόσμος εἶναι τόσο τυφλός, πού ὄχι μόνο δέν γνωρίζει τήν ἀλήθεια, ἀλλά οὔτε μπορεῖ νά τήν γνωρίσει, καθώς λέγει ἡ ἴδια ἡ Αὐτοαλήθεια:

– «Καί ἐγώ ἐρωτήσω τόν Πατέρα καί ἄλλον Παράκλητον δώσει ὑμῖν, ἵνα μένη μεθ᾿ ὑμῶν εἰς τόν αἰῶνα,τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ κόσμος οὐ δύναται λαβεῖν, ὅτι οὐ θεωρεῖ αὐτό οὐδέ γινώσκει αὐτό» (Ἰωάν. 14, 16-17).

Ἐάν λοιπόν ἐσύ θέλεις νά θεραπευθεῖς μέσα σ᾿ αὐτόν τόν τυφλό κόσμο καί εἶσαι ἱκανοποιημένος νά κυβερνᾷς τή ζωή σου, μέ τάψεύτικα δ ι α τ ά γ μ α τ ά του, ὤ ταλαίπωρος πού εἶσαι!

Μόνος σου παραδόθηκες στά χέρια τοῦ θανατηφόρου ἐχθροῦ σου, ὅπως ἔκανε ὁ Σαμψών πού παραδόθηκε στά χέρια τῶν ἀλλοφύλων κι’ ἀκόμη ἔγινες μόνος σου φανερός ἀποστάτης τοῦ Κυρίου, τοῦ μόνου Εὐεργέτου σου.

Γιατί θέλησες νά ὑπηρετεῖς τίς αἰσθήσεις σου μέ τίς ἡδονές καί προτίμησες μία ζωή τρυφηλή, μαλθακή καί ἡδονική, τήν ὁποία τόσο πολύ μίσησε ὁ Ἰησοῦς μόλις γεννήθηκε, ἄν καί αὐτή ἡ ζωή θεωρεῖται ἀπό τούς ἄφρονες ἀλάνθαστη καί ἀθῴα!

Ἄχ ἀδελφέ μου!

– Καί πιστεύεις ἐσύ ποτέ πῶς ἡ ἄπειρη σοφία τοῦ Θεοῦ θέλησε νά βασανίσει τόσο πολύ τό Πανάγιόν της σῶμα, ὄχι μόνο κατά τήν γέννησή Του ἀλλά καί σέ ὁλόκληρη τή ζωή Του καί στό θάνατό Του, ἐάν δέν ἦταν ἀναγκαῖο σέ σένα νά ἀποφεύγεις τίς ἡδονές καί νά σκληραγωγεῖς τό σῶμα σου;

Καί σέ τί θά ὠφελήσει ἡ ἀσεβής σου πρόφαση πού λές πώς ὁ Χριστός δέν σέ προστάζει μέ ἐντολή νά ἀπέχεις ἀπό τίς ἡδονές καί τίς ἀναπαύσεις τῶν αἰσθήσεων καί τοῦ σώματος, ἀλλά ὅτι σέ συμβουλεύει μόνο λέγοντας:

– «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ, καί ἀκολουθείτω μοι;» (Μάρκ. 8, 34).

– Καλά, καί ἔτσι ὑπολογίζεις ἐσύ τίς συμβουλές τῆς ἀ κ τ ί σ τ ο υ σοφίας, προφασιζόμενος προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις θέλοντας νά ἐξουσιάζεις –καί νά ὑπερασπίζεσαι– τήν τρυφηλή ζωή σου;

Νά ξέρεις λοιπόν ὅτι πρέπει νά μιμεῖσαι τόν Ἰησοῦ Χριστό, ἄν θέλεις νά εἶσαι προορισμένος γιά τήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν”.

Ἀδέλφια μου, ἄς ψάλλουμε μαζί, τίς θαυμάσιες καταβασίες τῆς Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων «Χριστός γεννᾶται…», πού προέρχονται ἀπό τόν «πεζό Κανόνα» τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ, Ἐπισκόπου Μαϊουμά, καί οἱ ὁποίες ψάλλονται ἀπό 21 Νοεμβρίου μέχρι 24 Δεκεμβρίου.

Τήν 25η Δεκεμβρίου, τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς –ὅπως καί κατά τήν ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς, τήν 31 Δεκεμβρίου– οἱ καταβασίες εἶναι διπλές: Αὐτές δηλαδή τοῦ πεζοῦ κανόνος καί οἱ ἰαμβικές «Ἔσωσε λαόν…», ἀπό τόν «ἰαμβικό Κανόνα» τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ. Ἀπό 26 – 30 Δεκεμβρίου ψάλλονται μόνο οἱ ἰαμβικές καταβασίες.

Ὠδή ς΄.

Σπλάγχνων Ἰωνᾶν ἔμβρυον ἀπήμεσεν

ἐνάλιος θήρ, οἷον ἐδέξατο·

τῇ Παρθένῳ δέ

ἐνοικήσας ὁ Λόγος καί σάρκα λαβών

διελήλυθε φυλάξας ἀδιάφθορον·

ἧς γάρ οὐχ ὑπέστη ῥεύσεως,

τήν τεκοῦσαν κατέσχεν ἀπήμαντον.

Ὠδή ε΄. (Ἰαμβικές)

Ναίων Ἰωνᾶς ἐν μυχοῖς θαλαττίοις,

Ἐλθεῖν ἐδεῖτο καί ζάλην ἀπαρκέσαι.

Νυγείς ἐγώ δέ τῷ τυραννοῦντος βέλει,

Χριστέ προσαυδῶ, τόν κακῶν ἀναιρέτην,

Θᾶττον μολεῖν σε τῆς ἐμῆς ραθυμίας

Ὅς ἦν ἐν ἀρχῇ, πρός Θεόν Θεός Λόγος

Νυνί κρατύνει, μή σθένουσαν τήν πάλαι

Ἰδών φυλάξαι, τήν καθ᾿ ἡμᾶς οὐσίαν

Καθείς ἑαυτόν, δευτέρᾳ κοινωνίᾳ

Αὖθις προφαίνων, τῶν παθῶν ἐλευθέραν.

Ἷκται δι᾿ ἡμᾶς, Ἀβραάμ ἐξ ὀσφύος

Λυγρῶς πεσόντας, ἐν σκότει τῶν πταισμάτων

Υἱούς ἐγεῖραι, τῶν κάτω νενευκότων

Ὁ φῶς κατοικῶν, καί φάτνην παρ᾿ ἀξίαν

Νῦν εὐδοκήσας, εἰς βροτῶν σωτηρίαν.

ἈπολυτίκιονἮχος δ΄.

«Ἡ γέννησίς σου Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τό φῶς τό τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γάρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπό ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σέ προσκυνεῖν, τόν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καί σέ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν, Κύριε δόξα σοι».

Δόξα σοι ὁ Θεός, Κύριε δόξα σοι!

Συνεχίζεται…

• 9. Λόγος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου εἰς τήν Γέννησιν τοῦ Χριστοῦ http://users.uoa.gr/
• 10. Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης – Εἰς τήν Γέννησιν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (περί πλούτου – ἡδονῶν – δόξης) http://users.uoa.gr/

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας ἐδῶ: https://bit.ly/2WldGra

Δείτε σχετικά:
– Εις την Γέννηση του Χριστού (Α΄Μέρος, Β΄, Γ΄, Δ΄)